Bij kleinschalige graafwerken naast de Sint-Niklaaskerk van Buggenhout, werden een bakstenen waterput en menselijke begravingen aangetroffen.
De waterput is een vierkante bakstenen constructie met zijden van ca. 50 cm aan de binnenzijde. Aan de bovenzijde wordt deze vierkante constructie afgesloten door een rond bakstenen koepelgewelf. Als sluit/deksteen werd een gerecupereerde grijze en natuurstenen (kerk)tegel gebruikt van 25 cm zijde, met afgeronde hoeken. De vierkante schacht en de koepel zijn opgebouwd in bakstenen van 18/19 x 8 x 5cm en gemetst met harde kalkmortel. In de vierkante waterput is op een diepte van ongeveer 2 meter (wat min of meer overeenstemt met het huidige niveau van het grondwater) een cirkelvormige constructie of schacht waar te nemen, die zich uitstrekt van wand tot wand. Het is niet duidelijk hoe dit te interpreteren: gaat het hier om een oudere en ronde waterput waarop/waarrond later een vierkante schacht is geplaatst, gaat het om een ronde en gelijktijdige onderbouw van de waterput, of is dit een technisch element dat bijvoorbeeld te maken heeft met slibvang? In de waterput is een buis aanwezig langs waar het water werd opgepompt. Het betreft een metalen buis (koper?) met en diameter van ongeveer 2 cm.
Ongeveer één meter ten zuidwesten van de waterput werden menselijke resten aangetroffen. Zowel de situering nabij de kerk als de duidelijke west-oost-oriëntering maken duidelijk dat het om een oude begraving gaat, die deel uitmaakte van het voormalige parochiekerkhof rond de kerk. Volgens historische bronnen werd dat kerkhof pas in het midden van de 19de eeuw afgeschaft en verplaatst naar de huidige gemeentelijke begraafplaats in de Kerkhofstraat.
Hoewel niet kan uitgesloten worden dat er een oudere onderbouw aanwezig is, kan de waterput op basis van zowel het materiaalgebruik, de vorm als de ligging gedateerd worden in de 19de eeuw, vermoedelijk na opgave van het kerkhof rond de kerk. De beperkte afmetingen geven aan dat het wellicht niet om de voeding van een (publieke) dorpspomp gaat, maar eerder om een put met lokale afname. Op oude foto's noch op kaarten is een pomp te zien op deze locatie.
De waterput blijft integraal behouden en komt onder het nieuwe waterpunt te liggen (dat gevoed wordt met stadswater).
Auteurs: De Decker, Sam
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)