Inventaris
waarneming

Kasteelstraat

archeologisch element
ID
984207
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984207
Alternatieve namen
Weijveld, Weyveld
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Aalst
Deelgemeente
Hofstade
Locatie
Kasteelstraat (Aalst)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
65 798m²
Bewaringstoestand
Bewaard
Links
-

Beschrijving

Deze opgraving volgt het proefsleuvenonderzoek van 2014 op waar een twintigtal urnen en een bronzen zwaard gevonden waren. De opgraving in 2016 leverde negen kringgreppels met bijbehorende grafheuvels – waarvan minstens twee door houtskool dateren uit het laatneolithicum – en een graf in een langbed uit de late bronstijd op. Verder brachten ze 409 crematiegraven aan het licht, wat van Hofstade het grootste urnenveld van België maakt. 70 procent van de crematiegraven zijn urngraven. De oudste graven liggen aan de noordzijde van het terrein en dateren uit de 12de eeuw v. Chr.. Jongere graven liggen in de zuidzijde en dateren in de late ijzertijd. Uit de 360 onderzochte graven konden ze 355 individuen vaststellen. Het laatste deel van het grafveld is niet compleet opgegraven, misschien liggen er nog 160 tot 220 graven buiten de putgrenzen.

Veruit de meeste bijgiften zijn van aardewerk. Er is soms sprake van verbrande scherven in en buiten urnen, maar meestal van onverbrande kopjes en potjes, voornamelijk in de urn. Metalen voorwerpen – meestal onherkenbaar – zijn in zeven procent van de graven aangetroffen. Er is sprake van enkele bronzen armringen, hairrings waarvan één nog overtrokken met goud, een pincet, haar- en kledingnaalden, een knevel van een paardenhoofdstel en het eerder gevonden bronzen zwaard. In negen procent van de graven vonden troffen ze ook dierlijk bot aan.

Vanaf het beging van de middenijzertijd/ vroeg La Tène periode wordt op een deel van het urnenveld gewoond, getuige de aanwezigheid van enkele gebouwtjes, de nodige spiekers, kuilen en silo’s. Vanaf de Romeinse tijd wordt er in de directe omgeving gewoond, getuige aardewerkvondsten en een paar sporen aan de rand van de opgraving. Begravingen zijn dan in de vorm van een tiental zeer verspreid gelegen brandrestengraven.

Behalve ploegkrassen zijn weinig recente verstoringen aangetroffen. Enkel een reeks greppels langs de zuidkant van de Kasteelstraat is vermeldingswaardig.


Auteurs: Galle, Marit; De Mulder, Guy; Sergant, Joris; Beke, Floris
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

IJzertijd nederzetting

Datering: late ijzertijd (oosten), middenijzertijd
Typologie: afvalkuilen, akkerlanden, bijgebouwen, erven, gebouwplattegronden, greppels, kuilen, nederzettingen, silo's
Stijl: La Tène
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De dateringen van het aanwezige vondstmateriaal duiden op het voorkomen van verschillende bewoningsfasen en woonerven. De eerste indicaties van bewoning binnen het onderzoeksgebied zijn te vinden in de noordoostelijke hoek. Alhoewel er hier geen nederzettingssporen zijn aangetroffen, is de aardewerkconcentratie indicatief voor bewoning vanaf de vroege ijzertijd.
Vanaf de middenijzertijd zijn er ook effectieve bewoningsstructuren geattesteerd. De bewoningssporen situeren zich in het centrale deel van het vlakdekkend opgegraven areaal en overlappen grotendeels met het urnenveld. De bewoningsstructuren bestaat uit zeker twee – mogelijk drie – hoofdgebouwen, en een twintigtal bijgebouwen en spiekers, 10 silo’s, alsmede verschillende kuilen waarin nederzettingsafval werd gedumpt. Er zou sprake zijn van verschillende bewoningsfasen en woonerven. Met een fase in de midden ijzertijd, en twee fasen in de late ijzertijd.
Een reeks greppels zou eventueel met de bewoningssporen kunnen samenhangen maar is vermoedelijk jonger.

Late bronstijd langbed

Datering: late bronstijd
Typologie: langbedden
Materiaal: aardewerk, bot (menselijk)
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Ze troffen één (vrij lang) langbed aan. Het botmateriaal uit de urn is gedateerd in de laatste eeuw van de midden- of eerste eeuw van de late bronstijd.

Late bronstijd/ vroege ijzertijd urnenveld

Datering: late bronstijd, vroege ijzertijd
Typologie: crematiegraven, funeraire, rituele en religieuze objecten, urnengraven, urnenvelden
Stijl: Hallstatt
Materiaal: aardewerk, bladgoud, bot (dierlijk), bot (menselijk), brons
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Bij de opgraving vonden ze 409 mogelijke crematiegraven. De randstructuren – het langbed en de kringgreppels zijn hierbij niet meegeteld, omdat minstens een deel ervan ouder is dan het urnenveld. Hierdoor hebben we te maken met het – tot nu – grootste (opgegraven) urnenveld van België. Veruit de meerderheid zijn urngraven, gevolgd door crematierestendepots zonder urn en in kleinere mate andere types.

Losse Romeinse vondsten

Datering: Romeinse tijd
Typologie: bouwmaterialen, losse vondsten, vaatwerk
Materiaal: aardewerk, glas
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Naast de graven en de paar sporen met een Romeinse datering, zijn verspreid over het terrein aardewerkscherven en één glasfragment aangetroffen. Van concentraties is geen sprake. De dunne spreiding van Romeinse scherven zou kunnen samenhangen met de bemesting van akkers in die periode. In werkput 101 vonden ze ook tegulae, die zouden eventueel ook nog na de Romeinse periode kunnen zijn aangevoerd.

Middeleeuwen - nieuwe tijd

Datering: late middeleeuwen, nieuwe tijd
Typologie: bijgebouwen, losse vondsten, perceelsgreppels
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Een deel van de greppels en een bijgebouw kunnen middeleeuws zijn. Er zijn verder spaarzame aanlegvondsten uit de middeleeuwen: het gaat om 7 scherven.

Romeinse graven

Datering: Romeinse tijd
Typologie: brandrestengraven, kleding en -accessoires, kuilen, munten, spijkers
Materiaal: aardewerk, brons, glas, ijzer, natuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
Ten noorden van de kasteelstraat kwamen bij het proefsleuvenonderzoek al drie Romeinse brandrestengraven tevoorschijn. De kleine werkputten die hier in 2016 zijn aangelegd leverde geen nieuwe exemplaren op, maar wel een kuil met Romeinse vondsten (373). Verspreid tussen de graven van het urnenveld werden nog eens zes brandrestengraven gevonden.

Steentijd vondsten

Datering: laatneolithicum, mesolithicum, middenneolithicum
Typologie: grafheuvels, kringgreppels, losse vondsten, werktuigen
Materiaal: houtskool, lithisch materiaal, vuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De oudste vondsten van het terrein zijn (122) werktuig(fragment)en en afslagen uit vuursteen. Kernen ontbreken volledig. Deze vuurstenen artefacten werden aangetroffen bij aanleg van de werkputten, het opschaven van de vlakken, en bij het onderzoek van graven van sporen uit de midden- en late ijzertijd. Het aantal artefacten dat in sporen werd gevonden is beperkt. Het is opvallend dat het noordelijk deel van het terrein betrekkelijk leeg is. Daar liggen de twee grootste kringgreppels die mogelijks neolithisch zijn.
Één microkling zou mesolithisch kunnen zijn. Dateerbare stukken (pijlpunten, aangepunte kling en gepolijste materiaal) zijn hoofdzakelijk uit het midden- of laatneolithicum. Hoewel aardewerk en/of grondsporen niet zijn aangetroffen, vond hier mogelijks een bewoning plaats in die periode. Anderzijds zou er ook sprake kunnen zijn van recyclage van neolithische werktuigen tijdens de metaaltijden/Romeinse periode.
Door het gevonden houtskool stelden ze vast dat minstens twee van de negen kringgreppels in het neolithicum zijn aangelegd, de overige dateren mogelijk uit dezelfde periode.

Vroege ijzertijd aardewerk

Datering: vroege ijzertijd
Typologie: vondstenconcentraties
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteelstraat [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984207 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.