Inventaris

Kasterlee, Lichtaart (Kasterlee)
Het gebied ligt op de Kempische heuvelrug, die van tertiaire oorsprong is. Het zuidfront van de rug is op veel plaatsen afgegraven, om zand of ijzerzandsteen te winnen. Op de rug komen uitgestrekte stuifzandformaties voor, met ook enkele Laatglaciale paraboolduinen zoals de Hoge Mouw. Het landschap wordt gedomineerd door in de 19de en 20ste eeuw aangelegde dennenbossen. In het westen van dit gebied zijn de dennenbossen aangelegd op plaggenbodems, die daarvoor tot het traditionele akkerland van Lichtaart behoorden. De vele eikenrijen getuigen daar nog van. Bijzonderheden zijn de holle wegen, de karrensporen, het grillige eikenhakhout op de duintoppen van de Kabouterberg en de Zwarteberg, de grove dennen met ‘steltwortels’, de Duivelskuilen, de restanten van grafvelden uit de Metaaltijden, de Britse militaire begraafplaats en de het laatmiddeleeuwse gebruik als konijnenwarande.

Goorseweg (Kasterlee)
Aansluitend bij de smalle heuvelrug tussen Kasterlee en Herentals op de rand van de Kleine Netevallei ligt een 67 ha groot stuifzandcomplex met een uitgesproken reliëf. Het meest uitgesproken zijn de paraboolduinen die zich hier op het einde van de (voorlopig) laatste ijstijd hebben gevormd. Zij vormen dominante landschappelijke elementen. Er kunnen drie reliëfvormen in het stuifzand worden onderscheiden: 1. paraboolduinen zoals de Hoge Mouw en de Zwarteberg; 2. een langgerekte stuifzandrug, de Kabouterberg; 3. een sterk geaccidenteerd stuifzandreliëf dat bestaat uit een ensemble van kleinere, onregelmatige koppen, ruggen en depressies.

Keerbergen (Keerbergen)
De Broekelei, gelegen tussen Keerbergen en Rijmenam, ten noorden van de Dijle, is een paleomeander, gevormd door de Dijle. Sinds de 12de eeuw was de abdij van Grimbergen de belangrijkste grondbezitter. Twee zandige ophogingen, donken (Duivebergen en Kerkebergen), liggen in of net buiten de meander. De dalweg van de meander bestaat uit zeer natte kleibodems, waarop de mens aanvankelijk een beemdenlandschap ontwikkelde, dat in de 20ste eeuw voor de oprukkende populierenteelt plaats moest ruimen.

Jachthoorndreef, Torteldreef (Keerbergen)
Het Pommelsven (circa 10,35 hectare groot), ten oosten van het centrum van Keerbergen, is een vochtig heidegebied met aan de noord- en westzijden dennenbestanden. Dit gebied is een relict van het heide- en dennenbossencomplex dat vroeger het grootste gedeelte van de duinenrij tussen Mechelen en Aarschot aan de noordrand van de Vlaamse Vallei bedekte. Van het duinenlandschap dat zich vanaf Bonheiden over Rijmenam en Keerbergen uitstrekte tot aan Tremelo, soms de Brabantse Kempen genoemd, zijn slechts enkele relicten overgebleven: de Kruisheide en het Pommelsven te Keerbergen en de Bolloheide te Tremelo, op de oostelijke uitloper van de duinenrij. De overige delen van deze duinen werden vanaf het interbellum omgezet naar uitgestrekte residentiële verkavelingen.

Kinrooi, Ophoven (Kinrooi), Maaseik, Neeroeteren (Maaseik)
Het domein Jagersborg is gelegen op de grens tussen Maaseik en Neeroeteren. Het landschap behoort geomorfologisch tot het dekzandgebied ten noorden van Maaseik. Tot midden 19de eeuw nog maakte het gebied deel uit van een uitgestrekte heide- en moerasvlakte tussen de Itterbeek en de Bosbeek. Het gevarieerde landschap werd in de toenmalige landbouweconomie geëxploiteerd door begrazing met vee, het winnen van plaggen, strooisel en turf en het kappen van hout. Ten noorden tegen de Itterbeek kwamen wellicht reeds vroeger beemden voor, in gebruik als vochtig hooi- en weiland. In 1849 werd de hoeve Jagersborg gebouwd, die haar naam zou geven aan het bijhorende domein. Het is een gesloten hoeve van 1849, met boerenburgerhuis, schuur, stal en recente aanbouwsels tegen de achtergevel, die tijdelijk ook als herberg fungeerde.

Berchem, Kwaremont, Ruien, Zulzeke (Kluisbergen), Etikhove, Nukerke (Maarkedal), Melden (Oudenaarde), Ronse (Ronse)
De ‘West-oostelijke heuvelkam’ strekt zich in dit gebied uit vanaf het Kluisbos (Kluisbergen) over de kam van Heynsdale (met Heynsdalebos), de Hotond (met Hotondbos-Scherpenberg), de heuvelkam van de Zandstraat en van de Ommegangstraat tot Bois Joly (Ronse). De zone ‘Plateaurand’ sluit aan bij de Pleistocene Scheldevallei en vormt een overgang naar de West-oostelijke heuvelkam. Tot deze fysische entiteit behoren onder andere het Koppenbergbos en het Elenebos. Het gebied ‘Kwaremont en omgeving’ betreft de dorpskern van Kwaremont, de Paterberg en Waaienberg, en ook het Feelbos, Beiaardbos en Ingelbos. Tot het pleistocene Scheldeterraslandschap van Berchem-Melden behoren ‘Paddenbroek’ en ‘Waarde’. Het betreft laaggelegen, natte tot vochtige grasland- en moerasgebieden.

Knokke, Westkapelle (Knokke-Heist)
Deze gebied omvat de kustduinen tussen Het Zoute en Cadzand-Bad met het slikken- en schorrengebied van Het Zwin en de aansluitende Zwinbosjes, het Koningsbos, de achterliggende Oude en Nieuwe Hazegraspolder, Willem-Leopoldpolder en de fortificaties van het Oud Fort Isabella en de Cantelmolinie.

Koksijde, Oostduinkerke (Koksijde)
Dit gebied omvat het paraboolduinengebied tussen Oostduinkerke en Duinkerke en de aangrenzende strandzone. Het duinenlandschap varieert van actieve stuifduinen over gefixeerde duinen tot een centrale laaggelegen panne. De duingeomorfologie bepaalt grotendeels de vegetatie. De huidige vegetatie in het gehele gebied bestaat uit kalkminnend duingrasland, dwergstruikvegetatie en doornstruweel. Langs het Schipgat staan deze duinen in verbinding met het strand en kan zand door de wind in het duinencomplex gevoerd worden. Door de actieve aangroei van duinen kan vegetatie zich hier moeilijk handhaven en zijn de duinen weinig begroeid. Centraal in het gebied ligt een panne met een zeer diverse vegetatie.

Koksijde (Koksijde), Veurne (Veurne)
Duin-polderovergang Ten Bogaerde omvat de bodemkundige grens en de graduele overgang tussen het duinfront en de polders. Door het actief stuiven van de duinen wordt achter dit front een zeer laag gelegen duinpanne gevormd. De percelen tussen het Langgeleed en de duinen vertonen microreliëf dat waarschijnlijk te wijten is aan de ontginning van zandige klei voor bakstenen. In de polders zorgt een netwerk van grachten voor de afwatering van dit zeer laag gelegen gebied naar het Langgeleed. De schoolhoeve Ten Bogaerde is in oorsprong een middeleeuwse abdijhoeve van Onze-Lieve-Vrouw Ter Duinen in Koksijde die het gebied ontgonnen hebben.

Koksijde (Koksijde)
Dit gebied omvat het duinencomplex van de Noordduinen met de abdijsite Ten Duinen en bijhorende windmolen. In deze duinen wisselen stuifduinen en gefixeerde duinen elkaar af. Aan de zuidrand zijn de duingronden geëgaliseerd en in kleine smalle percelen verdeeld als duinakkertjes. Momenteel liggen de voormalige akkerlanden onder weiland maar de oorspronkelijke perceelsrandbegroeiing en de smalle perceelsvormen zijn vrij goed bewaard gebleven. De weinige bebouwing bestaat uit voormalige, vaak verbouwde visserswoningen en de militaire gebouwen van de luchtmachtbasis van Koksijde. In de rand van het gebied bevindt zich ook een militaire begraafplaats met hoofdzakelijk slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog.