waarneming

De Weermuur fase 1

archeologisch element
ID
983026
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/983026

Beschrijving

Verspreid over het terrein werden in 3 vlakken sporen van de post-middeleeuwse defensieve structuren van de stad Zoutleeuw aangetroffen. Hiernaast werd ook de laatmiddeleeuwse stadsgracht aangesneden. Laatstgenoemde structuur moet in de loop van de post-middeleeuwse periode gedempt zijn, waarna bovenvermelde structuren in de vorm van grachten, wallen en waterpartijen werden opgetrokken. Om de stadsgracht te dempen werd er geen gebruik gemaakt van stadsafval. Dit omdat het pakket relatief weinig vondsten bevatte. Allicht werd er grond van buiten de stad aangevoerd, wat lijkt bevestigd te worden door de aanwezigheid van enkele fragmenten aardewerk uit de metaaltijd.

De post-middeleeuwse structuren bestaan uit grote waterpartijen en worden doorsneden door lineaire en soms hoekige droge opgeworpen structuren. Deze laatste doorkruisen parallel aan elkaar, in een soort van rastervorm het gehele onderzoeksgebied. Uit het couperen van deze structuren blijkt dat de grachten langdurig in gebruik moeten zijn geweest en er op regelmatige basis onderhoud plaatsvond.

Duidelijk is dat de blootgelegde structuren onderdeel vormen van een groter geheel, dat ten noorden en noordoosten van het onderzoeksgebied doorloopt. Het exacte verloop van dit groter geheel is hierdoor onduidelijk, wat een interpretatie bemoeilijkt. Op basis van de Ferrariskaart lijken de waargenomen structuren uit het derde vlak onderdeel te vormen van een driehoekig bastion.

Een muur opgetrokken in kwartsiet en kalkmortel werd ook opgegraven. De muur zoomde een opgeworpen structuur af. Allicht was deze muur dan ook bedoeld ter versteviging van de wal. Tevens werd een houten structuur aangetroffen. Deze bevond zich binnen een waterpartij. De exacte functie van deze structuur blijft onduidelijk.

Het merendeel van het aardewerk is afkomstig uit de laatmiddeleeuwse stadsgracht. Op basis van vorm, type en de aanwezigheid van standvinnen op de aangetroffen bodemfragmenten, dient het materiaal vóór de 17de eeuw gedateerd te worden. Het quasi ontbreken van grijs aardewerk – slechts één fragment werd aangetroffen - in het ensemble geeft ook een indicatie voor de datering. Het einde van het grijs aardewerk komt zo langzamerhand tijdens de eerste decennia van de 15de eeuw, wanneer het definitief plaats maakt voor het geglazuurde rode aardewerk.

Het laatmiddeleeuwse metaal werd aangetroffen in de dempings-/ophogingspakketten. Het betreft voornamelijk kledingaccessoires en huishoudelijke items. Het post-middeleeuwse materiaal omvat daarentegen voornamelijk vondsten die in een militaire context moeten gezien worden. Het merendeel van deze laatste vondsten zijn dan ook musket- en pistoletkogels.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: ARCHEBO bvba

Laatmiddeleeuwse stadsgracht

Datering: late middeleeuwen
Typologie: grachten (verdedigingselementen), vaatwerk
Materiaal: aardewerk, schelp, steengoed
Gebeurtenis:

Metaaldetectievondsten

Datering: late middeleeuwen, nieuwe tijd
Typologie: bevestigingselementen, kleding en -accessoires, wapens en munitie, werktuigen
Materiaal: metaal, schelp
Gebeurtenis:

Post-middeleeuwse defensieve structuren

Datering: 17de eeuw, 18de eeuw
Typologie: bastions, grachten (verdedigingselementen), kunstmatige watervlakken, muurresten, palen, verdedigingswerken, wallen (verdedigingselementen)
Materiaal: hout, kwartsiet, mortel
Gebeurtenis:

Relaties

  • Is deel van
    Historische stadskern van Zoutleeuw

  • Is deel van
    Ravelijn

  • Is gerelateerd aan
    De Weermuur fase 2


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Weermuur fase 1 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/983026 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.