Landschappelijke ligging

Geomorfologisch ligt de abdij in de alluviale vallei van de Reie, op de overgang van de dekzandrug van Maldegem naar het Zuidbrugse dallandschap. De dekzandrug van Maldegem behoort tot het ruglandschap van Maldegem, dat gekenmerkt wordt door een oost-west strekkend dekzandruggencomplex ten zuiden van het vlaklandschap van Eeklo.

De tertiaire ondergrond van het onderzoeksgebied bestaat uit het Lid van Vlierzele. Dit wordt gekenmerkt door groen tot grijsgroen fijn zand dat soms kleihoudend, glauconiethoudend en glimmerhoudend is en dat plaatselijk dunne zandsteenbankjes bevat.
De quartairgeologische kaart geeft aan dat binnen het onderzoeksgebied overwegend eolische afzettingen van het Weichseliaan (Laat-Pleistoceen) of mogelijk Vroeg-Holoceen en hellingsafzettingen van het Quartair te verwachten zijn. Ze kunnen echter ook afwezig zijn. Daaronder bevinden zich oudere fluviatiele afzettingen van het Weichseliaan (Laat-Pleistoceen).

Historische achtergrond

In 1626 vestigen de gereformeerde benedictinessen zich in de Boeveriestraat. De straat was een oude weg die gebruikt werd voor handelsverkeer van Sint-Andries naar de Steenstraat. Ze kent een Gallo-Romeinse oorsprong. In de 11de eeuw, toen de straat nog buiten de stadsomwalling lag, werd er een stadsgalg langs opgericht, die er bleef tot 1261.
De Sint-Godelieveabdij wordt in de 17de eeuw uitgebouwd op de plaats van twee grote huizen die bekend zijn van een kaart van Marcus Gerards uit 1562. Ook de stadsplattegrond die gemaakt werd door van Deventer omstreeks 1560 toont bebouwing ter hoogte van de latere Sint-Godelieveabdij.

In 1640 wordt een nieuwe koestal gebouwd. De situatie ca. 1641 zien we afgebeeld op de Flandria Illustrata van Sanderus. Een kaart van F. De Wit uit 1709 geeft een gelijkaardig beeld weer en wordt hier daarom niet weergegeven. Uit 1650 bestaat een bestek met voorwaarden voor de bouw van een omheiningsmuur “van achter in den boegaerd teghe de stede waeterloop”, de bouw van een ziekhuis en de verbouwing van de kloostergebouwen. In 1650 werd het klooster ook uitgebreid door de aankoop van een huis. Ergens voor 1680 wordt een nieuw huis voor de meid opgericht. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgemaakt op initiatief van graaf de Ferraris (1771-1778) zien we de 18de-eeuwse situatie weergegeven.

Onder de Franse Republiek werd de abdij in 1797 verkocht en kreeg ze een andere invulling. Van 1 februari 1808 tot 1817 werd in de abdij school gehouden. In 1833 kregen de religieuzen de abdij terug in eigen beheer, waarna verschillende herstellingswerken uitgevoerd werden. In 1838 werd een spoorlijn voor treinverkeer aangelegd, die de rust en privacy in de abdij verstoorde. Een van de genomen maatregelen door de abdij was het verhogen van de omheiningsmuur in 1839. De noordvleugel van de abdij werd in twee kort op elkaar volgende 19de-eeuwse fasen opgetrokken.

De Atlas cadastral parcellaire de la Belgique van P.C. Popp (1854) toont ons de situatie in het midden van de 19de eeuw, met bebouwing aan de straatzijde en centraal op het terrein. De noordvleugel is nog niet te zien. De rest van het terrein wordt grotendeels aangeduid als boomgaard. Ten oosten zien we de aangelegde spoorlijn.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de Sint-Godelieveabdij door het Belgische leger tijdelijk in gebruik genomen als militair hospitaal. De zusters verbleven in die tijd in de benedictinessenabdij van Maredret. In 1917 werd de abdij in beslag genomen als kazerne door het Duitse leger. In 1926 wordt een nieuwe keuken gebouwd tegen de oude keuken uit 1642. In 1953-1954 wordt een nieuwe vleugel ontworpen die de dwarsvleugel van 1643 en 1885 met elkaar verbindt.