Inventaris

Nieuwbaan 75 (Merchtem)
Neogotische parochiekerk gebouwd naar ontwerp van Gustave Hansotte, kadastraal geregistreerd in 1880 en vergroot met één travee in 1903, achterin op het ontruimde kerkhof is een Mariagrot uit eind 19de eeuw, evenals een recent oorlogsmonument.

Brusselsesteenweg 393-397 (Merelbeke-Melle)
Schoolhuis van twee bouwlagen, gebouwd in 1873 naar ontwerp van architect M. De Noyette, aansluitend bij de semi-officiële bouwtrant van de schoolhuizen uit de tweede helft van de 19de-eeuw. Voormalig gemeentehuis: bestaand schoolgebouw van 1859 in 1886 verbouwd tot gemeentehuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl, naar ontwerp van architect J. De Bosscher. Representatief bak- en natuurstenen gebouw met centrale inkom met dubbele bordestrap. Haaks achter het schoolhuis aangebouwde vleugel met klaslokalen, opgericht in 1923 naar ontwerp uit 1914-18 van architect J. De Bosscher, van veertien en zeven traveeën.

Brusselsesteenweg 459 (Merelbeke-Melle)
Een deel van het vroeger kloosterpand bleef bewaard in de zuidvleugel van het complex. Waarschijnlijk daterend uit eind 16de-begin 17de eeuw werd dit gebouw verlengd en aangepast in het derde kwart van de 19de eeuw. Voor 1840 al was ten noorden van de overgebleven kloostergebouwen een L-vormig schoolgebouw toegevoegd dat mogelijk opklom tot eind 18de eeuw en een classicistische bouwtrant vertoonde. Van de in tweede helft van de 19de eeuw toegevoegde schoolgebouwen zijn de bouwwerken die in 1850 aanvingen naar ontwerp van architect L. Pavot de voornaamste. Nog een belangrijke uitbreiding van de school met nieuwe lokalen vond plaats circa 1874. De sschoolboerderij, bakkerij en andere dienstgebouwen dateren van het laatste kwart van de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw. De achtzijdige gloriëtte in rococostijl dateert waarschijnlijk uit het derde kwart van de 18de eeuw.

Gaversesteenweg 851 (Merelbeke-Melle)
Alleenstaand burgerhuis van twee bouwlagen en oorspronkelijk vijf traveeën met zadeldak, gebouwd in 1866; in 1893 aangekocht door mevrouw de Smet de Naeyer en omgevormd tot klooster van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën. Gedenksteen ingemetseld naast de deur.

Gemeenteplein (Merelbeke-Melle)
Het gedenkteken voor de Franse vlootfusiliers werd onthuld in 1937 en nog hetzelfde jaar kreeg het op het Concours National des Maîtres-carriers de Belgique de tweede prijs na het Albertmonument te Gent. Het beeld is van de hand van architect W. Van Hove uit Ukkel in samenwerking met beeldhouwer J. Bernaerts.

Hundelgemsesteenweg (Merelbeke-Melle)
Het beeld toont een jonge overmoedige soldaat sprekend van durf met naast hem een wakende leeuw. De beeldhouwer van dit gedenkteken is Aloïs De Beule. Dit oorlogsmonument werd na de Tweede Wereldoorlog uitgebreid met de namen van de gesneuvelden en burgerlijke slachtoffers.

Hundelgemsesteenweg 622-624, Kerkstraat 2A (Merelbeke-Melle)
Op de hoek met Kerkstraat gebouwd gemeentehuis met rechts de later geannexeerde oorspronkelijke woning van burgemeester A. Hebbelynck, volgens archiefstukken en opschrift herdenkingssteen gebouwd in 1906 naar ontwerp van architect H. Geirnaert. L-vormig beeldbepalend neogotisch gebouw aansluitend bij de landelijke gemeentehuizen in neostijl.

Maalderij (Merelbeke-Melle)
Barokke plattelandskerk van baksteen en Balegemse zandsteen met eenvoudige plattegrond. De opbouw van de kerk ving aan in 1641 en werd in 1663 beëindigd. Omheind, vergroend kerkhof met een collectie aan graftekens vanaf de tweede helft 19de eeuw tot eind 20ste eeuw. Neogotische houten portiek met calvariebeeldengroep in de oksel tussen de westelijke toren en de zuidelijke zijbeuk.

Armentierssteenweg (Mesen)
'The Island of Ireland Peace Park' of het 'Ierse vredespark' wil een nationaal gedenkteken zijn waarbij alle Ieren herdacht worden die omgekomen zijn tijdens de Eerste Wereldoorlog, en dit zonder rekening te houden met afkomst, religie of militaire eenheid. Het gedenkteken met een 'round tower', naar ontwerp van de architecten John O'Grady en Toon Breyne, werd in 1998 ingehuldigd.

Markt (Mesen)
Oorlogsgedenkteken ter herinnering aan de militairen, afkomstig uit Mesen, die tijdens de Eerste Wereldoorlog omkwamen. Het gedenkteken is het werk van Hector Timmerman uit Ieper.