Inventaris

Tolhuisstraat 74 (Schelle)
Boerenhof horend bij het "Tolhuis" dat ten westen ligt; omhaagd erf, toegang afgelijnd door twee hardstenen pijlers.

Tolhuisstraat 76-78 (Schelle)
Tolhuis van 1856 met oudere kern, heden een viertal gebouwen die van zuid naar noord aan de Rupel liggen.

Zichem (Scherpenheuvel-Zichem)
Deze zone omvat de historische stadskern van Zichem.

Abdijstraat (Scherpenheuvel-Zichem)
Het Mariapark bij de abdij van Averbode is aangelegd tussen 1935 en 1960 op een bebost terrein van ruim 3 hectare. Deze religieuze thematuin getuigt van de traditie van de Mariaverering die zo typisch is voor het katholieke Vlaanderen van voor 1960. Het park bestaat uit een ‘Hof van Olijven’ en zeven, cementrustieke bidstaties over de ‘zeven smarten van Maria’ langs een parcours met kronkelende paadjes die op het hoogste punt naar een Lourdesgrot toeleiden.

Abdijstraat 1 (Scherpenheuvel-Zichem), Averboodsebaan (Tessenderlo-Ham)
Circa 1125 gesticht door Arnold II, graaf van Loon. Als ligging voor de abdij van Averbode werd de heuvelrug tussen Langdorp en Tessenderlo gekozen, die de bekkens van de Grote Nete en de Demer scheidt.

Abdijstraat 1 (Scherpenheuvel-Zichem), Averboodsebaan (Tessenderlo-Ham)
Premonstratenzer of norbertijnenabdij, gesticht omstreeks 1135, met kloostergebouwen uit het eerste kwart van de 18de eeuw omgeven door besloten abdijtuin voorzien van tuinbrug en tuinpaviljoen; ongeveer 3,5 hectare, onderdeel van een groter geheel van boomgaarden, nutstuinen, vijvers en bossen dat gedeeltelijk nog bestaat; landschappelijk heraangelegd in 1860-1870 maar met behoud van diverse elementen (vijvers, talud) die minstens tot 1650 teruggaan.

Albertusplein (Scherpenheuvel-Zichem)
Door Wenceslas Cobergheren ontworpen 17de-eeuwse bedevaartkerk met zevenhoekige plattegrond en centraal volume met barokke vormen geflankeerd door kapellen met 19de-eeuwse neobarokke bidplaatsen, restanten van een klooster met kruisweg met pijlerkapellen.

Albertusplein, Isabellaplein (Scherpenheuvel-Zichem)
Mariaal bedevaartsoord en vestingstad, aangelegd in 1609-1627 bij de oudste barokkerk van de Zuidelijke Nederlanden met een zevenhoekig grondplan als symbool voor de zeven smarten, omringd door een met bomen beplante 'hortus', heraangelegd tussen 1870 en 1872 in landschappelijke stijl met aangepast parkmeubilair, tuinpaviljoenen in pseudovakwerk en een omheining met smeed- en gietijzeren hekwerk. In de hortus werd de ommegang met veertien kruiswegstaties uit 1842-1843 van de hand van beeldhouwer Karel Hendrik Geerts (1807-1855) in de nieuwe parkaanleg ingepast. Op de oude vestingwal ten oosten van de hortus werd omstreeks 1900 een ommegang in neoclassicistische stijl gerealiseerd door architect Pierre Langerock (1859-1923) met vijftien mysteriën van de rozenkrans. In 1932-1933 werd in de zuidoostelijke hoek van de hortus een koepelkapel in neo-Lodewijk XVI-stijl gerealiseerd.

Albertusplein 14-15 (Scherpenheuvel-Zichem)
Langshuis met twee verdiepingen gedateerd door middel van de muurankers.

Albertusplein 19 (Scherpenheuvel-Zichem)
Dubbelhuis met twee verdiepingen uit de tweede helft van de 18de eeuw.