waarneming

Smallerijt

archeologisch element
ID
984567
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984567

Beschrijving

Binnen het onderzochte gebied werd bewoning aangetroffen vanaf de midden/late ijzertijd, met een continuïteit van bewoning tot in de vroege Romeinse periode. Er werden drie gebouwplattegronden aangetroffen die de aanwezigheid van een nederzetting aantonen. Vermoedelijk ging het om verschillende fasen van één erf. Het erf bestond waarschijnlijk uit één of twee woningen met bijgebouwen en waterputten. Losse sporen rondom deze plattegronden doen vermoeden dat de site zich nog uitstrekt in andere richtingen. In één van de paalsporen werd een volledige fibula gevonden.

Uit de volle middeleeuwen werd een gebouwplattegrond aangetroffen met afmetingen van 15 bij minstens 25 m. De paalsporen suggereren een zwaar gefundeerd gebouw dat vermoedelijk één of meerdere verdiepingen moet hebben ondersteund. De grootte van zowel de plattegrond als de afzonderlijke paalsporen, de afwezigheid van een duidelijk verschil tussen kernbouw en wandpalen, alsook het uithalen van elke staander en de interne verdeling van de plattegrond tonen aan dat het hier niet gaat om een standaard plattegrond uit ruraal gebied. Naar vergelijking met sites uit Noord-Frankrijk kan de plattegrond geïnterpreteerd worden als een schuur, mogelijk een granarium. Gelijkaardige schuren zijn vooral bekend uit sites die te relateren zijn aan de elite, hetzij de adel of de clerus. Op basis van het vergelijkingsmateriaal en de aangetroffen vondsten kan de schuur gedateerd worden in de volle middeleeuwen, vóór de periode 1050-1125/1175. Uit historische bronnen is bekend dat graaf Ansfried, een grootgrondbezitter uit de keizerlijke kringen en bisschop van Utrecht van 995 tot circa 1007, op het einde van de 10de eeuw zijn bezittingen overdroeg aan het Sint-Maartens- en het Sint-Salvatorkapittel te Utrecht. In dat opzicht is het goed mogelijk dat de schuur past binnen het feodaal systeem. Mogelijk werden de opbrengsten van de boeren verzameld in deze schuur ten behoeve van de heer of grootgrondbezitter. De schuur verwijst daarbij vermoedelijk naar de locatie van een site met elitaire status. Gezien enkele vondsten in de buurt, alsook de landschappelijke ligging zou het niet verwonderlijk zijn hier een dergelijke site aan te treffen. Opvallend is ook de ontmanteling van het gebouw in de periode 1050-1125/1175. Vanaf het midden van de 13de eeuw komt Westerlo in erfpacht van de familie van Wesemael, die een donjon optrok in de 14de eeuw op de locatie van het huidige kasteel De Merode. Het is goed mogelijk dat de residentie van de heren in de periode na de opgave van de site verhuisde naar de huidige locatie van het kasteel.


Auteurs: Verrijckt, Jeroen; Jennes, Niels
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: J. Verrijckt bvba

Middeleeuwse schuur

Datering: 11de eeuw, 12de eeuw, volle middeleeuwen
Typologie: gebouwplattegronden, paalsporen, schuren
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Nederzetting late ijzertijd-Romeinse periode

Datering: late ijzertijd (oosten), Vroeg-Romeinse tijd
Typologie: gebouwplattegronden, kuilen, paalsporen
Materiaal: aardewerk, houtskool, metaal
Gebeurtenis:

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Smallerijt [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984567 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.