Inventaris

Kessenich (Kinrooi)
Geografisch strekt het Vijverbroek zich uit op de vlakke dalbodem van de Maas waarin men het laagterras en, enkele meters lager, de alluviale vlakte kan onderscheiden. In het Vijverbroek komt een zeldzaam voorbeeld van een gaaf bewaarde verlande Maasmeander voor. De hoogst gelegen gronden in de omgeving van het Stokbroekhof zijn in gebruik als weide of akkerland. De Raam- en de Itterbeek vormen de overgang naar de verlaten maasmeander. In deze depressie komt een uitgestrekt hoefijzervormig veengebied met drijftillen voor, waarop zich één van de grootste en meest intakte grondwaterafhankelijke elzenbroekbossen en wilgenstruwelen met diverse trofiegradienten ontwikkelde. Onmiddellijk ten oosten van Kessenich bevindt zich een castrale motte aan het uiteinde van een kunstmatig opgehoogd voorhof, de Berg genoemd. Op de voorburcht staat de St.-Martinuskerk.

Lanaken, Rekem (Lanaken), Opgrimbie (Maasmechelen)
De steilrand van het Kempisch Plateau doorsnijdt het gebied en overbrugt een hoogteverschil van 40m. Verschillende beken dwarsen het talud en creëren een grillig patroon. De beekvalleien worden gekenmerkt door alluviale elzenbossen en venige broekbosjes en relicten van viskweekvijvers en watermolens. In de aanwezige bosbestanden is de fase van planmatige bosaanleg nog duidelijk herkenbaar aan het dambordpatroon van paden en brandgangen. Zowel in de heide als in de naaldhoutaanplanten komen enclaves wintereik voor onder de vorm van hakhout, beperkte struwelen, houtwallen en afzonderlijke stoven. Het Pietersembos was jacht- en productiebos van de heren van Pietersheim. Vlakbij ligt het middeleeuwse burchteiland met ruïnes en restanten van drie slotgrachten. In de uitgestrekte naaldbossen werden in de 20ste eeuw dankzij hun groene karakter preventoria en sanatoria opgericht.

Daknam, Lokeren (Lokeren)
De Daknamse Meersen behoren tot de Durmevallei en worden gekenmerkt door het voorkomen van een kleinschalig landschap: kleine percelen hooiland en grasland worden begrensd door grachten met open water of begroeid met verlandingsvegetaties, al dan niet omzoomd door knotwilgen en elzenstruiken. De kleinschalige dorpskern van Daknam ligt in het noorden van het gebied.

Oostmalle (Malle), Zoersel (Zoersel)
De ankerplaats 'Het Zalfens Gebroekt' is een uitgestrekt moerassig gebied met een centraal gelegen bos omgeven door een kleinschalig landbouwgebied rijk aan opgaande landschapselementen. Enkele beken doorsnijden de ankerplaats, de grondwatertafel ligt niet diep en het gebied is dan ook vrij nat, dit verklaart de vele drainagegreppels. Op de Ferrariskaart (1771-1777) wordt het gebied afgebeeld als moerassig gebied, hoofdzakelijk bestaande uit natte graslanden met houtkanten en bomenrijen. In de loop van de eeuwen werden steeds meer percelen bebost. Vandaag bestaat het Zalfens Gebroekt uit een complex van zeer waardevolle, natte elzenbroeken, zure eikenbossen en populieraanplantingen omgeven door (soortenarme) graasweiden, ruigten en akkers met tal van kleine landschapselementen.

Mol (Mol), Retie (Retie)
Tot op vandaag is Postel een schaars bewoond gehucht, waar groen een prominente plaats inneemt. De relatieve ongereptheid van Postel is in hoofdzaak te danken aan het feit dat het gebied tot voor kort in handen bleef van een zeer gering aantal grootgrondbezitters, waaronder de Norbertijnen van de abdij van Postel en de familie van Broqueville van het 'kasteel van Postel'. De Ronde Put en omgeving betreft, dankzij de uitgestrektheid en ongereptheid, immers één van de interessantste gebieden van de Kempen. De afwisselende vegetatietypes van droge heide, grove dennen, elzenbroek struweel en oude bossen resulteren in een belangrijke botanische waarde.

Den Diel, Postelsesteenweg, Russendorp (Mol)
Het gebied Den Diel wordt gevormd door vijf plassen, waarvan één grote, ontstaan door sprietontginning rond de Tweede Wereldoorlog. De plassen worden omgeven door broekbossen, terwijl voor de rest in het gebied loof- en naaldbossen voorkomen. Dit gebied omvat het sluizencomplex van Sas 3 en de baileybrug over het Kempisch Kanaal.

Kijkverdriet (Ravels)
Het Kijkverdriet wordt gekenmerkt door de afwisseling van een agrarisch gebied met bossen ten noorden, grasland en (broek)bossen in het westen. Het rectangulair kavelnet is een relict van de 19de-eeuwse ontginning van dit gebied.

Sint-Gillis-Waas (Sint-Gillis-Waas), Kemzeke, Stekene (Stekene)
Deze ankerplaats bevindt zich te noordoosten van Stekene. In de vroege middeleeuwen was dit gebied bedekt door het Koningsforeest. Op initiatief van de graaf van Vlaanderen is dit gebied ontgonnen door abdijen, plaatselijke heren en particulieren. Het gebied omvat verschillende cultuurhistorische elementen uit de periode 14de-17de eeuw. In het begin van de 18de eeuw wordt ter hoogte van de Parmavaart een verdedigingslinie opgetrokken. Geleidelijk aan raakt het hele gebied bebost (18de-19de eeuw).

Blauwe Wegel, Ijzerhandstraat, Nieuwstraat (Stekene)
Het Steengelaag bestaat uit drie waterpartijen die ontstonden door kleiwinning, vochtig broekbos en hooiland. De voormalige steenbakkerij, genaamd Tuilerie Sainte-Marie, werd omstreeks 1880 opgericht. De kleiontginning werd in dit gebied in 1977 beëindigd.

Houwaart, Sint-Joris-Winge, Tielt (Tielt-Winge)
Het Walenbos is gelegen ten noorden van Sint-Joris-Winge, tussen Houwaart en Tielt. Het ligt ten zuiden van de drassige vallei van de Brede Motte, tussen de Diestiaanruggen bestaande uit de Houwaartseberg in het noorden en het complex Roeselberg-Alsberg in het zuiden. Het is grotendeels een broekbos met talrijke bronnen, beekjes en grachten, gelegen in een gebied dat op het einde van de 18de eeuw nog grotendeels uit beemden bestond. De bebossing met talrijke populierenaanplantingen en de drainage gebeurden in de 19de eeuw. Naar het zuiden gaat het over in een hellingbos op de noordelijke flank van Roeselberg en Alsberg, waar een hoogteverschil van meer dan 50 meter zich manifesteert. Talrijke diepe holle wegen dalen er af naar de vroegere beemden.