Inventaris

Watervalstraat 53 (Kortrijk)
19de-eeuwse hoeve met losse bestanddelen U-vormig opgesteld rondom een onverhard erf. Verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldaken. Gewitte gevels op gepikte plint (behalve schuur met wagenkot). Aan de straat gelegen boerenhuis uit het begin van de 19de eeuw; meermaals verbouwd.

Zusters Lovelingstraat 56 (Kortrijk)
Oudste vermelding dateert van 1543. Het was een voorname hoeve gezien de vermelding van een "duvecot" in 1633 (heden verdwenen). Afgebeeld op Ferrariskaart (1770-1778) en Atlas der Buurtwegen (1843). Lage, losse bestanddelen rond vierkant onverhard erf, deels behouden omwalling ten zuidwesten. Sinds de aanleg van de Autoweg A17 (1975) sterk gewijzigd uitzicht.

't Leeghoek 2 (Kruisem)
Hoeve, volgens kadastergegevens van circa 1850 tot 1871 met stoomgraanmaalderij, ingericht in een deel van het bestaande woonhuis. Vrij imposant onderkelderd boerenburgerhuis van vijf traveeën en anderhalve bouwlagen, in kern uit het eerste kwart van de negentiende eeuw.

Aaishovedriesstraat 7 (Kruisem)
Hoeve met bestanddelen gegroepeerd rondom een vierkant, deels verhard en met gras begroeid erf, toegankelijk via ijzeren hek aan overhoekse pijlers aan zuidzijde. Boerenhuis van zeven traveeën onder zadeldak, opklimmend tot het eerste kwart van de 19de eeuw.

Fonteinstraat 50 (Kruisem)
Achterin gelegen hoevetje, voorheen twee huisjes, op met gras begroeid erf, in kern minstens opklimmend tot begin 19de eeuw.

Gaversstraat 27 (Kruisem)
Achterin gelegen voormalige hoeve met losstaande bestanddelen op volledig omhaagd en nog deels omgracht erf met gekasseide oprit en ijzeren toegangshek; kapelletje rechts ervan en achterliggende boomgaard.

Hoogstraat 33 (Kruisem)
Herenhuis met behouden U-vormige aanleg in ruime beboomde tuin, van de straat afgesloten door fraaie ijzeren hekken op arduinen voet. Voorplein met gekasseide rondgang en centraal grasperk, links en rechts geflankeerd door koetshuis en stallen en imposante beuk in rechter hoek.

Kasteeldreef 5-7, Nokeredorpstraat 28-30, 28A (Kruisem)
Oorspronkelijk achterin gelegen hoeve vermoedelijk begin 19de eeuw voorzien van nieuw woonhuis aan de straat, uitgebreid met een maalderij, opgericht als korenstoommolen in 1893, in bezit van de kasteelheren. Laatst gekend als maalderij De Baere. Relicten van een boomgaard en uitgestrekt begraasd weiland met afsluitingshaag.

Keitelstraat 6 (Kruisem)
Semi-gesloten hoeve met in U-vorm ingeplante gebouwen omheen een rechthoekig verhard erf; breed ijzeren hek aan gemetste pijlers ten westen aan de straat.

Kerkplein (Kruisem)
Georiënteerde dorpskerk, schuin ingeplant op het huidige rechthoekige dorpsplein, aan noordzijde met parkje. Oudste sporen in huidig gebouw, namelijk westgevel van middenbeuk en basis van de vierkante toren in Doornikse steen, laten een romaans kruiskerkje vermoeden opklimmend tot de 11de of 12de eeuw.