Inventaris

Beukenweg 10, Stationsstraat 3 (Zedelgem)
Het huidige kasteel ter Mote werd gebouwd in 1841, maar de site gaat terug op een opper- en neerhofstructuur. Het omgevende landschapspark met spiegelvijver, ijskelder, grottencomplex en tuinpaviljoen dateert eveneens uit het midden van de negentiende eeuw.

Brugse Heirweg 215 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen rond een bekiezeld erf. Toegankelijk via een rechte, geasfalteerde oprit. Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) en op een figuratieve kaart van 1823 met ongeveer dezelfde configuratie (zie huidig). Boerenhuis ten noorden van het erf met 19de-eeuws uitzicht maar eventueel met 18de-eeuwse kern. Ten zuiden van het erf een beplankte dwarsschuur onder zadeldak (golfplaten), bewaarde muuropeningen. Ten oosten en westen van het erf landgebouwen uit het interbellum.

Burg. Jos. Lievensstraat 33 (Zedelgem)
Deze molenaarshoeve hoort historisch bij de Plaetsemolen aan de overkant van de straat. De voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen met molenaarswoning zijn vrijstaand gegroepeerd rondom een begraasd erf. Molenaarswoning al afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije (1571). De Ferrariskaart (1771-1778) toont drie U-vormig en vrijstaand opgestelde gebouwen. Bij de opmaak van het primitief kadasterplan (rond 1830) bestond de bebouwing uit een woonhuis met landgebouwen en de windmolen op een berg met bijbehorende rosmolen. Uitbreiding huis in 1830 en 1882. De molenaarswoning ten noorden van het erf met een 18de-eeuwse kern met uitbreidingen uit de 19de eeuw. De verankerde, lage en witgeschilderde baksteenbouw onder een zadeldak. Ten zuiden van het erf is de monumentale dwarsschuur van 1884 opgetrokken (zie opschriften in rechter zijgevel). Het verankerde, donkerbakstenen gebouw onder een zadeldak

Dorp (Zedelgem)
Georiënteerde kerk met omringend grasplein ter vervanging van het in 1952 verdwenen kerkhof. Aan noordzijde afgezet met een lage bakstenen muur onder ezelsrug, ten zuidoosten deels behouden haag en leilinden. Toegangspad in blauwe hardsteen geflankeerd door ijzeren hekken gevat in blauwhardstenen pijlers met bekronende bol. Ten noorden een rij van drie gekandelaarde platanen, ten zuiden één gekandelaarde paardenkastanje.

Dorp 12 (Zedelgem)
Pastorie met ommuurde tuin bij de Sint-Martinuskerk. Vrijstaand volume met beeldbepalende ligging ten zuiden van de kerk en met voorliggend grasveld. Daterend uit 1757 en verhoogd in 1857.

Emmaüsdreef 6, Kasteeldreef 14, Rolleweg (Zedelgem)
Kasteelsite Emmaüs, oorspronkelijk met opperhof-neerhofstructuur. Het landhuis is een volume op rechthoekige plattegrond, van twee bouwlagen onder schilddak, met een uitzicht hoofdzakelijk van circa 1869 en 1957, maar eventueel in kern opklimmend tot de vroegste 17de of 18de-eeuwse bouwfase. Domein toegankelijk via de Emmaüsdreef, een dubbele eikendreef tot aan de toegang tussen hardstenen pijlers. Het landhuis is gelegen binnen een ruim park, gekenmerkt door twee waterpartijen met daarrond enkele markante bomen, open graslanden afgezoomd door een parkbos en een ijskelder. Het domein omvat eveneens een Lourdesgrot en kapel, oranjerie, ommuurde moestuin, hoeve en koetshuis.

Heidelbergstraat 29, 29A, Zeedijkweg 11 (Zedelgem)
Kasteeldomein met laatclassicistisch landhuis van 1848, mogelijk met oudere kern (late 18 eeuw). Park ontstaan in het begin van de 19de eeuw en heraangelegd in landschappelijke stijl vanaf circa 1848 met gazons, padennetwerk, solitaire bomen, bomengroepen en een parkbos. In de grote vijver ligt een eiland met een kunstmatige grot en aanmeerplaats, bereikbaar via een houten tuinbrug. In het park staat een klein kapelletje en enkele sokkels voor beelden. Het kasteel heeft rechthoekige plattegrond en drie bouwlagen, verhoogde begane grond boven een kelderverdieping en onder schilddak (leien). Bepleisterde en witbeschilderde gevels met rechthoekige muuropeningen. Ten westen ligt het vroegere washuis, ten oosten een grote ovalen ommuurde moestuin waarvan de ingang door bakstenen pijlers bekroond met siervazen geflankeerd wordt. Rond bakstenen kippenhok binnen ommuurde kippenren met poel. De monumentale stalling werd omgebouwd tot woning.

Heidelbergstraat 32 (Zedelgem)
Boerenhuis met geïncorporeerde stalling in verankerde, witbeschilderde baksteen boven een gepekte plint en onder zadeldak (Vlaamse pannen), eventueel met kern opklimmend tot de 18de eeuw.

Hollevoordestraat 3 (Zedelgem)
Aan de straat gelegen hoeve met losse bestanddelen. Volgens De Flou vermeld in 1713. Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) met vermelding "Cense Stegelgoet" en is afgebeeld met een boomgaard in een omhaagd perceel.

Ieperweg 87 (Zedelgem)
Hoeve met losse bestanddelen rond een geasfalteerd erf, aan de noordwestkant begrensd door de spoorlijn Brugge-Kortrijk (sedert 1846), aan de noordoostkant door de autosnelweg E40/A10. De oudst gekende vermelding dateert van 1719. Tussen 1828 en 1832 worden de gebouwen vergroot en verbetered. De bijgebouwen krijgen een grondige aanpassing onder meer met een verstening van de houten schuur en aanzienlijke uitbreidingen in de tweede helft van de 20ste eeuw. Langgestrekte boerenwoning met 18de-eeuwse kern terug te vinden in het middelste deel (bewaarde vlechtingen in de vroegere rechterzijgevel), geflankeerd door 19de-eeuwse uitbreidingen. Huidig uitzicht van circa 1830 wanneer de lage woning (onder mansardedak) met een halve verdieping wordt verhoogd getypeerd door de halfronde vensters en onder zadeldak (Vlaamse pannen) gebracht. Verankerde baksteenbouw met witbeschilderde erfgevel boven een gepekte plint.