waarneming

Steendok-Kooldok

archeologisch element
ID
984556
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984556

Beschrijving

Het archeologisch onderzoek aan de Gedempte Zuiderdokken in Antwerpen was onderverdeeld in twee zones: het Steendok in het zuiden en het Kooldok in het noorden. 

Binnen het Steendok werd de zuidelijke grachtzijde ('face') van het 16de-eeuwse bastion van Alva van het Zuidkasteel teruggevonden ter hoogte van de uitrit naar de Vervierstraat. Het ging om één van de vijf bastions van het Zuidkasteel. Er werden vijf bouwlagen in de muur teruggevonden. Hierbij zijn zowel het oorspronkelijke muurwerk (1567) als de reconstructiefase (1832-1874) bewaard gebleven. Daarnaast waren ook enkele van de stenen voorzien van merktekens.

Het archeologisch onderzoek in het Kooldok omvatte de in- en uitritten, de dokvulling en de traphallen. De dokvulling van het Kooldok bracht geen archeologische resten aan het licht. Ter hoogte van de traphallen kon een doorsnede worden gerealiseerd ter hoogte van de (eind)-19de-eeuwse dokmuren van het Kooldok. Net zoals aan het Steendok werden bij het Kooldok eveneens restanten van het Zuidkasteel aangetroffen ter hoogte van de uitrit aan de Wapenstraat. Het gaat om een gedeelte van de noordoostelijke flank van het bastion Duc van de citadel. Opnieuw werden restanten van de oorspronkelijke muur (1567) en de daaropvolgende herstellingsfase (1832-1874) teruggevonden. Ook hier werden merktekens op de bouwstenen waargenomen. Bijkomend werden in de buitengracht van de bastionmuur militaire vondsten aangetroffen waaronder een 12-ponder mortiergranaat en een 4-ponder kanonskogel. Beide vondsten kunnen in de 18de eeuw worden gedateerd, hoewel dergelijke types ook nog tot in de 19de eeuw werden gebruikt. De aangetroffen mortiergranaat en kanonskogel in de gracht kunnen, op basis van het kaliber, in de 18de eeuw gedateerd worden maar kunnen mogelijk ook nog gebruikt zijn tijdens het beleg van 1832. Verder werden bij de in- en uitritten 19de- en 20ste-eeuwse puinpakketten en verstoringslagen vastgesteld die gerelateerd kunnen worden aan de oprichting van de wijk ‘Zuid’.


Auteurs: Beldé, Griet; De hooghe, Glenn; Jansen, Irene; Praet, Maarten; Coenaerts, Jan; Pype, Pedro
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: ABO NV

19de-eeuws dok

Datering: 19de eeuw
Typologie: dokken
Materiaal: mortel, natuursteen, steen

Citadel

Datering: 16de eeuw, 18de eeuw, 19de eeuw
Typologie: bastions, citadellen, grachten (verdedigingselementen), muurresten
Materiaal: aardewerk, kalkzandsteen, metaal, mortel, natuursteen, steen

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Steendok-Kooldok [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984556 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.