waarneming

Zegeplein 12

archeologisch element
ID
988925
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/988925

Beschrijving

Tijdens het onderzoek aan het Zegeplein te Turnhout is binnen het relatief kleine oppervlak een hoge densiteit aan sporen aangetroffen vanaf de metaaltijden tot aan de nieuwste tijd.

De vroegst dateerbare contexten stammen uit de bronstijd. Het betreft een aantal paalsporen die geen duidelijke structuur vormen.

Enkele contexten werden tot de vroege middeleeuwen gerekend. Op basis van vondstmateriaal kon een aantal (paal)kuilen binnen het plangebied aan de Merovingische periode worden toegeschreven. Op basis van uiterlijk zijn nog enkele andere sporen aan deze periode toe te wijzen. Door de densiteit van sporen en overprinting in latere fasen kan echter een deel van de sporen behorende tot deze periode niet herkend zijn. Mogelijk gaat het hier om een woonerf. In het centrum van Turnhout werden tijdens verschillende opgravingen al eerder Merovingische resten aan het licht gebracht. De Merovingische activiteit lijkt zich er vanaf de zesde eeuw te ontwikkelen.

Vervolgens is er een lacune van bewoning in de volle middeleeuwen binnen het plangebied. Geweten is wel dat er in deze periode bewoning was ten noorden van het plangebied. Het ontbreken van sporen uit deze periode is in contrast met de vorige onderzoeken die plaatsvonden in de zone tussen de Grote Markt en het Warandekasteel. Het is niet uit te sluiten dat restanten uit deze periode aanwezig waren, maar werden verstoord door latere activiteiten op het terrein.

In de late middeleeuwen kent Turnhout echter een bloeiperiode en uit deze periode zijn wel sporen aangetroffen binnen het plangebied. Het gaat om een aantal kuilen waarvan de functie onbekend is, een waterput en een typische tweefasige paalkuil van een gebouwplattegrond. De rest van het gebouw kon echter niet herkend worden. Ook hier is de densiteit van sporen en latere doorgravingen de oorzaak.

De jongste sporen zijn afkomstig uit de nieuwe en nieuwste tijd. Een aantal kuilen, waaronder een afvalkuil en een kuil waarin een nog niet eerder in Vlaanderen gevonden heksenfles van rond 1560 is aangetroffen, zijn in deze periode te dateren. Deze heksenflessen waren rituele deposities die de maker dienden te beschermen tegen of te verlossen van een vloek door een heks. Vanaf de 16de eeuw worden steeds meer gebouwen in Turnhout opgetrokken in steen. Hiervan zijn beerkelders aangetroffen in een rechthoekige vorm. Deze vorm duidt op een bijbehorende bouw in meerdere verdiepingen. Dit is eveneens zichtbaar op de historische afbeeldingen. De huidige bebouwing aan het Zegeplein gaat voornamelijk terug tot de 19de eeuw, wanneer de industrialisering van de stad plaatsvindt. In deze periode kunnen de overige twee beerkelders worden geplaatst.


Auteurs: Weekers-Hendrikx, Bianca; Van den Notelaer, Dominick
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: VLAAMS ERFGOED CENTRUM bvba (VEC)

Sporen Merovingische periode

Datering: Merovingische periode
Typologie: erven, kuilen, paalkuilen
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Sporen bronstijd

Datering: bronstijd
Typologie: kuilen, paalkuilen, paalsporen
Materiaal: aardewerk
Gebeurtenis:

Sporen late middeleeuwen

Datering: late middeleeuwen
Typologie: gebouwplattegronden, greppels, kuilen, paalkuilen, waterputten
Materiaal: aardewerk, houtskool, plantaardige macroresten
Gebeurtenis:

Sporen nieuwe tijd

Datering: nieuwe tijd
Typologie: afvalkuilen, beerputten, kuilen, paalkuilen
Materiaal: aardewerk, glas
Gebeurtenis:

Sporen nieuwste tijd

Datering: nieuwste tijd
Typologie: beerputten, kelders
Gebeurtenis:

Relaties

  • Is deel van
    Historische stadskern van Turnhout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Zegeplein 12 [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/988925 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.