Nationaal Museum van de Speelkaart, geopend op 24 oktober 1969 in het "Huis metten thoren", Begijnenstraat nummer 26. Op 30 maart 1990 heropende het Museum in een andere behuizing, met name een leegstaande fabrieksvleugel van de voormalige papier- en speelkaartenfabriek Gebroeders Mesmaekers aan de Druivenstraat; uitbreiding is voorzien in het Museum Taxandria aan de Mermansstraat dat inmiddels naar het gerestaureerde "Huis metten thoren" is verhuisd.

Grondlegger van de speelkaartenfabricage in Turnhout, in 1826, was P.J. Brepols, die hiermee de wereldwijd bekende industrie opstartte; verschillende fabrikanten volgden; in 1970 werden de drie resterende speelkaartenfabrieken gebundeld in Carta Mundi NV.

Gustaaf Mesmaekers, producent van speelkaarten en gekleurde papieren, startte zijn bedrijf in 1859 op de Kazuifelmarkt, een heden verdwenen pleintje nabij de Sint-Jozefstraat; naast fabrieksgebouwen verrezen in de omgeving ook arbeidershuizen, waarvan nog voorbeelden bewaard bleven in Fabriekstraat en Sint-Jozefstraat.

In 1926 bouwde de firma Mesmaekers een geheel nieuw complex achter een rij woonhuizen aan de toen nog doodlopende Druivenstraat. Deze vestiging de zogenaamde "nieuwe fabriek van Mesmaekers" bestaat nog en huisvest onder meer het Museum van de Speelkaart; de oude fabriek werd in de jaren 1960 gesloopt, alsook de huizenrij aan de Druivenstraat.

In 1954 werd de "nieuwe fabriek" verkocht aan textielfabrikant Keuppens-Leysen en vergroot met een noordoostelijke uitbouw; tegen de kopgevel hiervan prijkt het beeld van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart, opgehangen in 1926 ter bescherming van de wijk.

Licht L-vormig complex van 1926, met tweebeukige fabriekshal van tien + twee traveeën en vier bouwlagen, aanvankelijk bestemd voor de productie van speelkaarten, later voor de aanmaak van gekleurd papier. Gebouw van gewapend beton en baksteen, met duidelijk zichtbare structuur aan zuid- en oostzijde, witgeschilderde gevels aan noord- en westzijde. Rechthoekige betonnen ramen met kleine verdelingen. De arduinen gevelplaat met opschrift Etablissement Brepols & Dierckx zoon is afkomstig van de gelijknamige fabriek aan de Baron Frans du Fourstraat. Naast het hoofdgebouw verrezen ook een aantal bijgebouwen, die naargelang de behoeften werden aangepast.

Het museum herbergt naast diverse collecties speelkaarten, allerlei instrumenten met betrekking tot de fabricage, drukpersen en zo meer.