Inventaris

Vlaanderdal (Zwalm)
Het erf wordt aan de kant van Vlaanderendal en de aanpalende akker afgesloten met een weerhaag. Door het gebruik van meidoorn, in een dicht plantverband, is de haag ondoordringbaar. Door ze jaarlijks te scheren wordt ze op traditionele wijze onderhouden. De haag is geplant langs de perceelgrens en is nog een voorbeeld van een scheerhaag dienstig als erfafsluiting.

Vlaanderdal 1 (Zwalm)
Langs de straatzijde van een erf in het Vlaanderdal staat een geschoren afsluitingshaag, in hoofdzaak bestaand uit meidoorn, met erin drie knotessen. Dit relict is een mengvorm van een knotbomenrij met een geschoren haag.

Vredesplein 2 (Zwalm)
In de hoek aan de straatzijde van een woonkavel, bij een aanpalende losweg, staat een opgaande robinia. De bewoner vertelde ons dat deze hoekboom er door zijn vader werd geplant toen dit perceel nog tot het boerenerf behoorde. Robinia als soortkeuze op het erf is hier zeker beïnvloed door het feit dat er bijen werden gehouden voor de winning van honing als zoetstof, bijenwas voor de kaarsen of als smeermiddel.

Wafelstraat 60 (Zwalm)
In de hoek van het perceel horende bij het erf Wafelstraat 60, staat aan de straat zijde en bij de aanpalende akker een opgaande es. De opgaande boom is er geplant als hoekboom.

Wijlegem (Zwalm)
Het erf wordt aan de achterzijde afgesloten door een oude veekering van meidoorn. De haag is in lange tijd niet meer geschoren en is bijgevolg zwaar uitgegroeid. Dit type haag werd gezet om te voorkomen dat het vee zou uitbreken en is de eigenlijke voorloper van het gebruik van de prikkeldraad.

Wijlegem 1 (Zwalm)
Dicht bij het kruispunt van Kouteren met Wijlegem staan twee zéér oude linden op het erf van de Wijlegemhoeve. Omdat de bomen aan de basis met een tak aan elkaar verbonden zijn vermoeden we dat ze deel waren van de afsluitingshaag bij het erf. Ze staan ook dicht bij een erftoegang of hebben vroeger een oude toegang begeleid als welkomstboom. Het zijn twee Hollandse linden met stamomtrekken van circa 4 en 5,5 meter en worden periodiek en traditioneel gesnoeid als gekandelaarde boom. Dit wijst er op dat het snoeihout werd gebruikt als brand-, gerief- en constructiehout en benut geweest is in functie van loofvoedering. Men beweert dat er aan de straatzijde, bij de bomen een veldkruis zou hebben gestaan.

Wijlegem 11 (Zwalm)
De toegang tot het erf is beplant met twee gekandelaarde kraakwilgen. Alhoewel volgens de traditie meestal linde wordt gebruikt, bestaan hier de welkomstbomen uit kraakwilg. Het zijn bomen met enorme stamomtrekken, de zwaarste boom had een stamomtrek van 432 cm. De kans is groot dat deze wilgen hier ook zijn gezet om wilgentenen te oogsten waarmee men manden kon vlechten of herstellen. Dat de vroegere bewoner kennis had van de wilgensoorten waarmee men kon vlechten blijkt ook uit de aanwezigheid van onder andere gele bindwilg.

Wijlegem 11 (Zwalm)
Achteraan op het erf staat een mooi ontwikkelde knotveldesdoorn, vermoedelijk nog een restant uit een kaphaag bij de boomgaard. De veldesdoorn had tijdens de inventarisatie van 2005 een stamomtrek van 183 cm, wat veel is voor deze eerder traag groeiende soort. Het knotbeheer is een traditionele beheersvorm met als doel het opbrengen van brandhout, ambachtshout, bouwhout, geriefhout en loofvoedering. De van kurklijsten voorziene takken werden ook als zitstok aangewend in hoenderhokken. De kippen hadden hierdoor een goede houvast en geen koude poten.

Wijlegem 3 (Zwalm)
De toegang tot het erf wordt aan de rechterzijde geflankeerd door een welkomstlinde. Dit is een zéér oud gebruik waarbij men geloofde dat door de zuiverende werking van de lindebomen de bewoners op het erf beschermd werden van kwade invloeden. De straatzijde van het erf is op het zuidwesten gelegen zodat de boom ook als schermbeplanting functioneert. Ook het ingespannen paard kon onder de linden bescherming vinden tegen de zomerse zonnestralen.

Wijlegem 4 (Zwalm)
Aan de straatzijde van het erf, bij het Hof te Weylegem staan nog de restanten van een kaphaag bestaande uit haagbeuk en es, die door de jaren heen, al dan niet op natuurlijke wijze is aangevuld met meidoorn, bruine beuk, en vlier. De kaphaag is ongeveer 100 meter lang en is een landschapselement dat hier in de streek werd geplant in functie van het produceren van brandhout, geriefhout en loofvoedering. Naar verluidt is de haag aangevuld met plantsoen dat werd gesubsidieerd door de Provinciale Landbouwkamer (regeling Erfbeplanting). Van dit laatste kan gezegd worden dat deze actie met bruine beuk als soort en het toen beoogde eindbeeld afbreuk doet aan de erfgoedwaarden van dit landschapselement.