waarneming

Leetereind

archeologisch element
ID
984549
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984549

Beschrijving

Bij de opgravingen aan de Leetereind in Beerse werd een meerperiodensite aangesneden. De sporen en vondsten zijn terug te brengen tot enerzijds de late ijzertijd-Romeinse periode en anderzijds de middeleeuwen.

De nederzetting uit de late ijzertijd-Romeinse periode bestond uit één of twee woningen met waterput en bijgebouwen, en kan gedateerd worden tussen de vroege 1ste en circa het midden van de 2de eeuw na Chr. Er is een duidelijke fasering te onderscheiden op basis van de plattegrondtypes, de waterputten en de bijbehorende radiokoolstofdateringen. Er werd vanuit gegaan dat minstens twee woningen een zekere overlap hadden en de nederzetting dus bestond uit familieverbanden. Landschappelijk boden de pollenstalen interessante inzichten. In de vroege Romeinse periode suggereren de vele boompollen en weinige pollen van cultuurgewassen een halfopen tot open, agrarisch landschap dat voornamelijk bestond uit begraasde graslanden en heiden. In de midden-Romeinse periode daalt het aandeel boompollen en stijgt het aandeel pollen van cultuurgewassen. In deze periode lijkt het landschap meer open dan in de vorige periode en is er meer bewijs voor graslandbeheer, veehouderij en landbouw. Interessant hierbij was het aantreffen van het tot nu toe oudste bewijs van bieslook, dat slechts bekend was uit vroegmiddeleeuwse bronnen.

Na een hiaat was er binnen de opgegraven zone opnieuw bewoning, die kon gevolgd worden vanaf de 9de eeuw tot in de late middeleeuwen. De eerste fase toonde terug bewijs van activiteit in de 9de eeuw met een Karolingische waterput. Gebouwplattegronden uit deze periode werden niet herkend. Mogelijk bevonden ze zich buiten het plangebied. In de periode van 900-975 na Chr. werd op circa 100 m ten noordoosten van de 9de-eeuwse nederzetting een nieuwe woning ingeplant inclusief een haaks hierop staand bijgebouw (fase 2). De derde fase omvatte de inplanting van een bootvormige woning net ten noordoosten van het bijgebouw. Deze fase was te dateren tussen circa 975 en 1050 na Chr. In de vierde fase verscheen er opnieuw een bootvormige huisplattegrond op dezelfde locatie, te dateren ongeveer tussen het midden van de 11de en het midden van de 12de eeuw. De vijfde fase dateert vanaf het midden van de 12de eeuw. In deze periode verscheen opnieuw ter hoogte van de 9de-eeuwse bewoning een site met walgracht, terwijl in het noorden een nieuwe woning werd opgezet. De walgrachtsite bestond uit een omgrachting die vermoedelijk een terrein van zo’n 65 bij 60/70/80 m begrensde, met daarbinnen een poortgebouw, een woning, een bijgebouw, een schuur en een waterput. De site werd al vrij snel opgegeven, omstreeks 1250-1325. Uit de late middeleeuwen is dan nog enkel een waterput bekend die is gegraven door de walgracht. Het vondstmateriaal uit de middeleeuwen bestond voornamelijk uit aardewerk. Botanisch onderzoek uit de 9de-eeuwse waterput suggereert een halfopen landschap bestaande uit grasland, heide en lichtrijke berkenbosjes. Lokaal zouden zandige akkers aanwezig geweest zijn. Naar de late middeleeuwen toe evolueerde het landschap rond de site tot een open landschap met akkers en graslanden. Pollenonderzoek liet toe in de graslanden zowel beemden als heischrale graslanden te herkennen. Daarmee lijkt het beeld goed overeen te komen met de indruk op de Ferrariskaart.


Auteurs: Doucet, Alexander; van der Meer, Wouter; Verrijckt, Jeroen; Jennes, Niels
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: J. Verrijckt bvba

Late ijzertijd-Romeinse nederzetting

Datering: late ijzertijd (oosten), Romeinse tijd, Vroeg-Romeinse tijd
Typologie: bijgebouwen, gebouwplattegronden, nederzettingen, paalsporen, spijkers, waterputten
Materiaal: aardewerk, hout, houtskool, natuursteen, plantaardig materiaal
Gebeurtenis:

Middeleeuwse meerperiodensite

Datering: 10de eeuw, 11de eeuw, 12de eeuw, 9de eeuw, Karolingische periode, late middeleeuwen, middeleeuwen
Typologie: bijgebouwen, kuilen, paalsporen, schuren, sites met walgracht, spijkers, waterputten, woningen
Materiaal: aardewerk, hout, houtskool
Gebeurtenis:

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leetereind [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984549 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.