Inventaris

Dilbeek, Groot-Bijgaarden (Dilbeek)
Dit gebied strekt zich uit ten noorden van Dilbeek en omvat het Sint-Alenapark, de Wolfsputten en de Sint-Wivina-abdij, de Benedictinessenabdij omstreeks 1125 gesticht als priorij afhankelijk van de abdij van Affligem. Het complex omvat nog een aantal waardevolle abdijgebouwen en typische ingrediënten van een kloostertuin. De Wolfsputten danken hun ontstaan aan de ontginning van de kalkhoudende, fijnkorrelige Lediaan zandsteen. Verder omvat het gebied ook het Sint-Alenapark, begin 18de eeuw tegen de terreinhelling aangelegd.

Beigem, Grimbergen, Humbeek (Grimbergen), Vilvoorde (Vilvoorde)
De ‘Maalbeekvallei en het gevarieerde cultuurlandschap ten oosten van Grimbergen’ omvat de kern van Grimbergen met de norbertijnenabdij en het Prinsenbos en de ruïne van het Prinsenkasteel, de vallei van de Maalbeek met drie watermolens en verschillende Brabantse hoeves, het vliegveld van Grimbergen en het Lintbos met aansluitend het Wezenhageveld. Ook enkele kasteeldomeinen waaronder het Lintkasteel en het relict van het Domein van Borcht met aangrenzend de Senecaberg zitten in de afbakening.

Vorststraat 18 (Grimbergen)
Eclectisch kasteel opgetrokken circa 1904 naar ontwerp van architect Flanneau, gelegen in het omringend park aan de noordelijke rand van de als vijver aangelegde steenpoel.

Vechmaal (Heers)
De grotten van Henisdael vormen een relict van de winning van Maastrichtersteen, tauw en mergel, die vooral tijdens de 15de-16de eeuw plaats vond. De groeven bestaan uit een netwerk van gangen die zich ondergronds ver uitstrekken. In de groeven zijn verschillende inscripties te vinden die betrekking hebben op de steenwinning, het dagelijkse leven of markante feiten uit de geschiedenis (1549, 1592, 1601, 1733 en 1779). De grotten werden in de loop der eeuwen bovendien gebruikt als schuilplaats als legers door deze gebieden trokken. De groeves herbergen ook een belangrijke geologische en natuurwaarde.

Vechmaal (Heers)
De Patrijnenkuil is een amfitheatervormige depressie die deel uitmaakt van een complex steengroeven in Vechmaal. Hoewel dit bij de Patrijnenkuil in het huidige landschap minder uitgesproken is, vormen ze een relict van de winning van Maastrichtersteen, tauw en mergel, die vooral tijdens de 15de-16de eeuw plaats vond. De Patrijnenkuil is een hoefijzervormig talud met een hoogte van circa 10 meter, ze kent een hoge vegetatiekundige waarde. Het toponiem van de Patrijnenkuil (foutief weergegeven als Patrijzenkuil op de topografische kaart van 1930) is afkomstig van “poterijne cuijlen” (van pottenbakkerij). Deze naam wordt voor het eerst vermeld in 1788, daarvoor was de site bekend als “Truyerkuylen”, naar Sint-Geertrui, die vereerd werd te Vechmaal. Ze werd ook “Ketel” genoemd, naar de uitgeholde vorm van de depressie.

Nieuwrode (Holsbeek), Wezemaal (Rotselaar)
Het noordelijke deel van het Hageland vormt het overgangsgebied tussen de zand- en de leemstreek en wordt gekenmerkt door zuidwest-noordoost georiënteerde ijzerzandsteenruggen. Deze waren op het einde van de 18de eeuw nog grotendeels bebost. Op het grondgebied van Rotselaar, deelgemeente Wezemaal liggen aldus ongeveer evenwijdig: de Heikantberg, de Middelberg, de Eikelberg, de Wijngaardberg en de Beninksberg. De Beninksberg is naast de Wijngaardberg één van de gaafste ijzerzandsteenheuvels en is weinig aangetast door weekendverblijven en dergelijke. Door de grote hoogteverschillen op korte afstand, komen er veel markante terreinovergangen, holle wegen en taluds voor in het gebied.

Ahornbomenlaan, Eekhoornlaan, Egellaan, Fazantendal, Glimwormlaan, Kasteellaan, Lentelaan, Meerlaan, Neerstraat, Patrijzenlaan, Ter Bronnenlaan, Van Bellinghenlaan, Visserijlaan (Kampenhout)
Het natuurreservaat Torfbroek, Ter Bronnen (Zoet Water) en de verkaveling 'Les Eaux Vives' vormen historisch gezien één geheel van circa 130 hectare. Over het hele gebied komen relicten voor van de poging in de jaren 1930 om het Torfbroek tot een elitaire 'cité-jardin' om te vormen.

Industrieweg (Lanaken)
De middenpaleolithische vondsten van Veldwezelt-Hezerwater behoren tot de oudste sporen van menselijke bewoning in Vlaanderen. Middenpaleolithische sites zijn in Vlaanderen zeldzaam.

Etikhove, Nukerke, Schorisse (Maarkedal), Ronse (Ronse)
Het gebied situeert zich grotendeels in Ronse. Een deel van Louise-Marie, Ten Houte en het noorden van de vallei van de Pauwelsbeek liggen in de gemeente Maarkedal. De afbakening omvat de boskernen ‘Muziekbos’, ‘Sint-Pietersbos’ en ‘Bos ter Eecken’, met het aanliggend halfopen, kleinschalig landschap dat aan deze bossen gerelateerd is. De Muziekberg is een beboste restheuvel, die behoort tot de keten restheuvels van de Vlaamse Ardennen. De heuvels tellen bronbossen, archeologische sites, oude groeves, houtig erfgoed, onverharde wegen,… Verschillende hoeves, gehuchten, landhuizen en molens vormen het belangrijkste bouwkundig erfgoed.

Landskouter, Moortsele, Oosterzele, Scheldewindeke (Oosterzele)
Het gebied wordt gekenmerkt door een golvend reliëf met zandige ruggen en meestal gesloten depressies met omhaagde weiden en talrijke percelen nat bos waaronder enkele bronbosjes. De landelijke bewoning is geconcentreerd in kleine gehuchten rondom het open kouterlandschap. De Betsberg is een tertiaire opduiking met een hoogte van 63 m en een ontginningssite van Balegemse steen. In het gebied komen enkele interessante gebouwen voor zoals het omwalde Hof ter Hulst, de korenwatermolen van Moortsele, de 18de-eeuwse jeneverstokerij Van de Velde en de kerken van Landskouter en Moortsele uit de 12de eeuw.