In 1116 wordt de eerste middeleeuwse bidplaats in Varsenare opgericht onder Clemencia van Boergondië, op het kruispunt van twee belangrijke verbindingswegen, namelijk de Oudenburgweg en Westernieuwweg. Dit ter vervanging van de bidkapellen bij de burcht Ter Straten en de burcht van de heren van Varsenare. Varsenare werd in de loop van de 12de eeuw een zelfstandige parochie, maar over het eerste kerkgebouw is nauwelijks iets bekend. De bouw van de toren begon in het eerste kwart van de 13de eeuw en werd in de 16de eeuw aangepast aan de laatgotiek. De Sint-Mauritiuskerk bleef niet gespaard tijdens de religieuze onlusten van de 16de eeuw en tijdens de vroege 17de eeuw werden dan ook heel wat herstellingswerken uitgevoerd, onder meer aan de toren. Bij herstellingswerken, uitgevoerd omstreeks 1840, werden de vier hoektorentjes ontmanteld. De Sint-Mauritiuskerk bleek in 1895 zo bouwvallig dat de kerkfabriek samen met Pastoor Raymond Belpaire besloten een nieuwbouw te laten optrekken. De Kortrijkse architect Jules Carette (1866-1927) ontwierp een neogotische kerk, waarin de bestaande gotische westtoren geïncorporeerd werd, die vermoedelijk uit de 13de eeuw dateert.
Bron: Lannoy, B. Roelens, F. & Verwerft, D. 2023: Sint-Mauritiuskerk (Varsenare, W.-Vl.) Eindverslag van een toevalsvondst, Onderzoeksrapporten agentschap Onroerend Erfgoed 276. Literatuur ()
Beschrijving: Bij werkzaamheden in kader van de aanleg van nieuwe verwarmingsinstallaties en leidingen in de Sint-Mauritiuskerk te Varsenare werd een archeologische toevalsvondst gemeld. Na een beperkt onderzoek en registratie van de toevalsvondst bleken tijdens de werken verschillende restanten van muurwerk en 2 beschilderde grafkelders aan het licht te zijn gekomen. Het muurwerk is voornamelijk te linken aan oudere fasen van de kerk uit de 13de-16de eeuw. Een iets recenter te dateren structuur is de bakstenen muur die aangetroffen werd in werkput 5. Deze muur kan gelinkt worden aan de 16de of 17de-eeuwse verbouwingsfasen van de kerk. Voor de vondst van beschilderde grafkelders bleken deze te ernstig verstoord om een goed beeld te krijgen op hun beschilderingen. Op basis van de nog zichtbare kenmerken, kon een datering in de periode derde kwart van de 13de – 14de eeuw worden bekomen. Het zou dus gaan om vroege voorbeelden van dit graftype.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Mauritius met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/988259 (geraadpleegd op ).