Inventaris

Gasthuisstraat (Roosdaal)
Verlaten éénlaags molenaarshuis van zeven traveeën onder zadeldak (pannen) met uitgewerkte houten modillons, door gevelankers gedateerd 1779.

Molenkauter 9, Windmolenstraat 20-22 (Roosdaal)
De Hertboommolen in Roosdaal is een 18de-eeuwse korenmolen met mogelijk oudere elementen, van het type houten staak- of standaardmolen met open voet. De molen is ook bekend als Tragische Molen of Zepposmolen. In los verband rond een erf geschikt staan de molenaarswoning, gedateerd 1784, en de schuur en stallen, met 19de-eeuws uitzicht en elementen van versteende vakwerkbouw.

Stampmolenstraat 22 (Roosdaal)
Geknikte baksteenbouw met één verdieping van zeven traveeën onder zadeldak, uit de 19de eeuw, de molen op de Lombeek ligt aan de overkant van de straat.

Molenbaan 2 (Rotselaar)
Watermolen op de Winge, daterend van vóór 1775, de jaarsteen anno 1846 verwijst naar de oprichting van het woonhuis. Bij de watermolen ligt stroomafwaarts de woelkom. Voorbij de brug vervolgt de Molenbaan als onverharde weg tussen weilanden en bosjes in de vallei.

Molenstraat 2 (Rotselaar)
Grote watermolen, te dateren tussen de 17de eeuw en rond 1900 omgevormd tot een industriële maalderij. De gebouwen bestaan uit een woonhuis, molengebouw, turbinehuis, silogebouw, paardenstal, schuur en bakhuis. De omgeving van de maalderij bestaat uit de site van de maalderij, de oevers langs beide kanten van de Dijle (de zogenaamde molinotoop) en arbeiderswoningen in het oosten van de site. De arbeiderswoningen en de oevers hebben een beeldbepalende waarde. De verloop van de Dijle en de bijpas is belangrijk met betrekking tot de geschiedenis van het bedrijf en voor de werking van de molen.

Aaltervoetweg 6 (Ruiselede)
Voormalige locatie van een watermolen aan de Wantebeek en herberg. Is één van de twee watermolens van de heerlijkheid Axpoele. Deze wordt, samen met een tweede watermolen en een windmolen eeuwenlang door de molenaarsfamilie Braet uitgebaat.

Bruggesteenweg 128-134 (Ruiselede)
Groot complex gelegen op het Sint-Pietersveld van de Gemeenschapsinstelling Bijzondere Jeugdbijstand leefgroep "De Zande", voorheen het Rijksopvoedingsgesticht, het Penitentiair Landbouwcentrum en bezoekerscentrum. Oorspronkelijk in 1836 opgericht als suikerfabriek.

G. Gezellelaan 10 (Ruiselede)
Dorpshoeve met losse bestanddelen rond een begraasd erf. Staat afgebeeld op de "Grenskaart tussen de kasselrijen Kortrijk en de Oudburg" van 1627, geschilderd door landmeter Lodewijk de Bersacques. Woonhuis met achtergevel aan straatzijde, 19de-eeuws uitzicht maar wellicht met 18de-eeuwse kern, eventueel nog ouder, zie bouwsporen in de achtergevel. Ten zuiden van het erf ligt het wagenhuis met geïncorporeerde stal. Verankerde baksteenbouw onder zadeldak (mechanische pannen), wellicht met 19de-eeuwse kern en aangepast in de eerste helft van de 20ste eeuw. 

Knokstraat 10 (Ruiselede)
De Knokmolen, een bakstenen stellingmolen, werd in 1840 gebouwd. Oorspronkelijk was het een olie- en korenwindmolen, vanaf 1940 enkel nog een korenmolen. De molen kreeg doorheen de tijd meerdere benamingen: Galgemolen, Sebastopolmolen, Spiesschaertszemeulen en Billietszemeulen. De maalderij van na de Tweede Wereldoorlog sluit onder de betonnen stelling aan bij de molen. De gerenoveerde molenaarswoning en het schuurtje op het molenerf behielden het oude volume en typologie.

Kruiswegestraat (Ruiselede)
Hostens Molen, een bakstenen stellingmolen van 1856-1857, gaat terug op een bergmolen van 1774, die op zijn beurt een staakmolen verving. De vroegere olie- en korenwindmolen is enkel nog ingericht als korenmolen.