Inventaris

Walskerkestraat 2 (Anzegem)
Watermolen met roerend werk, waterrad en sluiswerk. Historische hoeve, tijdens het ancien régime gelegen op het grondgebied van de heerlijkheid "Wulfskerke, gheseit ter Moten". Rondom de molen liggen akkers en weilanden die de oorspronkelijke agrarische omgeving reflecteren.

As, Niel-bij-As (As), Opoeteren (Maaseik), Opglabbeek (Oudsbergen)
De Bosbeekvallei is ingesneden in het Kempens plateau, plaatselijk tot 30m diep en is uitgesproken asymmetrisch. De Bosbeek kronkelt in vele meanders naar de Maas. In het alluvium rond de beek komen laagveengebieden voor. Het uitgesproken reliëf met bijhorende vochtgradiënt ligt aan de basis van een gediversifieerde begroeiing met oa. zegge, riet, graslanden, ruigtes, moerassen en broekbossen. In de hooi- en weilanden waren vele grachten aanwezig voor ontwatering en periodieke bevloeiing. In de vallei lagen diverse molens. Verder van de vallei verwijderd treft men in een meer open landschap weilanden aan en akkers op het plateau. Het gehucht De Houw heeft een langgerekte vorm en ligt in een zijdal van de Bosbeekvallei. In dit gehucht zijn nog vele bouwkundig waardevolle elementen aanwezig zoals hoeves, kapellen en kruisen.

André Dumontlaan 17 (As)
Gemeentemolen -graanwatermolen- op de Bosbeek, waarvan de oprichting teruggaat tot 1717. Verboste zone tussen de Oude en Nieuwe Beek en enkele beeldbepalende bomen vlakbij de molen.

Oude Molenweg 69 (As)
Watermolen op de Bosbeek, voor het eerst vermeld in 1551. Toen in 1717 de gemeentelijke molen, de Nieuwe Molen, in gebruik genomen werd, kreeg hij de naam Oude Molen. De omgeving van de watermolen bestaat vandaag uit enkele beboste percelen en een waterbekken ten zuiden van het molencomplex.

Asse, Bekkerzeel (Asse), Sint-Ulriks-Kapelle (Dilbeek), Ternat (Ternat)
Dit gebied is gelegen ten zuiden van Asse in de vallei van de Nieuwermolenbeek. Centraal ligt het domein van het kasteel Nieuwermolen, een vml. waterburcht, genoemd naar een nabijgelegen watermolen (1450). Het neoclassisistische Hoogpoortkasteel ligt in een fraai aangelegd domein op een helling die de omgeving beheerst. Niet alleen in de omgeving van de kastelen, maar ook in de vallei- en brongebieden komen grote bospercelen voor, afgewisseld met akkers.

Asbeekstraat 12 (Asse)
Voormalige watermolen van Asbeek, een korenmolen zogenaamd Onderste Watermolen, vermoedelijk gebouwd ter vervanging van de Overste Watermolen. De site bestaat uit een ten dele gekasseid erf met ten zuiden het haaks ingeplante, voormalige woonhuis met aansluitend molenhuis achteraan en vergroot met 19de-eeuwse bijgebouwen tegen de langsgevels, ten westen de tot atelier ingerichte stal, uitgebreid in de loop van de 20ste eeuw; de schuur ligt ten noordoosten en een ruim bakhuis ligt ten zuidwesten van het woon- en molenhuis; de beekbedding ten zuiden werd gedeeltelijk omgeleid maar de waterkering, verdeel- en sluiswerk bleven behouden. Molensite met weiland en boomgaard. Beboste beekvallei en open akkers en weilanden rondom.

Ichelgemstraat 23 (Asse)
Trappenhoeve met bijhorende Ichelgemmolen, één van de drie watermolens die eertijds op de Molenbeek draaiden. De oudste vermelding van de genoemde molen zou dateren van 1129.

Terlindenweg 142 (Asse)
Voormalige IJzenbeekmolen of Molen bij de Prinskensvijver, watermolen met bovenslagrad op de IJsbeek, met oudste vermelding in een akte van 1321 als molendinum de ijsenbeke.

Balen, Olmen (Balen), Lommel (Lommel)
Dit gebied is gelegen in Balen in de Antwerpse Zuiderkempen. Het betreft een kleinschalig gesloten landbouwlandschap, gelegen in een uitgestrekte alluviale vlakte die wordt gevormd door de meanderende Grote Nete en verschillende van haar zijlopen. In het noordwesten is er een overgang naar duinen. De langgerekte percelering, de houtkanten, grachten en greppels, alsook het wegenpatroon zijn allen sporen van de eeuwenoude antropogene invloed in dit al bijna 100 jaar relatief gaaf bewaard bleven. De vijvers in de ‘Eendenkom’ refereren naar hun vroeger gebruik als eendenkweekvijvers. Aan de Grote Nete in Balen liggen nog verschillende watermolens.

Hoolstmolenstraat (Balen)
Watermolen van het onderslagtype met molenvijver gelegen op de Grote Nete. De waterloop zelf is afgeboord door bomenrijen. De oudste officiële vermelding dateert van circa 1289; mogelijk bestond de molen reeds in 1223. Het huidige molengebouw, oorspronkelijk van hout, doch versteend in de periode 1914-1919, klimt minstens op tot de 18de eeuw en omvatte een graanmolen en een olieslagmolen.