Inventaris

Kerkplein (Oudsbergen)
De kerk wordt voor het eerst vermeld in 1367. Het gebouw is in kern een gotische kruisbasiliek uit eind 15de eeuw; uit deze periode dateren de middenbeuk, de toren en het transept. De toren is van het Brabants-Kempische type.

Ophovenstraat (Oudsbergen)
De huidige kerk dateert uit het tweede kwart van de 16de eeuw. De plattegrond beschrijft een driebeukig schip met middenbeuk van drie traveeën, zijbeuken van vier traveeën, met gedeeltelijk ingebouwde westtoren, een transept, een koor, een portaal, en een sacristie.

Begijnhof (Overijse)
De begijnhofkapel in bak- en zandsteen, gelegen ten zuiden van de dorpskern van Overijse naast de Vuurmolen, is het enige wat rest, naast een bron, van het oude begijnhof van Overijse.

Just. Lipsiusplein (Overijse)
Georiënteerde decanale kruiskerk met een ingebouwde westtoren met een romaanse kern uit de 12de eeuw (?), een koor opgericht na de brand van 1489 en een gotische midden- en dwarsbeuk van na de brand in 1692. Eind 19de eeuw werd de kerk naar de toenmalige smaakinzichten in een neogotische stijl verbouwd en gerestaureerd. De kerk is gelegen op een heuvelrug ten zuiden van het hellende dorpsplein. Een hoge kalkzandstenen keermuur met een trap aan de oost- en zuidzijde sluit het voormalige kerkhof rond de kerk af ten zuiden, oosten en westen. Bovenop de keermuur staat een eenvoudige ijzeren balustrade. Ten westen is het voormalige kerkhof en de kerk te bereiken via een trap gevat tussen twee zware blauwe hardstenen pilasters met casementen, een geprofileerde dekplaat en een vaasbekroning.

Just. Lipsiusplein 9 (Overijse)
Voormalige markthal, later gemeentehuis, grondig aangepast bij restauraties in de jaren 1960 in een neotraditionele stijl. De hal is gelegen op het hoogste punt aan de noordzijde van het sterk hellende Just. Lipsiusplein tegenover de kerk.

P.I. Taymansstraat 10 (Overijse)
Groot traditioneel burgerhuis met 16de-eeuwse kern en latere uitbreiding gelegen ten noorden, bovenaan, de dorpskern van Overijse. De woning is vooral bekend omdat het in de 16de eeuw in het bezit was van de humanist Justus Lipsius. Bij het huis hoort een grote ommuurde en hellende tuin die uitgeeft en ook toegankelijk is vanop het Just. Lipsiusplein.

Stafh. Braffortlaan 2, Waversesteenweg 41 (Overijse)
Deels ommuurd kasteeldomein met kasteel, dienstgebouw en restanten van een jachtpaviljoen in een park met vijver. Het kasteel met aanhorigheden in traditionele bak- en zandsteenstijl werd gebouwd in de eerste helft van de 16de eeuw door de heren van Wittem ter vervanging van de oude burcht van Overijse. Het domein werd meermaals aangepast in de 17de, 18de en 19de eeuw en is sinds 1948 in gebruik als school voor het gemeenschapsonderwijs. Het kasteeldomein van Isque is in de Vlaamse Rand één van de belangrijkste kasteeldomeinen uit het ancien régime, dat gedurende bijna twee eeuwen in het bezit bleef van de graven, later de prinsen van Hoorn.

Waversesteenweg 244-246 (Overijse)
Groot park met landhuis en bijgebouwen in een neotraditionele bak- en zandsteenstijl met kern uit de 16de-17de eeuw, ingrijpende restauratie uit begin 20ste eeuw onder leiding van architect P. Saintenoy.

Dorpsstraat (Pajottegem)
Uit verschillende perioden daterende constructie, ingeplant op een ophoging met kerkhof en gestutte bakstenen omheiningsmuur.

Oude Heerbaan 83 (Pajottegem)
Voormalige burcht van de heren van Heetvelde. De huidige toestand resulteert van een wederopbouw van een waterburcht in de 17de eeuw, met overname van oudere elementen. De kasteelsite is langs de straatkant omgeven door een haag en opgaande bomenrij. De Papenmeersbeek en Keitsenbergbeek ten zuiden vallen op door de begeleidende bomenrijen.