Inventaris

Berlaar (Berlaar), Itegem (Heist-op-den-Berg), Bevel, Kessel (Nijlen)
Dit gebied ligt op grondgebied van Berlaar en Nijlen in de alluviale vlakte van de sterk meanderende Grote Nete en wordt gekenmerkt door een rijke variatie aan abiotische condities waardoor verschillende vegetatietypes en een gevarieerd landschap ontstonden. De kern van Gestel ontwikkelde zich rond de kerk die hier in de 15de eeuw werd opgericht. De omgeving betreft een landbouwgebied dat ontstond door de ontginning vanuit enkele kasteeldomeinen en de ervan afhankelijke hoeven. De historische structuur en topografie van de vallei, de historische dorpskern van Gestel en de kastelen en landhuizen met hun omringende parken en de historische hoeven bleven in dit gebied gaaf bewaard. De dorpskern van Gestel behield tot op vandaag zijn open en geïsoleerd karakter behouden en ook de relatie tussen de kasteeldomeinen en de omliggende open ruimte bleef bewaard.

Berlare, Overmere, Uitbergen (Berlare), Wichelen (Wichelen)
Het gebied ‘Oude Scheldemeander van Overmere-Donk en Berlare Broek’ omvat een (afgesneden) paleomeander van de Schelde gelegen op de linkeroever van de Schelde. Deze meander is heel goed herkenbaar in het landschap omdat door de lage ligging van de meander het om zeer natte gebieden gaat waar veen kon groeien en later ook veenwinning plaatsvond. De waterplassen die hierbij ontstonden volgen de oude meander en benadrukken deze vorm. Het deelgebied Turfput en Het Broek bevinden zich respectievelijk ten noorden en westen van Berlare. Ze vormen samen een ongeveer 300 meter brede en 5 kilometer lange, sikkelvormige strook tussen Berlare-Sluis en Overmere-Donk. In dezelfde meander ten zuidwesten van Berlare ligt het Donkmeer, ook gekend als Overmere-Donk, waar een goed bewaarde eendenkooi ligt.

Overmere, Uitbergen (Berlare), Kalken (Laarne), Wetteren (Wetteren), Schellebelle (Wichelen)
Dit gebied bevindt zich tussen Kalken en Schellebelle. Het Scheldemeersen zijn hier gekenmerkt door open graslanden met sloten en beken, gelegen in een fossiele meanderbocht van de Schelde. In het noorden ligt de dorpskern van Kalken bovenaan een steilrand. In het zuidoosten gaan de meersen bruusk over naar het rivierduin van Uitbergen. Op zandige opduikingen hebben zich bewoningskernen gevestigd.

Korbeek-dijle (Bertem), Huldenberg, Neerijse, Ottenburg, Sint-Agatha-Rode (Huldenberg), Heverlee (Leuven), Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert (Oud-Heverlee), Overijse (Overijse)
De ‘Valleien van Dijle en Laan ten zuiden van Leuven’ beslaat zo’n 2067 ha. Het gebied omvat de vallei van de Dijle stroomopwaarts van Leuven tot aan de grens met Wallonië in Ottenburg, en de vallei van de Laan, van haar monding in de Dijle tot aan de taalgrens in Tombeek. De Dijle is een rivier met oeverwallen en komgronden en met een nog bijna natuurlijke, sterk meanderende loop in een vaak kleinschalig beemdenlandschap met bosjes en struwelen. De aanwezigheid van water in rivieren en vijvers en een grote variatie aan vegetaties met botanische waarde karakteriseren deze valleien die ook ornithologisch van groot belang zijn. Doorheen de valleien vind je kastelen, speelhoven, priorijen en vierkantshoeves, maar ook industrieel-archeologisch relicten van oude spoor- en tramwegen en een sanatorium met modernistische architectuur en tuinaanleg.

Leefdaal (Bertem)
De heerlijkheid Levedale stamt uit de 11de of 12de eeuw. Van de oorspronkelijke feodale burcht op de plaats van het huidige kasteel bleven twee ronde torens over en de oorspronkelijke donjon (15de eeuw). In de nabijheid van het kasteel dalen holle wegen af naar de vallei van de Voer. Daarlangs liggen een grote vijver en een verbouwd restant van een vroegere watermolen. In de tuinstructuur van Duchène zijn nog terrassen uit de barokke periode herkenbaar en aanplantingen uit de romantische periode. De beboste siertuin werd verlandschappelijkt met een ringpad. Het parkbos dat zich uitstrekt tot tegen de steenweg Leuven-Tervuren bevat nog een Romeinse grafheuvel. De band met het dorp is duidelijk merkbaar aan de kerkweg (beukendreef) die van het kasteel naar de van oorsprong Romaanse Sint-Lambertuskerk loopt.

Bilzen, Eigenbilzen, Hoelbeek, Munsterbilzen, Waltwilder (Bilzen), Zutendaal (Zutendaal)
"Munsterbos, kasteeldomeinen Groenendaal en Zangerhei" is een groene ruimte in het overgangsgebied tussen Kempen (zandstreek) en vochtig Haspengouw (zandleemstreek), gelegen tussen de woonkernen van Munsterbilzen, Waltwilder, Hoelbeek, Eigenbilzen, Gellik en Zutendaal. Het gebied omvat 1) een deel van de zuidwestelijke rand van het Kempisch plateau waar de oude heidegebieden zich situeren, 2) het Munsterbos en 3) een cluster van kastelen en parken in en langs kleine beekvalleien. Het verschil in beplantingen markeert de grens tussen het vroegere heidegebied (naaldbos) en het samenvloeiingsgebied van de beken (populier en hooiweiden).

Rode Kruislaan (Bilzen)
Het beschermde beemdenlandschap langs de Molenbeek maakt deel uit van een typische ingesneden beekvallei uit Vochtig Haspengouw en bevindt zich in het bronnengebied van de Demer.

Bocholt (Bocholt), Bree (Bree), Kinrooi, Molenbeersel (Kinrooi)
De vallei van de Abeek en het Stamprooierbroek waren tot de tweede helft van de 19de eeuw grotendeels moeras en in gemeen gebruik. Door de aanleg van het afwateringskanaal de Lossing, in combinatie met talrijke afwateringsgrachtjes, probeerde men het gebied te ontwateren voor land- en bosbouwdoeleinden. Ook werd er turf gewonnen in het gebied en waren er viskweekvijvers aanwezig. Later werden nog verschillende ingrepen gedaan in functie van het productief gebruik van de gronden. Momenteel bevinden zich centraal in het gebied hoofdzakelijk laagveenmoerassen, meestal omzoomd door wilgenstruwelen. Verder komen er vochtige en meestal verruigde weidepercelen voor en elzenbroekbossen en eikenbossen. Ook zijn er her en der heiderelicten. Aan de rand van het broek liggen veel weilanden. Ook komen er op de drogere gronden akkers voor.

Bocholt, Reppel (Bocholt), Bree (Bree), Ellikom (Oudsbergen), Grote Brogel (Peer)
De Abeek sneed een smalle vallei uit in het Kempens Plateau. De vallei geeft het stramien aan waarlangs de vestigingen plaatsvonden en vormt hier een smal lint tussen Reppel en het gehucht Over de Beek. Landschappelijk is zij ook de verbinding tussen het kleinschaliger landschap op het plateau en het natter en open grasland- en akkerbouwgebied in de Vlakte van Bocholt. Tot begin 20ste eeuw werd in de Abeekvallei turf gestoken, waarvan sommige turfputten zijn overgebleven en ontwikkeld tot moerassige plaatsen. Er kwamen ook bevloeide, zogenaamde waterbeemden voor. Op de beek lagen tal van watermolens. Reppel is één van de oudste dorpen van de streek. De in 1930-35 afgesneden kanaalarm vormt een ecologisch en landschappelijk waardevol geheel met zijn statige bomenrijen en houtkanten langs de jaagpaden.

Bonheiden, Rijmenam (Bonheiden), Boortmeerbeek, Hever (Boortmeerbeek), Haacht (Haacht), Keerbergen (Keerbergen), Mechelen, Muizen (Mechelen)
Dit gebied is gelegen in de gemeenten Mechelen, Bonheiden en Boortmeerbeek. Het betreft een uitgestrekt, kleinschalig rivierlandschap langsheen beide oevers van de Dijle met relicten van het oude alluvium zoals dijken, afgesneden meanders, natte hooi- en graasweiden, broekbosjes en talrijke oude heggen en houtkanten. Het microreliëf, bestaande uit de geleidelijke overgang van alluviale en zware kleigrond, over drassige veenbodems, naar droge zandgrond en van oeverwalmateriaal en komgronden, tot plaatselijke zandopduikingen is gaaf bewaard gebleven en heeft een grote vegetatiekundige diversiteit tot gevolg. Ook de perceelsstructuur, van de van oudsher aanwezige graas- en hooilanden, zijn grotendeels historisch stabiel gebleven. Samen met historische kastelen en hoeven op de hogere delen in de vallei, vormen ze een gevarieerd en schilderachtig geheel.