waarneming

Rollegemsestraat II

archeologisch element
ID
983209
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/983209

Beschrijving

Naar aanleiding van een grootschalige kleiontginning heeft BAAC Vlaanderen bvba in opdracht van Wienerberger nv een archeologische opgraving uitgevoerd.

De opgraving heeft inderdaad een cirkelvormige structuur blootgelegd, zij het niet in zijn totaliteit. De cirkel gaat nog verder buiten het te ontginnen gebied, waardoor het eigenlijk onduidelijk blijft of het wel om een volledige cirkel gaat. Naast deze cirkel zijn echter nog andere sporen en vondsten uit verschillende periodes aangetroffen.

De oudste vondsten betreffende vuurstenen artefacten, die in vrij grote getale zijn aangetroffen, vooral rekening houdend met de opgravingsmethodiek die hier zeker niet op toegespitst was. Deze dateren deels in het mesolithicum maar voornamelijk in het (midden)neolithicum.

De metaaltijden hebben slechts off sitestructuren opgeleverd en een weinig vondsten. Hoewel het een mogelijkheid was dat de circulaire structuur een kringgreppel betrof rond een bronstijd grafheuvel, is dit in dit onderzoek niet gebleken. De occupatie in de metaaltijden beperkt zich tot landinrichting (greppels) en opslagmogelijkheden (bijgebouwtjes). Op basis van het vondstmateriaal wordt een zeer algemene datering in de ijzertijd aangehouden.

De Romeinse occupatie is wat betreft het sporenbestand nog minder intensief dan die uit de metaaltijden. Vooral in het noorden van het opgegraven terrein is een kuil en een brandrestengraf gedocumenteerd. Wel zijn verspreid over het terrein en dan vooral in contexten uit jongere periodes aanzienlijk wat aardewerk en bouwceramiek uit de Romeinse periode gevonden.

Uit de middeleeuwen zijn de meeste sporen aangetroffen, die ook wijzen op een bewoning op locatie. Binnen de kringgreppel zijn verschillende structuren en sporen aangetroffen die wijzen op een omgracht boerenerf uit de 10e-12eeeuw, mogelijk met een fasering van occupatie in de 10e-11eeeuw en in de tweede helft van de 12eeeuw.Het hoofdgebouw wordt op basis van typologie in deze periode geplaatst, maar ook een datering van enkele haverkorrels uit de vulling van één van de paalkuilen van deze structuur plaatsen de datering van de structuur tussen 1025 en 1165 n. Chr. Een OSL-datering van de onderste sedimentlaag in de kringgreppel geeft een soortgelijke datering mee: 990 ± 100 jaar. Binnen de kringgreppel kunnen verschillende activiteitenzones worden afgebakend, maar ook buiten de kringgreppel, vooral ten zuiden, lijkt het landschap ingericht. Dit blijkt ook heel duidelijk uit het palynologisch onderzoek uitgevoerd op de kringgreppel, maar eveneens uit het onderzoek op de mogelijke rootgreppel binnen de woonzone.

Uit jongere periode zijn op de Klijtberg enkel een tweetal greppels aangetroffen en tal vanmetaalvondsten. Deze metaalvondsten bestaan voornamelijk uit musketkogels en militaire knopen


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: BAAC Vlaanderen bvba

Ijzertijd

Typologie: gebouwplattegronden, greppels, paalkuilen, vaatwerk
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
-B1: mogelijk een vierpalig bijgebouwtje met een randfragment in de vulling van een paalkuil: op basis van typologische kenmerken te dateren in de midden tot late ijzertijd;
-B2: vierpalig bijgebouw met een geretoucheerde afslag/schrabber en enkele fragmenten handgevormd aardewerk in de vulling van de paalkuilen;
-B3: drie paalkuilen van eenzelfde structuur;
-B4: vierpalige structuur binnen de afbakening van de kringgreppel;
-B5: twee paalsporen binnen de afbakening van de kringgreppel die vermoedelijk ook deel uitmaken van een structuur;

Late middeleeuwen

Datering: late middeleeuwen
Typologie: kuilen, vaatwerk
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Kuilen met enkele vondsten van grijsbakkend aardewerk in de vulling dat slechts een algemene datering in de late middeleeuwen toelaat.

Lithisch materiaal

Datering: mesolithicum, neolithicum
Typologie: archeologische objecten
Materiaal: vuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Tijdens het terreinonderzoek zijn in totaal 82 vuursteenfragmenten ingezameld. Het gaat hierbij zowel om door de mens gemodificeerde artefacten (n=70) als om niet gemodificeerde knollen en knolfragmenten (n=12). Het ingezamelde vuursteenmateriaal bestaat in hoofdzaak uit debitageresten (n=50; 60,9%) die op hun beurt kunnen worden onderverdeeld in afslagen (n=43; 52,4%), (micro)klingen (n=2; 2,4%), kernvernieuwingstukken (n=1; 1,2%) en brokstukken (n=4; 4,9%).
Behalve neolithisch materiaal zou er ook een beperkt aantal vermoedelijk mesolithische vondsten zijn.

Militaria 18de - 19de eeuw

Datering: 18de eeuw, 19de eeuw
Typologie: kleding en -accessoires, wapens en munitie
Materiaal: metaal, vuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Geweerkeien in silex, 30 loden kogels, 7 militaire knopen

Nieuwe tijd

Datering: nieuwe tijd
Typologie: greppels, vaatwerk
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Romeinse tijd

Datering: Midden-Romeinse tijd
Typologie: bevestigingselementen, bouwmaterialen, brandrestengraven, greppels, kuilen, vaatwerk
Materiaal: aardewerk, bot (menselijk), houtskool, ijzer, natuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Het brandrestengraf bevond zich binnen een cluster van afvalkuilen, die eveneens veel houtskool bevatten. Bij het couperen werd echter duidelijk dat er stippels verbrand bot in de vulling aanwezig waren, naast enkele verbrande spijkers en aardewerk. Het spoor is bemonsterd voor anthracologisch onderzoek, om zo ook de functie te bevestigen. Het aardewerk wijst op een datering in de 2de helft van de 2de eeuw en de 1ste helft van de 3de eeuw.
Romeinse dakpannen werden aangetroffen in een drietal greppels die op basis van ander vondstmateriaal in de middeleeuwen gedateerd worden.

Volle middeleeuwen boerenerf

Datering: volle middeleeuwen
Typologie: erven, gebouwplattegronden, grachten (infrastructuur), greppels, kringgreppels, kuilen, rootputten, vaatwerk
Materiaal: aardewerk, metaal
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Net binnen het plangebied - en gesitueerd binnen de kringgreppel - lag een middeleeuws hoofdgebouw. De plattegrond heeft een lengte van ongeveer 13 m en een breedte van 10,8 m. De oriëntatie van de plattegrond is bijna west-oost, met een lichte kanteling naar het noorden toe. Het is heel goed mogelijk dat het kleine greppeltje ten noorden van de lange wand bij deze plattegrond hoort en als druipgreppel kan geïnterpreteerd worden.
Een van de sporen bevatte graankorrels van haver die werden gedateerd in de 11de-12de eeuw.
Kringgreppel: OSL dateert de oudste vulling rond 990 n. Chr., met een afwijking van 100 jaar. Op basis van het pollenonderzoek wordt de kringgreppel geplaatst in een open agrarisch landschap, bomen komen enkel voor in de beekdalen en er zijn duidelijke begrazingsindicatoren. De aanwijzingen voor tuinbouw en boomgaard suggereren een functie als gracht rond een boerenerf.


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rollegemsestraat II [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/983209 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.