Inventaris

Meldert (Hoegaarden)
Meldert is een landelijk dorp in een de vallei van de Molenbeek, gesitueerd tussen de grote kouters. De gebouwen van het voormalige molencomplex op deze Molenbeek werden sterk gerenoveerd. In de drassige vallei komen talrijke boomgroepjes voor, op de flanken vinden we taluds. Centraal in het afgebakende gebied ligt de Sint-Ermelindiskerk met erachter de Sint-Ermelindiskapel, een gekend bedevaartsoord. De 18de-eeuwse Prins Kardinaalhoeve en het kasteel van Meldert met park zijn belangrijke relicten van het Meldertse verleden.

Klein Overlaar 77, 77A (Hoegaarden)
Eclectische villa gebouwd omstreeks 1857 op de plaats van een dubbele feodale motte, omgeven door landschappelijk park van 35 are, aangelegd rond 1860 en uitgebreid rond 1900 tot 1,5 hectare.

St.-Ermelindisstraat 34 (Hoegaarden)
Hoeve uit de eerste helft van de 18de eeuw in bak- en zandsteenbouw. In de aangrenzende weide, ruïne van een middeleeuwse vierkante hoektoren, opgetrokken uit zandsteen in regelmatig verband.

de Quirinilaan 2 (Hoeilaart)
Neogotisch landhuis met omringend park, opgetrokken door Jules de Quirini in 1895 naar een ontwerp van architect Frans Van Ophem. Op oude prentkaarten ook benoemd als Château du Smeyberg.

Dorpsstraat 18 (Hoeselt)
Op een site die minstens teruggaat tot het midden van de 14de eeuw rest nog de zogenaamde Bethaniatoren, restant van een vierkant waterkasteel uit 1622.  Het goed omvat naast de overblijfselen van het kasteel Ter Borch, de 18de-eeuwse gebouwen van het kasteel Brouckmans (poortgebouw en woning), de laat 19de- tot vroeg 20ste-eeuwse klooster- en schoolgebouwen, het weeshuis, de kapel, de aalmoezenierswoning en het park.

Schalkhovenstraat 1-2 (Hoeselt)
Uit een 16de-eeuwse neerhof-opperhof situatie geëvolueerd domein met einde 18de- begin 19de eeuw in homogene classicistische stijl aangepaste gebouwen. Park in landschappelijke stijl uit de eerste helft van de 19de eeuw, in een tweede fase naar het noorden uitgebreid.

Holsbeek, Nieuwrode, Sint-Pieters-Rode (Holsbeek), Lubbeek (Lubbeek), Houwaart, Sint-Joris-Winge (Tielt-Winge)
De beekvallei die door dit gebied van zuid naar noord loopt, is in het zuiden nog breed vertakt. Nabij Gempe komen de waterlopen samen en worden ze zowel Molenbeek als Winge genoemd. De beek stroomt af richting Kleerbeek en Horst, de vallei wordt hier aanzienlijk breder en vlakker en wordt ook wel de Hagelandse vallei genoemd. Deze brede vallei is gekend vanwege haar hoge ecologische waarde. Aan de beide zijden van de vallei loopt het landschap glooiend omhoog, oa. door de aanwezigheid van Diestiaanheuvels. Door het hele gebied heen komt bouwkundig erfgoed voor. Voornamelijk in het zuiden en noorden liggen een aantal grote hoevecomplexen. Kenmerkend voor de Molenbeekvallei zijn de vele kastelen dicht tegen de beek. Een landschappelijk gaaf geheel wordt gevormd door het kasteel van Horst en omgeving.

Horststraat 28 (Holsbeek)
Het kasteel van Horst, met de kenmerken van een omwald feodaal kasteel, bestaat in zijn huidige vorm uit een vierkante donjon en aangebouwde woon- en dienstvleugels in traditionele bak- en zandsteenstijl die rond een binnenplaats zijn gegroepeerd en omgeven worden door een brede slotgracht.

Horststraat 28, 28A (Holsbeek)
Omwald feodaal kasteel met onregelmatige polygonale aanleg, voorzien van toegangspoort en vierkante zandstenen donjon met aangebouwde woon- en dienstvleugels in traditionele bak- en zandsteenstijl, teruggaand op bouwfases uit de late 15de eeuw en vroege 16de eeuw; originele stucplafonds van Ian Christiaen Hansche bleven bewaard; waterkasteel met wagenhuis teruggaand op site van feodale motte met relicten van laat-middeleeuwse omgevingsaanleg; geen sporen barokke, classicistische of landschappelijke aanleg.

Hulsbergweg (Holsbeek), Koningsstraat (Leuven)
De Kesselberg is een restheuvel met sporen van menselijke aanwezigheid uit het paleolithicum en restanten van wallen van een hoogtenederzetting uit de middenijzertijd.