Inventaris
waarneming

Kamp Tophat

archeologisch element
ID
984042
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984042
Provincie
Antwerpen
Gemeente
Antwerpen, Zwijndrecht
Deelgemeente
Onbepaald
Locatie
Antwerpen, Zwijndrecht (Antwerpen)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
1 379 822m²
Bewaringstoestand
Bewaard
Links
-

Beschrijving

Kamp Tophat is een voormalig Amerikaans repatriëringskamp uit WO II. De structuren en andere resten van het kamp liggen aan, of dicht tegen het huidige maaiveld. Het Amerikaanse kamp, genaamd Tophat, strekte zich uit over het grootste deel van het huidige Sint-Annabos en een zone zuidwaarts langs de dwarslaan tot tegen de Blancefloerlaan. Het kamp was ingedeeld in verschillende sectoren. In de sectoren langs deze wegen werden een 50-tal gebouwen opgetrokken die meestal bestonden uit een betonnen funderingsplaat met een metalen bovenbouw. In de overige zones stonden de tenten voor de manschappen. In elke sector stonden diverse sanitaire gebouwtjes voorzien van riolering. In mei 1946 werd dit kamp opgedoekt. 

Een belangrijk deel van de restanten van het legerkamp bestaan uit losse metaalvondsten die talrijk voorkomen op de terreinen. Het kampement is helaas ook bekend bij metaaldetector-amateurs en wordt al tientallen jaren geplunderd. 

De aarden wegen die de sectoren van het kamp begrensden, vormen nog steeds het belangrijkste deel van de wandelpaden in het St-Annabos. Ook buiten het bos zijn de sectorgrenzen nog grotendeels bewaard aan het huidige oppervlak. Dit is goed zichtbaar op het digitale terreinmodel (DTM).

In het kader van een archeologienota voor het project ‘Knooppunten Linkeroever’ is een proefsleuven onderzoek en een veldprospectie uitgevoerd naar de resten van het voormalige legerkamp.


Bron: https://www.antwerpenmorgen.be/nl/projecten/archeologie-oosterweel-sint-annabos-top-hat/over
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Stad Antwerpen dienst archeologie

Amerikaans kamp

Datering: WO II
Typologie: afvalkuilen, militaire kampen, riolen, soldatenbarakken, waterputten
Materiaal: aardewerk, beton
Thema: Erfgoed Tweede Wereldoorlog
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Tijdens de veldprospectie zijn in het St-Annabos 24 structuren aan het maaiveld gedocumenteerd. Het merendeel van de vastgestelde resten zijn putten in baksteen en/of beton die waarschijnlijk tot de riolering van het kamp behoorden. Het vaakst komen rechthoekige kleine putten voor uit baksteen en beton. De afmetingen variëren enigszins, maar vaak zijn ze ongeveer 1 m breed en 1,6 m lang. Bij de beter bewaarde exemplaren zijn aansluitingen voor leidingen of buizen te zien en een tussenschot.
Hoewel het merendeel van de aangetroffen putten waarschijnlijk tot de riolering van het kamp behoren, hadden enkele putten mogelijk een andere functie. Het is bijvoorbeeld bekend dat grote bloembakken in het kamp gebouwd zijn. Verder zijn nog enkele slecht bewaarde betonnen resten aangetroffen waarvan de functie niet achterhaald is.

Archeologische vondsten WO II

Datering: WO II
Typologie: bevestigingselementen, kleding en -accessoires, munten, recreatieve objecten, vaatwerk, voertuigonderdelen, vondstenconcentraties, wapens en munitie
Materiaal: glas, metaal
Thema: Erfgoed Tweede Wereldoorlog
Gebeurtenis:

Beschrijving:
In het St-Annabos zijn tijdens het archeologisch vooronderzoek in totaal 197 vondsten verzameld. De (niet gemelde) vondsten in privécollecties van metaaldetectoristne wordt geschat op duizenden objecten.
Het gros van de vondsten bestaat uit kogelhulzen, munten en allerlei metalen onderdelen van voertuigen, tenten of gebouwen. Bijzondere vondsten zijn onder meer een uniformknoop van de Duitse ‘Kriegsmarine’ uit 1938 en meerdere uniformknopen van het Amerikaanse leger. Opvallender vondsten zijn bijvoorbeeld diverse tubes scheerschuim en tandpasta uit de oorlogsjaren en enkele tubes ‘Prophylactic ointment’; een zalf ter voorkoming van geslachtsziekten die werd uitgedeeld aan de manschappen.
In één sleuf lagen enkele kleine putjes waarin men destijds afval begraven heeft. Daaruit zijn – naast verschillende metalen voorwerpen – enkele glazen flessen, een glazen pipet en stukken van kammen verzameld. Bijzonder is tenslotte ook de vondst van een batterij waarvan het opschrift nog duidelijk leesbaar is.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kamp Tophat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984042 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.