Inventaris

Kronevoordestraat 2 (Kortemark)
Pastorie en Vlaams Centrum voor Genealogie en Heraldiek. Voortuin afgesloten door lage bakstenen muur onder ezelsrug.

Kronevoordestraat 60 (Kortemark)
Dieperliggende hoeve bestaande uit boerenhuis, schuur met geïncorporeerd wagenhuis, stal en een vijftal overige nutsgebouwen rond een deels gekasseid en deels onverhard erf toegankelijk via een lange, onverharde oprit afgesloten door smeedijzeren hek tussen twee vierkante, blauwhardstenen pijlers. Het huidig gebouwenbestand dateert hoofdzakelijk uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920 (zie mutatie "voor 1932", doch sommige gebouwen hebben een 19de-eeuwse kern of zijn gebouwd met gerecupereerde gele baksteen), maar de site is zeker sinds de 17de eeuw bebouwd.

Staatsbaan 201 (Kortemark)
Lage boerenarbeiderswoning met geïncorporeerde stalling, gelegen in voortuin met betonnen afsluiting (geometrische motieven) en ijzeren poortje. Gebouwd in 1935 door Zarrense werkman op de plaats van een in 1894 door de staat gebouwd wachthuis (vermoedelijke functie in verband met de spoorweg) dat in 1935 wordt afgebroken.

Stadenstraat 57 (Kortemark)
Achteringelegen vrije meisjesschool en klooster uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920. Laag geelbakstenen klassengebouw van twaalf traveeën onder zadeldak, waarvan de lange gevels geritmeerd door steekbogige muuropeningen, lisenen en portaalrisalieten. Achter het schoolgebouw ligt een iets hoger gebouw onder pannen schilddak, vermoedelijk deels teruggaand op het wezengesticht van 1900 - 1901.

Stadenstraat 81 (Kortemark)
Lage woning met geïncorporeerd werkhuis en achterliggend boomgaardje, erfoprit aan rechter zijde afgesloten door hek in buisstaal. Volgens het kadaster gebouwd in 1913 door timmerman Felix Demoen-Vandamme uit Zarren.

Torhoutstraat (Kortemark)
De begraafplaats werd aangelegd na de Eerste Wereldoorlog. Ingedeeld in twee zones, een oudere en een recentere. Toegankelijk via smeedijzeren hekken gevat tussen twee vierkante bakstenen pijlers. Monumentale treurwilg accentueert ingang. Perceel deels ommuurd (straatzijde), deels afgezoomd door haagbeuk en knotlindes. Oudste grafteken 1854.

Vijfhuishoekstraat 17 (Kortemark)
Hoeve met lindes en kapel bij de erftoegang, beukenhaag. Vierkante bakstenen hekpijlers. Circa 1680 bevindt zich op deze plaats het "Casteel van Proyen".

Vinkaertstraat 12 (Kortemark)
De hoevesite is als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1828): eigenaar is dan de Kortemarkse molenaar Dewulf, de bestanddelen zijn L-vormig opgesteld rondom een erf met boomgaard, het boerenhuis ten noorden van het erf. Bij de mutatie van 1836 (de eigendom gaat over naar de Brugse familie Van Outryve d'Ydewalle) wordt van de tweewoonst een landgebouw gemaakt en wordt een nieuw huis gebouwd ten oosten van het erf. Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) (zie illustratie).

Vrijbosstraat 4 (Kortemark)
Hoeve met losse, lage bestanddelen in U-vormige opstelling gelegen op een helling met omliggende weiden. Begraasd erf toegankelijk via een smeedijzeren hek tussen twee lindes aan de erfoprit. Volgens kadastergegevens heropgebouwd in 1921 na beschadiging tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hierbij werden verschillende oorspronkelijke muren gerecupereerd (zie vermelding op mutatieschetsen). De oude hoeve is reeds weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) als twee vrijstaande gebouwen in een haakse opstelling, gelegen binnen een boomgaard.

Werkenplein (Kortemark)
Kerkhof rond de Sint-Martinuskerk. De omgeving van de Sint-Martinuskerk is sinds 1957 beschermd als landschap. De wederopbouwkerk, het kerkhof met de leilindes, de ommegang van zeven kapellen, de gekasseide paden en de haag van haagbeuk is samen met de site van de "Hoge Andjoen" beschermd als landschap. De kerk en het kerkhof bevinden zich op het neerhof van de site "Hoge Andjoen", een lager gelegen zone aan de voet van de motte. Het beschadigde, vóóroorlogse kerkhof met ijzeren hek wordt in 1924-1925 hersteld naar ontwerp van architect Thierry Nolf (Torhout).