Voormezeele Enclosure No. 3 is gelegen langs de Ruuschaartstraat, op het kruispunt met de Wittenhuisstraat, aan de rand van het dorp Voormezele, ten noordwesten van Voormezeele Enclosures No. 1 and No. 2.

Historische beschrijving

Oorspronkelijk waren er vier 'enclosures' in het dorp Voormezele, waar de doden vrij systematisch per regiment begraven werden, reeds vanaf begin 1915. De begraafplaatsen werden gebruikt tot aan het Duitse Lente-offensief (voorjaar 1918), toen de Duitsers het dorp na hevige gevechten veroverden op 29 april 1918. 'Enclosure No. 1' en 'No. 2' worden nu als één begraafplaats behandeld. De graven van 'Enclosure No. 4' werden er na de oorlog geconcentreerd. 'Enclosure No. 3' wordt als een aparte begraafplaats behandeld.

'Enclosure No. 3', de grootste van de 4 'enclosures', werd in februari 1915 gestart door de 'Princess Patricia's Canadian Light Infantry'. Deze graven zijn terug te vinden in het huidige perk III. De andere perken tussen I en IX zijn het werk van andere eenheden. Hier bevinden zich ook nog enkele graven uit oktober 1918 (Geallieerde Bevrijdingsoffensief). Perk X, XI en XII zijn niet zo systematisch aangelegd. Perk XIII tot XVI tenslotte bevatten graven, die hier na de wapenstilstand werden herbegraven, afkomstig uit de omliggende slagvelden en kleinere begraafplaatsen. Tussen deze 'geconcentreerde' graven zijn er veel mannen van de '15th Hants' en andere eenheden, die deze grond heroverden begin september 1918. De Franse graven van april en september 1918 werden verwijderd.

Uit de volgende begraafplaatsen werden graven overgebracht:

• EIKHOF FARM CEMETERY, VOORMEZELE: ten zuiden van Oak Dump Cemetery en ten oosten van Sint-Elooi gelegen. Hier lagen 19 Britten, die in juni 1917 omgekomen waren.
• ELSENWALLE CHATEAU CEMETERY, VOORMEZELE: in het kasteelpark ten noorden van Elzenwalle Brasserie Cemetery gelegen. Hier lagen 30 Britten, vnl. van de '1st Wiltshires' en 'Honourable Artillery Company' (beiden '7th Brigade, 3rd Division'), die omgekomen waren tussen februari en juni 1915.
• HARINGHEBEEK CEMETERY, KEMMEL: 600 meter ten oosten van La Laiterie Cemetery gelegen, aan de oevers van de Haringebeek, met 13 Britse doden van 7 juni 1917.
• PHEASANT WOOD CEMETERY, VOORMEZELE: gelegen langs de 'Dammstrasse', ten zuidoosten van Sint-Elooi. Hier lagen 13 Britten die in juli - augustus 1917 omgekomen waren.
• VIJVERHOEK BRASSERIE CEMETERY, VLAMERTINGE: deze begraafplaats, aan de noordelijke kant van Dikkebusvijver gelegen, bevatte de graven van 16 doden uit het Verenigd Koninkrijk, 1 Canadees en 1 Nieuw-Zeelander, die gestorven waren in april, mei en oktober 1918.

Op 'Enclosure No. 3' liggen volgens het huidige register begraven: 1.498 doden uit het Verenigd Koninkrijk (waarvan 594 doden onbekend gebleven zijn), 11 Australiërs (waarvan 3 niet geïdentificeerd), 99 Canadezen (waarvan 11 niet geïdentificeerd), 2 Nieuw-Zeelanders, 1 ongeïdentificeerde Zuid-Afrikaan en 1 geïdentificeerde Duitser. Vijf 'special memorials' en een zogenaamde 'duhallow block' herdenken 5 doden van juli 1917 die oorspronkelijk op 'Pheasant Wood Cemetery' begraven lagen, maar wiens graf vernield raakte. Vijftien andere 'special memorials' herdenken doden, waarvan aangenomen wordt dat ze onder een naamloze grafsteen liggen.

Op Voormezeele Enclosure No. 3 ligt de zogenaamde 'Peter Pan' begraven. Het personage 'Peter Pan', uitgewerkt door J.M. Barrie, was geïnspireerd op diens adoptiezoon George Llewelyn Davies, die tot het '6th Bn King’s Royal Rifle Corps' ('4th Rifle Brigade') behoorde. Davies werd gedood op 15 maart 1915 nabij Sint-Elooi en ligt begraven in perk II, rij E, graf 2.

De aanleg van de begraafplaats is van de hand van E. Lutyens (hoofdarchitect) en W.C. Von Berg (uitvoerend architect).

Voormezeele Enclosure No. 3 is een langgerekte, nagenoeg rechthoekige begraafplaats van 5.740 m², met licht golvend terrein. De begraafplaats wordt omheind door een rode bakstenen muur, afgedekt met witte natuursteen. De toegang bestaat uit een kleine insprong van de omheiningsmuur, afgezet met paaltjes en een ketting, met een met witte tegels geplaveide vloer, met links en rechts een opening naar de begraafplaats. Hier staat te lezen 'Voormezeele Enclosure No 3 1915-1918'. Bij de toegang zijn de landplaten en het registerkastje terug te vinden. Vrij centraal tegen de zuidoostelijke muur staat de 'Stone of Remembrance' op een podium. Het 'Cross of Sacrifice' (type A) staat centraal achteraan op de begraafplaats. Zowel in de noordelijke hoek als tegen de noordwestelijke muur staat een dienstgebouwtje. De perken I tot XII zijn vrij onregelmatig aangelegd, in tegenstelling tot perken XIII tot XVI. Het geheel wordt getooid met bloemperken, struiken, hoge populieren (onder meer bij de 'Stone of Remembrance' en het offerkruis), eiken en elzen.

Locatie

De Britse militaire begraafplaatsen 'Voormezeele Enclosures No 1 and No 2' en 'Voormezeele Enclosure No 3' zijn gelegen langs Voormezeledorp respectievelijk Ruuschaartstraat, aan de rand van het dorp, ten noordwesten van de kerk van Voormezele. 'No 1 and No 2' liggen dichter bij het dorp, aan de zuidwestkant van de weg, 'No 3' ligt zo'n 200m verder van het dorp verwijderd, aan de overkant van de Ruuschaartstraat, bij het kruispunt met de Wittenhuisstraat.

Historische achtergrond

Oorspronkelijk waren er 4 'enclosures' in het dorp van Voormezele, waar de doden vrij systematisch per regiment begraven werden, reeds vanaf begin 1915. De begraafplaatsen werden gebruikt tot aan het Duitse Lente-Offensief (voorjaar 1918), toen de Duitsers het dorp veroverden op 29 april 1918, na hevige gevechten. 'Enclosure No 1' en 'No 2' worden nu als 1 begraafplaats behandeld. De graven van 'Enclosure No 4' werden hier na de oorlog geconcentreerd. 'Enclosure No 3' wordt als een aparte begraafplaats behandeld.

'Enclosure No 3', de grootste van de 4 begraafplaatsen, werd in februari 1915 gestart door de 'Princess Patricia's Canadian Light Infantry'. Deze graven zijn terug te vinden in het huidige perk III. De andere perken tussen I en IX zijn het werk van andere eenheden. Hier bevinden zich ook nog enkele graven uit oktober 1918 (Eindoffensief). Perk X, XI en XII zijn niet zo systematisch aangelegd. Perk XIII tot XVI tenslotte bevatten graven, die hier na de wapenstilstand werden herbegraven, afkomstig uit de omliggende slagvelden en kleinere begraafplaatsen. Tussen deze 'geconcentreerde' graven zijn er veel mannen van de '15th Hants' en andere eenheden, die deze grond heroverden begin september 1918. De Franse graven van april en september 1918 werden verwijderd.

Op 'Voormezeele Enclosure No 3' ligt de zogenaamde 'Peter Pan' begraven. Het personage 'Peter Pan', uitgewerkt door J.M. Barrie, was geïnspireerd op diens adoptiezoon George Llewelyn Davies, behorende tot het '6th Bn King's Royal Rifle Corps' (behorende tot het '4th Rifle Brigade') en gedood op 15 maart 1915 nabij Sint-Elooi. Davies ligt begraven in perk II, rij E, graf 2.

Beschrijving

'Voormezeele Enclosure No 3' is een langgerekte, nagenoeg rechthoekige begraafplaats van ca. 5740m², met licht golvend terrein, ontworpen door Sir Edwin Lutyens met medewerking van Captain W.C. Von Berg. De begraafplaats wordt omheind door een rode bakstenen muur, afgedekt met witte natuursteen, trapsgewijs opgebouwd.

De toegang bestaat in feite uit een kleine insprong van de omheiningsmuur, met links en rechts een opening naar de begraafplaats. Ze is afgezet met 2 witstenen paaltjes, met elkaar verbonden via een ketting. Op de plaat staat te lezen 'Voormezeele Enclosure No 3 1915-1918'. Bij de toegang, waar de grond met witte stenen geplaveid is, bevinden zich de 3 landplaten en het registerkastje.

Vrij centraal tegen de ZO-muur staat de 'Stone of Remembrance' op een witte hardstenen podium. De 'Cross of Sacrifice', van het type A, staat centraal achteraan op de begraafplaats.

Op 'Enclosure No 3' liggen volgens het huidige register begraven: 1498 doden uit het Verenigd Koninkrijk (waarvan er 594 niet geïdentificeerd konden worden), 11 Australiërs (waarvan 3 niet geïdentificeerd), 99 Canadezen (waarvan 11 niet geïdentificeerd), 2 Nieuw-Zeelanders, 1 niet-geïdentificeerde Zuid-Afrikaan en 1 geïdentificeerde Duitser. 5 'special memorials' en een zogenaamde 'Duhallow Block' herdenken 5 doden van juli 1917 die oorspronkelijk op 'Pheasant Wood Cemetery' begraven lagen, maar wiens graf vernield raakte. 15 andere 'special memorials' herdenken doden, waarvan aangenomen wordt dat ze zich bevinden onder de naamloze graven. De perken I tot XII zijn vrij onregelmatig aangelegd, perk XIII tot XVI zien er vrij regelmatig uit.