waarneming

Vleminckveld 39-47

archeologisch element
ID
984575
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984575

Beschrijving

De resultaten van het onderzoek aan het Vleminckveld 39-47 brachten meer duidelijkheid over de bewoningsgeschiedenis van het gebied vanaf de ingebruikname van het terrein in de 13de eeuw tot de laatste bouwfasen in de 20ste eeuw.

De sporen en structuren die tijdens het onderzoek werden teruggevonden, toonden dat het terrein gedurende de late middeleeuwen in gebruik werd genomen. De oudste sporen dateren uit de 13de eeuw en betreffen ophogingslagen en greppels, sporen die gelinkt kunnen worden aan het bouwrijp maken van het terrein. Ook treffen we gelijktijdig contexten aan die gelinkt kunnen worden aan het ontginnen van zand en het deponeren van stadsafval. Het terrein werd dus ook al sporadisch gebruikt voor activiteiten, maar bevond zich nog wel in de periferie van de stad. Vanaf de 14de eeuw namen dit soort contexten toe. Bovendien kwamen ook sporen en structuren aan het licht die rechtstreeks verbonden kunnen worden met effectieve bewoning op dat moment, zoals houten tonputten. Deze toename van activiteit kan gelinkt worden aan de incorporatie van het plangebied binnen de stadsgrenzen omstreeks 1300, de derde stadsuitbreiding. De sporen die dateerden uit de late middeleeuwen (13de-15de eeuw) worden beschouwd als de eerste bewoningsfase (Fase 1) van de site. Door de analyse van vondsten en stalen uit enkele contexten van Fase 1 zijn we meer te weten kunnen komen over de oudste bewoners van het plangebied.

Vanaf het einde van de 15de eeuw en zeker vanaf de 16de eeuw geraakt het gehele plangebied bebouwd. Tegelijkertijd zien we ook dat baksteen steeds meer wordt gebruikt als bouwmateriaal. Deze periode wordt als de tweede bewoningsfase geïnterpreteerd, Fase 2 (16de-18de eeuw). Langsheen het Vleminckveld worden bakstenen huizen met kelders opgetrokken, die doorheen de 17de en 18de eeuw worden uitgebouwd naar achter toe. Op de achtererven wordt ook een groot aantal afvalputten aangelegd. Mogelijk kunnen deze verbonden worden met ambachtelijke activiteiten die plaatsvonden op de omringende percelen. Doordat een groot deel van deze structuren echter werd geruimd of zelfs helemaal gesloopt, is echter niet heel duidelijk welke activiteiten juist hebben plaatsgevonden. Er werd ook een restant van een ovenstructuur aangetroffen die mogelijk met ambachtelijke activiteiten verbonden kan worden. De extra geschonken aandacht voor enkele van de afvalstructuren heeft meer licht kunnen werpen op de bewoners. De aanbouw van bijgebouwen in de 17de en 18de eeuw tot ver op de achtererven en vooral de onderkeldering ervan heeft een behoorlijk grote verstorende impact gehad op oudere sporen en structuren.

In de laatste occupatiefase, Fase 3 (19de-20ste eeuw), werd er vooral verder gebouwd op de bestaande toestand. Ook werden er restauraties en vernieuwingen doorgevoerd van bestaande structuren. Op het oostelijke deel van het plangebied zien we omstreeks 1909 nog een grote aanpassing wanneer daar de kantoren van het 'secretariaat der katholieken maatschappelijke werken' worden opgetrokken. De constructie van dit kantoorgebouw heeft een bijkomende verstorende impact gehad op oudere bewoningssporen.


Auteurs: Terryn, Ben
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: BAAC Vlaanderen bvba

Bewoning late middeleeuwen

Datering: 13de eeuw, 14de eeuw, 15de eeuw, late middeleeuwen
Typologie: afvalkuilen, extractiekuilen, greppels, kuilen, munten, ophogingslagen, paalkuilen, waterputten
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), glas, hout, metaal, natuursteen
Gebeurtenis:

Bewoning nieuwe tijd

Datering: 16de eeuw, 17de eeuw, 18de eeuw, nieuwe tijd
Typologie: kelders, kuilen, munten, muurresten, ophogingslagen, ovens, vloeren, waterputten
Materiaal: aardewerk, bot (dierlijk), faience, glas, hout, majolica, metaal, mortel, samengesteld bouwmateriaal
Gebeurtenis:

Bewoning nieuwste tijd

Datering: 19de eeuw, 20ste eeuw, nieuwste tijd
Typologie: afvalkuilen, kelders, muurresten, ophogingslagen, vloeren, waterputten
Materiaal: mortel, samengesteld bouwmateriaal
Gebeurtenis:

Relaties

  • Is deel van
    Historische stadskern van Antwerpen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vleminckveld 39-47 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/984575 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.