erfgoedobject

Station Weelde-Merksplas

bouwkundig element
ID
12300
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12300

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig station "Weelde-Merksplas", gebouwd in 1867 als grensstation van de spoorlijn Turnhout-Tilburg (30 kilometer), het zogenaamd "Bels lijntje", geopend op 1 oktober 1867; tot 1906 ook douanecontrole; in 1934 personenvervoer op deze lijn stopgezet; in 1973 het goederenvervoer; rails en bilzen verwijderd in 1986; vanaf circa 1989-1990 verharde treinbedding benut als fietspad, station gedeeltelijk aangepast tot woonhuis.

Alleenstaand, langgestrekt volume van dertien traveeën en één bouwlaag onder verspringend en overkragend zadeldak (nokrichting loodrecht op de straat, mechanische pannen) met aanpalende woning van twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. Horizontale markering door groeven en een arduinen kordon; oorspronkelijk rondboogvormige muuropeningen met arduinen dorpel en paneeldecoratie, inmiddels gedeeltelijk gedicht en toegevoegd portaal. Sprekende gelijkenis met station Baarle-Nassau-dorp.

Deze spoorlijn heeft ook haar stempel gedrukt op de bewoning in de omgeving. Na het verschijnen van een grensstation evolueerde de omgeving geleidelijk tot een zelfstandige woongemeenschap van spoorweg- en douanepersoneel, zie eenheidsbebouwing opklimmend tot het vierde kwart van de 19de eeuw op nummers 6-12, 30-40, 56-62: enkel- en dubbelhuizen van respectievelijk twee tot drie traveeën en één tot twee bouwlagen onder zadeldak (nokrichtingen parallel aan en loodrecht op de straat, mechanische pannen) met getoogde of rechthoekige muuropeningen; de nummers 30-40 met eertijds gegroepeerde toiletten/bergruimtes waarvan nog één bewaard ter hoogte van de nummers 38-40, schuurtje met voorheen gemeenschappelijk bakhuis, de nummers 30-36 sterk aangepast.

  • SLEGERS J., Het Bels Lijtje. De geschiedenis van de spoorlijn Turnhout-tilburg (1867-1992), Baarle-Nassau, 1992. passim.

Bron: DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 1997: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Turnhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet; De Sadeleer, Sibylle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Station Weelde-Merksplas [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12300 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Turnhout

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.