Inventaris

Burg. de Lausnaystraat 59 (Berlare)
Alleenstaand huis achterin gelegen in aangelegde tuin, van de straat afgesloten met opvallend hekwerk in art-decostijl; ijzeren afsluiting met zonnemotief op concaaf geplaatste geel bakstenen muurtjes afgewerkt met zwarte tegels en tussen de ronde stijlen met zwart geglazuurde stenen. Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak met decoratief parament, vermoedelijk bij verbouwing in 1908 aangebracht.

Donklaan 110 (Berlare)
Aan de straat gelegen vrijstaande dorpswoning van vier traveeën en één bouwlaag onder pannen zadeldak, volgens het kadasterarchief heropgebouwd in 1890. Witgeschilderde bakstenen gevels op een gecementeerde plint.

Dorp (Berlare)
De Sint-Martinuskerk, gelegen op een middeleeuwse kerksite, getuigt nog steeds van de drie bouwfasen uit haar bouwgeschiedenis; de 15de-eeuwse westelijke travee met westtoren, de middenbeuk uit het eerste kwart van de 18de eeuw en de neogotische uitbreiding van het schip naar ontwerp van architect Henri Valcke uit 1910-1911. De vrijstaande dorpskerk bezat voorheen een omringend ommuurd kerkhof. Op de restant van het kerkhof staan negentien gerecupereerde grafkruisen.

Dorp 1 (Berlare)
Kasteel centraal gelegen in de dorpskern, met kasteelpark in landschapsstijl met dreven, bos, moestuin en vijverpartijen met ijzeren brug. Kasteel in 1722 heropgebouwd, waarschijnlijk op het puin of de resten van het voorgaande kasteel. De twee parallelle dienstgebouwen aan het voorplein van het kasteel kwamen gezien hun rococostijl waarschijnlijk pas in het midden of derde kwart van de 18de eeuw tot stand. De noordelijke dienstvleugel met de koetsierswoning, paardenstal en hovenierswoning, de zuidelijke vleugel met een werkplaats, het wagenhuis, de woning van de paardenknecht en een paardenstal met zadelkamer.

Dorp 2 (Berlare)
Vrijstaand herenhuis van zeven traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, vermoedelijk uit de tweede helft van de 18de eeuw en gelegen in grote tuin, tegenover het kasteel van Berlare. Oorspronkelijk huis met de twee bijgebouwen in U-vormige opstelling; de twee bijgebouwen werden in de jaren 1920 gesloopt en in 2001 heropgebouwd.

Dorp 73 (Berlare)
Aan de straat gelegen herenhuis van circa 1831 met bijgebouwen en grote bijhorende tuin palend aan de straathoek met Gaver. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak, aan weerszij geflankeerd door een lagere aanbouw met plat dak. Het koetshuis van drie traveeën uit 1866 en verlengd in 1880 tot vijf traveeën, omvat een schuur met aardappelkelder, remise en houtkot. Lagere stalvleugel van acht traveeën en één bouwlaag onder zadeldak.

Dorp 75 (Berlare)
Aanvankelijk huis Vanden Bossche uit 1871, later brouwerswoning van dezelfde familie met resten van de bijhorende voormalige mandenmakerij uit 1898, in 1905 vergroot en herbestemd tot brouwerij De Oude Linde. Hoekhuis met Gaver, door zijn kenmerkende quasi afgeronde hoek ook het Rond huis genoemd.

Heikantstraat 17 (Berlare)
Voormalige hoeve met losse bestanddelen, al aangegeven op de Ferrariskaart van 1771-1778. IJzeren toegangshek aan zware vierkante bakstenen hekpijlers met dekplaat, tussen lage stalvleugel en hulsthaag. Achterin gelegen boerenwoning onder pannen zadeldak met verspringende daknok. Op het voorerf, haaks ingeplante lange eind-19de-eeuwse bedrijfsvleugel, vergroot in de 20ste eeuw.

Hogeweg 32 (Berlare)
Voormalig hoevetje ingeplant op de rooilijn, links en rechts geflankeerd door fraaie ijzeren hekken aan vierkante bakstenen pijlers. Laag bakstenen gebouw van vier traveeën onder zadeldak, gebouwd in 1899.

Hogeweg 9 (Berlare)
Deze woning werd omstreeks 1900 gebouwd als directeurswoning voor de touwfabrikant en latere burgemeester Gustaaf Van den Berghe. Een bijhorende hovenierswoning, kwam in dezelfde periode tot stand. De woning in eclectische stijl is illustratief voor de meest aanzienlijke burgerwoningbouw uit eind 19de – begin 20ste eeuw binnen landelijke woonkernen. De lusttuin bevat enkele opmerkelijke bomen en diverse tuinfolies in cementrustiek met karakteristieke imitatieboomstammen zoals een volière, een boogbrugje met leuningen over de tuinvijver en drie plantenstandaards.