Inventaris

Boekhoute (Assenede), Sint-Margriete, Watervliet (Sint-Laureins)
Inpolderingen uit de 17de en 18de eeuw deden het huidige geüniformeerd, vlak en open polderlandschap rond de Oesterput ontstaan. Het polderlandschap wordt gedomineerd door grootschalige akkers. De bewoning bleef schaars en beperkt tot historische rijnederzettingen en dijkhuisjes. De oorspronkelijke getijdengeulen zijn steeds verder verland maar de morfologie is nog herkenbaar aan de hand van het microreliëf in de graslandcomplexen. In de open polder zelf liggen enkele geïsoleerde hoeves die verantwoordelijk waren voor de ontginning van dit gebied. De Graaf Jansdijk werd opgericht op een pleistocene dekzandrug en vormt een natuurlijke grens tussen het relatief nieuwe polderlandschap en het houtland ten zuiden. Het Leopoldkanaal wordt gekenmerkt door hoge dijken met telkens een rij populieren en in het oosten de Notelaarsbrug.

Balen, Olmen (Balen), Lommel (Lommel)
Dit gebied is gelegen in Balen in de Antwerpse Zuiderkempen. Het betreft een kleinschalig gesloten landbouwlandschap, gelegen in een uitgestrekte alluviale vlakte die wordt gevormd door de meanderende Grote Nete en verschillende van haar zijlopen. In het noordwesten is er een overgang naar duinen. De langgerekte percelering, de houtkanten, grachten en greppels, alsook het wegenpatroon zijn allen sporen van de eeuwenoude antropogene invloed in dit al bijna 100 jaar relatief gaaf bewaard bleven. De vijvers in de ‘Eendenkom’ refereren naar hun vroeger gebruik als eendenkweekvijvers. Aan de Grote Nete in Balen liggen nog verschillende watermolens.

Beernem (Beernem), Hertsberge (Oostkamp), Ruiselede, Wingene (Wingene)
Het provinciaal domein Bulskampveld verwijst in zijn benaming naar een (nu verdwenen) uitgestrekt middeleeuws heidegebied ten zuiden van Brugge in zandig Binnen-Vlaanderen. Voor wie er nu rondloopt, vallen de bossen en de statige dreven op, die in een strak dambordvormig patroon liggen. Maar zo is het niet altijd geweest. De geometrisch aangelegde drevenstructuren zijn het resultaat van een volledig make-over van het heidelandschap met veldvijvers uit het einde van de 18de en het begin van de 19de eeuw. In die periode verschenen ook verschillende kasteeldomeinen in het gebied, waaronder het kasteeldomein Bulskampveld/Lippensgoed het belangrijkste is.

Oedelem (Beernem), Assebroek (Brugge), Oostkamp (Oostkamp)
Dit gebied omvat het voormalige uitgestrekte en thans door talrijke bomenrijen doorsneden Beverhoutsveld met aansluitende graslanddepressie van de Assebroekse Meersen. Het gebied De Bergskes ligt meer verheven op een uitloper van de dekzandrug Maldegem-Stekene. De overgang tussen de dekzandrug en de achterliggende depressie gebeurt bruusk en is goed zichtbaar op het terrein. Ook landschappelijk komt hij goed tot uiting door het contrast tussen het eerder gesloten landschap op de dekzandrug (bebossing) en het half open meersengebied met veel perceelsrandbegroeiing en dominant graslandgebruik. Ver-Assebroek bestond vermoedelijk uit een ringwalsite uit de 11de-12de eeuw, nu staat op de site van het neerhof de kerk en het leenhof.

Beerse (Beerse), Merksplas (Merksplas), Rijkevorsel (Rijkevorsel)
De Kolonie Merksplas is een voor het Vlaams Gewest uniek en intact voorbeeld van de opbouw en inrichting van een gebied als ‘onvrije’ weldadigheidskolonie. In 1823 werd de ’onvrije kolonie’ van Merksplas ontgonnen op de heide. Ze bood al snel onderdak aan ongeveer 600 bedelaars. In 1893 werd begonnen met het graven van de ringgracht, om ontsnappingen tegen te gaan. Deze ringgracht is nog grotendeels bewaard. Ook van het gebouwenbestand is heel wat bewaard gebleven (kerk, gebouwen van de huidige strafinrichting, boerderijen, bedrijfsgebouwen, schoolgebouw en personeelswoningen). Ook bijzonder is het kerkhof. Kenmerkend voor het landschap van dit gebied zijn verder het rastervormig drevenpatroon en de beboste percelen afgewisseld met akkerland. Het uitgestrekte en rustige geheel is een visueel zeer aantrekkelijk compartimentlandschap. De dendrologische waarde is groot.

Beerse (Beerse), Lille, Wechelderzande (Lille)
De Visbeekvallei is een mooi en authentiek restant van een valleigebied met een gesloten karakter. De repelpercelering is nog duidelijk herkenbaar en de aanwezigheid van veel lijnvormige landschapselementen als bomenrijen en houtkanten benadrukken de kleinschaligheid van het gebied. Van de vroegere heide op de hogere delen van het landschap zijn nog een paar restanten over. De rest is omgezet in akker- en weiland. De aaneenschakeling van verschillende biotooptypen te midden van kleinschalig landbouwland, aansluitend op het uitgestrekt gemeentelijk bosgebied, geven het gebied een gevarieerd en aantrekkelijk karakter.

Kieldrecht, Verrebroek (Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht), De Klinge, Meerdonk, Sint-Gillis-Waas (Sint-Gillis-Waas)
Het krekengebied van Kieldrecht en Meerdonk strekt zich uit tussen de dorpen Kieldrecht-Nieuw Namen in het noorden, tot aan de grens van de zandstreek Sint-Gillis-Waas en Vrasene in het zuiden, De Klinge in het westen. De kreken worden omgeven door rietgordel en liggen in een open agrarisch landschap met beboomde dijken.

Bierbeek (Bierbeek), Heverlee (Leuven), Blanden, Haasrode, Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert, Vaalbeek (Oud-Heverlee)
Dit oude boscomplex, aansluitend op het Arenbergkasteel te Heverlee, was lang het domein van de familie de Croy en de hertogen van Arenberg. Archeologische vondsten en relicten, waaronder talrijke grafheuvels en oude wegen getuigen van bewoning van de steentijden tot de Romeinse tijd. Het dambordvormig wegenpatroon in dit voormalig jachtterrein verbindt al enkele eeuwen Heverleebos en Meerdaalwoud. Er is eveneens een sterpatroon, verschillende salons en een arboretum. Daarnaast bleven talrijke holle wegen en andere georelicten bewaard. Ter hoogte van ‘‘t Zoet Water’ wordt het plateau versneden door de Vaalbeek. Langs dit riviertje en 5 vijvers vind je relicten van een omwald opper- en neerhof uit de 16de eeuw (kasteel Harcourt), een langshuis (Het Spaans Dak) uit de 16de-17de eeuw, de 18de eeuwse Kapel van O.L.Vrouw-van-Steenbergen en het ‘Lunapark’ uit de jaren 1930.

Bocholt (Bocholt), Bree (Bree), Kinrooi, Molenbeersel (Kinrooi)
De vallei van de Abeek en het Stamprooierbroek waren tot de tweede helft van de 19de eeuw grotendeels moeras en in gemeen gebruik. Door de aanleg van het afwateringskanaal de Lossing, in combinatie met talrijke afwateringsgrachtjes, probeerde men het gebied te ontwateren voor land- en bosbouwdoeleinden. Ook werd er turf gewonnen in het gebied en waren er viskweekvijvers aanwezig. Later werden nog verschillende ingrepen gedaan in functie van het productief gebruik van de gronden. Momenteel bevinden zich centraal in het gebied hoofdzakelijk laagveenmoerassen, meestal omzoomd door wilgenstruwelen. Verder komen er vochtige en meestal verruigde weidepercelen voor en elzenbroekbossen en eikenbossen. Ook zijn er her en der heiderelicten. Aan de rand van het broek liggen veel weilanden. Ook komen er op de drogere gronden akkers voor.

Brasschaat (Brasschaat), Schoten (Schoten)
Het Peerdsbos werd voor het eerst vermeld in 1434 en maakte toen deel uit van het veel grotere domein 'Bremdonk'. In de 18de en 19de eeuw bestaat het gebied uit een complex van bos, weilanden, akkers en heide. Eind 19de begin 20ste eeuw is de bebossing sterk toegenomen. In het gebied liggen enkele hoeves. Het Kasteel van Brasschaat gaat ook terug op een hoeve, in de 18de eeuw verbouwd tot hof van plaisence en in 1872 gesloopt en vervangen door een groots kasteel en later nog omgeven door een park met bosaanplantingen, dreven, grasvelden en een vijver.