Inventaris

Krinkeldijk 1 (Damme)
Eén van de bekendste en in de literatuur meest afgebeelde hoeves uit de streek rond Damme. De gaaf bewaarde 18de-eeuwse hoevegebouwen vormen een uiterst pittoresk ensemble in een uniek polderlandschap gevormd door de dijk en de vlakke polderweiden. De naam van de hoeve staat in relatie tot het "Westhof", en wijst de ligging van beide hoeves aan ten opzichte van het Kasteel van Oostkerke. Het Oosthof was in de feodale tijd eigendom van de Heren van Lembeke, die hun kasteel hadden in Monnikerede aan het Zwin, te situeren vlakbij de hoeve.

Krinkeldijk 3 (Damme)
Hoeve gebouwd in 1875, gelegen op een onverhard erf dat te bereiken is via een lange dreef vanaf de Krinkeldijk. Erftoegang gemarkeerd door vierkante overhoeks geplaatse bakstenen pijlers. Gele, onbeschilderde bakstenen gebouwen onder pannen zadeldaken. Woonhuis en stal vormen een vleugel (nok evenwijdig met dijk), haaks daarop een schuur, nu via een aanbouw met de stal verbonden; achter het boerenhuis een haakse zomerkeuken.

Lapscheurestraat 4 (Damme)
Historische site die in de 17de eeuw ontstaan is ten noorden van de in 1640 nieuw ingeplante parochiekerk. Thans bestaat het ensemble uit de centraal, haaks op de straat gelegen 17de-eeuwse pastorie met ten zuiden daarvan de herenwoning die in 1845 is opgetrokken als kosterwoning. Ten oosten, 19de-eeuwse stalgebouwen, in 1910 uitgebreid met een haakse stalvleugel en een grote schuur ten noordwesten.

Leestjesstraat 6 (Damme)
Hoeve met losstaande bakstenen bestanddelen, boerenhuis, stal en evenwijdig voor het boerenhuis een volume schuur-stal, op een onverhard erf. Site aangeduid op kaart van Ferraris (1770-1778) als twee evenwijdig geplaatste gebouwen.

Legeweg 32, 32A (Damme)
Monumentale langgestrekte hoeve "Het Vagevier" (zie historische kaarten) opklimmend tot de 18de eeuw. Bestaande uit een lang volume wagenhuis-schuur-stal-woonhuis, waarachter zich een nog langer (voornamelijk recent) schuur-stal-volume bevindt. Beide gebouwen bevinden zich evenwijdig met de straat, op een onverhard rechthoekig erf met huisweide aan straatkant. Ten oosten, een bakhuis en haakse recente loodsen. Langgestrekte hoeve, witgekalkte baksteenbouw met gepekte plint, onder pannen zadeldak.

Lieveberm 16 (Damme)
Witgeschilderde boerenarbeiderswoning met gepekte plint. Lage bakstenen woning van vijf traveeën onder pannen zadeldak (nok evenwijdig met straat, Vlaamse pannen), segmentbogige beluikte muuropeningen, schrijnwerk vernieuwd.

Middelburgsesteenweg 53 (Damme)
Eind-19de-eeuwse kleine langgestrekte hoeve, haaks op de straat ingeplant. Woonhuis met aansluitend lager stalgedeelte; witgeschilderde en gecementeerde voorgevel, doorbroken door rechthoekige muuropeningen, rood geschilderd schrijnwerk, beluikte vensters.

Molentje 17 (Damme)
Hoeve met losstaande U-vormig geplaatste bestanddelen, teruggaand op een historische site, zie aanduiding op de kaart van P. Pourbus (1561-1571). Een deel van de stallen en schuren uit de 19de eeuw met inbegrip van een indrukwekkende kapconstructie zijn bewaard gebleven.

Nieuwdorpstraat 23 (Damme)
Vrijstaande dorpswoning met voortuintje van het einde van de 19de eeuw. Kenmerkend voor die tijd is het verzorgde metselwerk van donkere baksteen met rode accenten voor de fries onder de goot, met muizentand en diamantknoppen.

Nieuwdorpstraat 43 (Damme)
Statig landhuis in ruime tuin. Het centrale hoofdvolume van het U-vormige complex is een herenhuis dat werd gebouwd in 1838, en door een grondige verbouwing en uitbreiding in 1910 in opdracht van Edmond Vanreybrouck, zijn huidige monumentale uitzicht verkreeg.