Inventaris

Bree, Opitter (Bree), Gruitrode, Neerglabbeek (Oudsbergen)
De Itter en haar zijbeken sneden smalle valleien uit in het Kempens Plateau. Landschappelijk vormt de Itterbeek ook de overgang tussen het landbouwgerichte noordwesten en de Solterheide ten zuidoosten. Hoewel de oorspronkelijke heide daar is verdrongen door naaldbossen en akkers, worden in wegbermen, kapvlakten of brandgangen toch heiderelicten teruggevonden. Noordwestelijk, op de Nijsenberg en de Steenberg, voeren velden en weiden de boventoon, waartussen verspreide hoeves staan en loofbosjes voorkomen. In Opitter lagen niet minder dan vier watermolens. Vlakbij ligt nog het park Itterdal, in landschappelijke stijl, met merkwaardige boomsoorten, een vijvercomplex en vele bloemrijke delen. Guitrode kent ook een gave dorpskern met onder andere de Sint-Gertrudiskerk en een commanderij van de Duitse Orde.

Sint-Michiels (Brugge), Oostkamp (Oostkamp), Loppem (Zedelgem)
Dit gebied omvat de graslanddepressie rond de Wulgenbroeken met het aansluitende kasteeldomein Schoonhove met omgeving.

Buggenhout (Buggenhout), Malderen (Londerzeel), Lippelo (Puurs-Sint-Amands)
Het gebied is gelegen op de overgang tussen de Zandstreek en de Kleistreekop de grens van de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant. Dominerend in dit gebied is ‘Hof te Melis’ en het omgevende Lippelobos. Het Lippelobos bestaat uit twee ruimtelijk duidelijk van elkaar verschillende delen: het ‘binnenbos’ rond het kasteel met oud bomenbestand, vele dreven en parkbeplantingen , en het ‘buitenbos’ dat hiervan gescheiden wordt door een brede wal of gracht. Dit centraal gelegen boscomplex staat in contrast tot de open weilanden langs de westzijde met prachtig zicht op het kasteel. Het schilderachtige oude gebouwencomplex met omgevend park van kasteel Hof te Melis, enkele mooie, monumentale dreven, alsook oude solitaire bomen dragen bij tot de aanzienlijke esthetische waarde van dit landschap

Zevergem (De Pinte), Zwijnaarde (Gent), Melsen, Merelbeke, Schelderode (Merelbeke), Eke (Nazareth)
De Scheldemeersen van Zevergem-Schelderode vormen één van de weinige restanten van een aaneengesloten meersenlandschap in de Scheldevallei. Het gebied wordt gekenmerkt door de afwisseling van meersen, afgesneden meanders, populierenaanplantingen en door greppels opgedeelde graslandpercelen. Het kasteeldomein van Schelderode ligt op de steilrand.

Astene, Bachte-Maria-Leerne, Deinze, Sint-Martens-Leerne (Deinze), Deurle (Sint-Martens-Latem)
De Leiemeersen tussen Deinze en Deurle omvatten het kasteeldomein van Ooidonk. De aanleg van het kasteeldomein is vervlochten met het Leielandschap. De kleinschalige dorpskern van Bachte-Maria-Leerne is via de Ooidonkdreef verbonden met het kasteeldomein. De door graslanden gedomineerde meersen bevatten enkele afgesneden Leiemeanders. In het oosten ligt het Kasteeltje Ter Laecke aan een Leiemeander. In het zuiden ligt de site van de sluis en balansbrug van Astene-Sas.

Deinze, Grammene, Vinkt, Zeveren (Deinze)
De vallei van de Zeverenbeek behoort tot het stroomgebied van de Leie. De broeken bestaan uit natte broekbossen, wei- en hooilanden op een venige bodem. Een fossiele meander in het oosten maakt deel uit van het Leieriviersysteem. Aan de rand van de vallei bevinden zich hoeves. De kleinschalige kern van Zeveren sluit aan bij de vallei.

Landegem, Merendree (Deinze), Drongen (Gent), Lovendegem, Vinderhoute (Lievegem)
De waterloop de Oude Kale en het alluviale meersengebied rond de waterloop wordt omringd door een bulkenlandschap waar kleinschaligheid typerend is. Delen van de kleinschalige dorpskern van Vinderhoute en de driesgehuchten Slindonk, Heystedries en Drieselken en het gehucht Luchteren bevinden zich binnen de afbakening van het kouter- bulkenlandschap. Vaak liggen ze op de overgang van de bulken naar open field (een kouter of een akkercomplex op de hoger gelegen gronden). Merendree telt twee kasteeldomeinen aan de Oude Kale. Typerend voor de Gentse buitengordel is de aanwezigheid van verschillende clusters van kasteeldomeinen, zoals te Vinderhoute, Drongen, Luchteren en Mariakerke. In het gebied zijn verschillende elementen van bouwkundig erfgoed aanwezig, vnl. boerderijen, landelijke bewoning, een windmolen, kapellen.

Heusden (Destelbergen), Laarne (Laarne)
De Damvallei is ontstaan toen de Schelde een andere loop koos en het gebied verlandde. In dit laagveenmoeras met vele poelen, blauwgraslanden en moerasbosjes liggen nog talrijke turfputjes. De Maan- en Kolkbeek doorsnijden het gebied en in de beekvalleitjes komen vele knotbomen voor. Op het hogergelegen stuk tussen de valleitjes komt akkerland voor. Ten zuiden van de Damvallei ligt het cultuurlandschap rond de historische hoeven Katteneie en Schalieveld. Rond de 14de-eeuwse pachtboerderij van Katteneie is de ondiepe impressie van de vroegere wal die het erf omringde nog bewaard. Vlakbij loopt de Koewegel als oude kerkwegel over de hogergelegen kouter naar Laarne. De Schalieveldhoeve is een grote hoeve met losse bestanddelen op een ruim, rechthoekig erf omringd door een brede walgracht en deels ook door een populierenrij.

Deurne, Molenstede, Schaffen (Diest), Tessenderlo (Tessenderlo)
Dit gebied ligt aan de rand van het Kempisch plateau, de zogenaamde Zuiderkempen, waar, gevoed door water uit het Kempisch plateau, verschillende beekvalleien ingesneden zijn. Het grootste deel van het gebied wordt gevormd door één van deze beekvalleien, met enkele parallelle waterlopen. In de beekvallei zijn ook enkel vennen aanwezig, nu veelal droogliggend. Buiten de vallei liggen enkele ijzerzandsteenheuvels met groeves waar de stenen gewonnen werden. De bebouwing concentreert zich op de hogere gronden buiten de vallei. Een groot deel van het gebied is ontgonnen in de tweede helft van de 18de eeuw. Een opvallend landschapselement zijn de schansen, opgericht in de periode van de Tachtigjarige Oorlog om de plattelandsbevolking te beschermen tegen plundering en geweld. Op enkele plekken zijn deze schansen nog te herkennen in het landschap.

Schaffen (Diest), Halen, Zelem (Halen), Lummen, Meldert (Lummen)
De benedenloop van de Zwarte Beek vloeit vanaf Meldert (Lummen) in zuidwestelijke richting, om voorbij Zelem (Halen) op te gaan in de vallei van de Demer. De beek kronkelt hier tussen steeds hogere getuigenheuvels. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Behalve de heuvelruggen komt ten zuiden van de vallei een aantal depressies voor: de Goren, Gorenbroek, Lange Beemden, Bakelbroek, de Leunen en het Rotbroek. Rond het straatdorp Zelem is het landschap aantrekkelijk en gevarieerd met gave vergezichten over de vallei en landschappelijk waardevolle elementen zoals holle wegen, bomenrijen en houtkanten.