Inventaris

Grimbergen, Meise (Vlaams-Brabant)
Dit gebied omvat de Maalbeekvallei tussen Meise en Vilvoorte, ten westen van Grimbergen. De Maalbeekvallei is hier nog goed bewaard als herkenbaar valleilandschap. Langs de Maalbeek bevinden zicht vier watermolens en een aantal typisch Brabantse hoeven. Het gebied omvat verder het Drietorenhof, het Spiegelhof, het Nekkerbos, de zone Nekkerbos-Potaarde is een relict van de kouters die rond Grimbergen uitstrekten. Verder zijn er verschillende holle wegen en taluds.

Beigem, Grimbergen, Humbeek (Grimbergen), Vilvoorde (Vilvoorde)
De ‘Maalbeekvallei en het gevarieerde cultuurlandschap ten oosten van Grimbergen’ omvat de kern van Grimbergen met de norbertijnenabdij en het Prinsenbos en de ruïne van het Prinsenkasteel, de vallei van de Maalbeek met drie watermolens en verschillende Brabantse hoeves, het vliegveld van Grimbergen en het Lintbos met aansluitend het Wezenhageveld. Ook enkele kasteeldomeinen waaronder het Lintkasteel en het relict van het Domein van Borcht met aangrenzend de Senecaberg zitten in de afbakening.

Humbeek (Grimbergen), Nieuwenrode (Kapelle-op-den-Bos)
Het Gravenkasteel Humbeek en omgeving ligt ten zuiden van Kapelle-op-den-Bos, op de westelijke oever van het kanaal Brussel-Willebroek. Bij het waterkasteel ligt het Gravenbos, een typisch 18de-eeuws sterrebos, waarvan het hoofdpatroon nagenoeg ongewijzigd gebleven is. De weiden tussen het bos en de ten westen van het gebied gelegen Driebosbeek werden na de rooiing van een deel van het bos aangelegd (begin 19de eeuw).

Bergen, Binnenheide, Lierse steenweg, Ter Duinen (Grobbendonk)
Het gebied Konijnenbergen - Ter Duinen omvat een nog vrij ongerept, deels bebost en deels open landduincomplex met grote niveauverschillen op een kleine oppervlakte. Dit gebied vormt een relict van de in oorsprong talrijke stuifduinen langs de Grote en Kleine Nete.

Halle (Halle)
Het Maasdalbos bevindt zich ten zuiden van de dorpskern van Essenbeek, ten westen van het Hallerbos en ten noorden van het Lembeekbos. Het betreft een gevarieerd landschap, met een gemengd loofbos dat geleidelijk overgaat in een vochtige beekvallei met bronnen en rijk aan verschillende plantenassociaties in verschillende biotopen.

Koebroekerweg (Hamont-Achel)
De Tomp gaat terug op de romp van een korenmolen, van het type stenen bovenkruier, grondzeiler, daterend van kort voor 1424. Lang werd aangenomen dat de ruïne van de Tomp terugging op een middeleeuwse woontoren en bijgevolg werd de toren in die vorm gerestaureerd in 1967-68, naar ontwerp van architect A.M. Boonen. Onderzoek in de jaren 1990 zorgde voor een rechtzetting. De met eiken omringde molen/toren wordt omgeven door een ringgracht met twee houten bruggen. Omwalde site met een vijver, oude dennen en bomenrij van eik. Verder in de vallei voedselarme, zure eiken-berkenbos.

Bavikhove (Harelbeke), Beveren, Desselgem (Waregem), Ooigem (Wielsbeke)
De Leie was tot in de 17de eeuw slecht bevaarbaar door het onregelmatige debiet. Door verbeterwerken waaronder de aanleg van sluizen en stuwen werd de rivier bevaarbaar. Ook in latere periodes werden nog verbeteringen doorgevoerd waaronder rechttrekkingen rond 1970. Enkele afgesneden riviermeanders zijn nog zichtbaar in het landschap. De Leievallei was lager gelegen dan het omringende land en daarom concentreren de wei- en hooilanden zich daar. Het Ooigembos is een soortenrijk eiken-haagbeukenbos is met kenmerkende oud-bosplanten. De hoger gelegen gronden worden gebruikt als akkerland. Het Kasteel van Ooigem, het Groot Goed van Sint-Pieters (Munkenhof) en het Goed te Beaulieu zijn belangrijke ontginningsites in de vallei. Verder wordt het gebied gekenmerkt door een rijkdom aan vlaserfgoed waaronder vlasroterijen en kenmerkende schuren.

Guigoven, Kortessem, Vliermaal, Wintershoven (Hasselt), Gors-Opleeuw, Kerniel (Tongeren-Borgloon)
Dit 706 ha grote gebied op de overgang tussen droog en vochtig Haspengouw wordt gekenmerkt door zijn zacht glooiend reliëf, een oude boskern op de steilrand (Bellevuebos) en een voor Haspengouw typisch kasteeldorp (Gorsopleeuw). Vier kastelen, waarvan twee met wortels in het laat-middeleeuwse feodale verleden, bepalen mee de aanblik van het dorp. De aanwezigheid van grote hoeves wijst op de vroegere agrarische rijkdom van Haspengouw. Het Bellevuebos is met zijn 128 ha één van de grotere boscomplexen in het voor het overige traditioneel bosarm Haspengouw. Buiten het bos kwamen open akkers en in mindere mate boomgaarden voor.

Hasselt, Spalbeek (Hasselt), Berbroek, Schulen (Herk-de-Stad), Lummen (Lummen)
De Demer is al vroeg gekanaliseerd en ingedijkt om overstromingen tegen te gaan en in functie van het transport. De Demervallei is een moerassig gebied met broekbossen, vochtige weilanden op de iets hogere delen, en grote zones met populierenaanplantingen. Op de rivier liggen meerdere historische waterradmolens. In heel het gebied zijn op de perceelsgrenzen nog veel relicten van houtwallen, al dan niet met knoteiken, in het landschap bewaard. De bewoning en de akkercomplexen concentreren zich op deze stuifzandgronden en zandleemgronden. Naast schaarse leembouw, zijn (deels versteende) hoeven in vakwerk nog in ruime mate aanwezig. In de Demervallei liggen meerdere kasteeldomeinen die teruggaan op een motte of donjon zoals de waterburchten 't Looi en de Burg. De omringende parken en tuinen worden gekenmerkt door een bijzondere aanleg en zijn van groot belang op vlak van tuinarchitectuur.

Eksel (Hechtel-Eksel), Peer (Peer), Neerpelt, Overpelt (Pelt)
Het brongebied van Dommel, Bollisserbeek en Peerderloop bevindt zich op de noordelijke rand van het Kempisch Plateau. De Dommel heeft een typisch en erg gaaf bewaard venig beekdal waar later in de veenuitgravingen talrijke visvijvers werden aangelegd. De oorspronkelijk bevloeide graslanden zijn vaak verruigd en nu gekenmerkt door elzenbroekbos. In de beekvallei zijn nog een aantal onderslagmolens bewaard en de omgeving wordt gekenmerkt door houtkanten, bomenrijen en sloten als perceelsscheiding. Verspreid in de beekvallei liggen talrijke voorbeelden van voornamelijk 19de-eeuwse, langgestrekte hoeven als restanten van de traditionele bebouwing. In de omgeving van de oude woonkernen komen uitgestrekte plaggenbodems voor. Naast de karakteristieke Maria-kapelletjes bij vrijwel elk kruispunt, zijn er enkele grote kapellen die teruggaan tot de 8ste eeuw.