Algemeen

Het Stenen Huis, gelegen in de Stenenhuisstraat in Tielt-Winge was één van de eerste seculiere bakstenen gebouwen in de wijde omgeving. De huidige eigenaars wensen het pand volledig te restaureren en deels te verbouwen. Anderzijds zal er ook een uitbreiding nodig zijn om het gebouw te kunnen laten functioneren als moderne woonst. Deze uitbreiding zal ten oosten aan het gebouw worden aangebouwd, overlappend met waar volgens de historische gegevens de slaapvleugel van de toenmalige afspanning stond. Op dezelfde locatie werd aan het begin van de 20ste eeuw een stalling gebouwd. Het bouwproject was omwille van de beperkte omvang van de bodemingreep niet onderhevig aan een verplicht archeologietraject, maar de eigenaars wensten alsnog in te zetten op archeologische kenniswinst. Daarom werd er een archeologisch dossier opgestart om het project vanuit wetenschappelijke vraagstellingen archeologisch te kunnen opvolgen.

Nieuwe tijd - Nieuwste tijd

Uit het onderzoek komen een aantal sporen aan het licht die mogelijk ouder zijn dan de bouw van de gekende bakstenen versie van het Stenen Huis. Dit betreft onder meer een paalkuil, die zich pas in een dieper vlak aftekende, alsook een diepe, centrale waterput. Beide sporen dateren mogelijk reeds uit de late middeleeuwen. De geofysische survey suggereert dat de waterput tot ruim 5 m onder het maaiveld reikt en dat op een dieper niveau de nog aanwezige houten beschoeiing van de schacht aanwezig zou zijn.
Van de uit historische documenten bekende slaapvleugel van de toenmalige afspanning, die zich ter hoogte van de bouwput zou bevonden hebben, zijn alleen ter hoogte van de zuidmuur bakstenen restanten teruggevonden van de funderingsmuur. Voor de latere stalling, die in de vroege 20ste eeuw op dezelfde locatie werd opgetrokken, werden de zuidelijke funderingen bovenop de fundering van de slaapvleugel geconstrueerd. Wellicht waren de oostelijke en noordelijke muren van de slaapvleugel, alsook het opstaande deel van de zuidelijke muur, in lemen vakwerkbouw opgetrokken. De bij de opgraving vastgestelde relatieve schaarste aan gerecupereerde bakstenen en de bij het geofysisch onderzoek vastgestelde aanwezigheid van concentraties bouwleem ten noorden van de werkput wijzen in dezelfde richting. Een aantal paalkuilen kunnen mogelijk geassocieerd worden met de slaapvleugel, wat door het vondstmateriaal uit die sporen (laat 17de of vroege 18de eeuw) bevestigd lijkt te worden.
De funderingen van de stal waren nog grotendeels aanwezig in de ondergrond. Ook de binnenindeling van de verschillende ruimtes en bewaarde delen van de vloer konden gedocumenteerd en getoetst worden aan de gekende historische
documenten.
Binnen de geplande bodemingrepen voor het onderkelderde deel van de nieuwbouw worden geen restanten van de slaapvleugel bedreigd, aangezien in deze zone alleen reeds gedocumenteerde paalkuilen uit die tijd zijn aangetroffen. Wel zal er in deze zone in de bouwplannen rekening gehouden worden om de kelder en het originele trapgat te integreren. Onder het aan te leggen verhard terras (het zuidelijke deel van de geplande bodemingrepen) kunnen de fysieke restanten van de slaapvleugel intact bewaard blijven. De architecturale resten van de stal worden niet als behoudenswaardig ingeschat.