Inventaris

Asse, Bekkerzeel (Asse), Sint-Ulriks-Kapelle (Dilbeek), Ternat (Ternat)
Dit gebied is gelegen ten zuiden van Asse in de vallei van de Nieuwermolenbeek. Centraal ligt het domein van het kasteel Nieuwermolen, een vml. waterburcht, genoemd naar een nabijgelegen watermolen (1450). Het neoclassisistische Hoogpoortkasteel ligt in een fraai aangelegd domein op een helling die de omgeving beheerst. Niet alleen in de omgeving van de kastelen, maar ook in de vallei- en brongebieden komen grote bospercelen voor, afgewisseld met akkers.

Assenede (Assenede)
Dit gebied omvat het krekengebied van Assenede dat één geheel vormt met het krekengebied van Zeeuws-Vlaanderen. Het betreft een aaneenschakeling van grote open polders ingedijkt in de 16de en 17de eeuw. Het gebied wordt doorsneden door een aaneenschakeling van kreken, dijken en extensief beheerde graslanden. De kreken manifesteren zich als open of half verlande waterplassen en/of laagten ingenomen door grasland die zich aftekenen in het akkerareaal. De rechtlijnige en hoekige dijken zijn noord-zuid georiënteerd en afgeboord met populieren. In de polder liggen verspreide vrijstaande boerderijen. De bewoning wordt gekenmerkt door verspreide vrijstaande boerderijen in de polder en rijnederzettingen met dijkhuisjes geënt op het tracé van de dijken. Gietijzeren grenspalen markeren de landgrens tussen Nederland en België en herinneren nog aan het smokkelverleden.

Boekhoute (Assenede), Sint-Margriete, Watervliet (Sint-Laureins)
Inpolderingen uit de 17de en 18de eeuw deden het huidige geüniformeerd, vlak en open polderlandschap rond de Oesterput ontstaan. Het polderlandschap wordt gedomineerd door grootschalige akkers. De bewoning bleef schaars en beperkt tot historische rijnederzettingen en dijkhuisjes. De oorspronkelijke getijdengeulen zijn steeds verder verland maar de morfologie is nog herkenbaar aan de hand van het microreliëf in de graslandcomplexen. In de open polder zelf liggen enkele geïsoleerde hoeves die verantwoordelijk waren voor de ontginning van dit gebied. De Graaf Jansdijk werd opgericht op een pleistocene dekzandrug en vormt een natuurlijke grens tussen het relatief nieuwe polderlandschap en het houtland ten zuiden. Het Leopoldkanaal wordt gekenmerkt door hoge dijken met telkens een rij populieren en in het oosten de Notelaarsbrug.

Avelgem (Avelgem), Ruien (Kluisbergen)
Het gebied omvat een deel van de Scheldevallei tussen Avelgem en Ruien met de Scheldemeersen en meerdere afgesneden Scheldemeanders. Ook het mondingsgebied van de Ronebeek behoort tot de ankerplaats.

Balen, Olmen (Balen), Lommel (Lommel)
Dit gebied is gelegen in Balen in de Antwerpse Zuiderkempen. Het betreft een kleinschalig gesloten landbouwlandschap, gelegen in een uitgestrekte alluviale vlakte die wordt gevormd door de meanderende Grote Nete en verschillende van haar zijlopen. In het noordwesten is er een overgang naar duinen. De langgerekte percelering, de houtkanten, grachten en greppels, alsook het wegenpatroon zijn allen sporen van de eeuwenoude antropogene invloed in dit al bijna 100 jaar relatief gaaf bewaard bleven. De vijvers in de ‘Eendenkom’ refereren naar hun vroeger gebruik als eendenkweekvijvers. Aan de Grote Nete in Balen liggen nog verschillende watermolens.

Olmen (Balen), Kwaadmechelen (Ham), Meerhout (Meerhout)
Dit gebied, gelegen in de zuidelijke Kempen, op de grens van de provincies Limburg en Antwerpen wordt begrensd door het kanaal Dessel – Kwaadmechelen het Albertkanaal. Het kleinschalige valleilandschap wordt doorsneden door de Luikse Beek die het gebied ontwatert. Het weinig uitgesproken afhellend reliëf zorgt voor een gradiënt van venige naar ijzerhoudende moerasgronden waarin turf en ijzererts ontgonnen werd. Het gebied wordt gekenmerkt door een gevarieerd coulissenlandschap dat vooral in het zuidelijk deel gaaf is bewaard. De historische percelering is in dit kleinschalig cultuurlandschap nog intact en goed herkenbaar door de typische houtkanten op de perceelsgrenzen en afwateringsgrachten loodrecht op de beken. In het noordelijk deel werden vele percelen verlaten door landbouwers en heeft de vegetatie zich spontaan ontwikkeld tot elzen- en wilgenbroekbossen.

Beerse (Beerse), Lille, Wechelderzande (Lille)
De Visbeekvallei is een mooi en authentiek restant van een valleigebied met een gesloten karakter. De repelpercelering is nog duidelijk herkenbaar en de aanwezigheid van veel lijnvormige landschapselementen als bomenrijen en houtkanten benadrukken de kleinschaligheid van het gebied. Van de vroegere heide op de hogere delen van het landschap zijn nog een paar restanten over. De rest is omgezet in akker- en weiland. De aaneenschakeling van verschillende biotooptypen te midden van kleinschalig landbouwland, aansluitend op het uitgestrekt gemeentelijk bosgebied, geven de ankerplaats een gevarieerd en aantrekkelijk karakter.

Alsemberg, Dworp (Beersel), Sint-Genesius-Rode (Sint-Genesius-Rode)
Zevenborren of Zevenbronnen is, zoals de naam het zegt, een bronnenrijk gebied met een noord-zuid georiënteerde vallei waarin een reeks vijvers gelegen zijn, ontstaan door opstuwing en afwaterend naar de Meerbeek.

Dworp (Beersel), Buizingen, Halle, Lembeek (Halle)
Het gebied herbergt het typische landschap van de ‘Brabantse Ardennen’, gekenmerkt door een golvende topografie met beekvalleien en boscomplexen, een beperkt aantal vergezichten begrensd door het reliëf, vegetatie en bebouwing, complexe verweving van open ruimten en bebouwing en geïsoleerde bossen. Het Pajottenland in het westen is zacht golvend en vruchtbaar met een afwisseling van open veld op de droge ruggen. In de valleien bevinden zich de weiden en beemden, onderbroken met populierenrijen, hagen en knotwilgen. Tussen Zenne en Zoniën komen de steile zandhellingen voor, gedomineerd door de vele uitgestrekte bossen. Het gebied omvat naast een verscheidenheid aan elementen en patronen van landgebruik eveneens heel wat bouwkundig erfgoed.

Assent (Bekkevoort), Diest, Webbekom (Diest)
Dit gebied omvat het deel van de vallei van de Begijnenbeek ten zuidwesten van Diest en de Kloosterberg, een getuigeheuvel uit het Diestiaan. De Begijnenbeek maakt mogelijk deel uit van een voormalige fossiele vallei die zou kunnen doorgetrokken worden naar het westen langs de vallei van de Winge. Ten zuiden van Diest vloeit de Begijnenbeek voorbij Assent gedeeltelijk rond de Kloosterberg. In de vallei van de Begijnenbeek vinden we een nog grotendeels oorspronkelijk beemdenlandschap met sporadisch nog perceelsrandbegroeiing.