Begin 20ste-eeuws handelspand met een oudere kern gelegen op de hoek met de Korenstraat. Het is een voorbeeld van een bewaard handelspand in het centrum van Bilzen en getuige van de ontwikkeling van de stad op het einde van de 19de en begin van de 20ste eeuw.

Historiek

Rond 1820 was dit het tweede verblijf van de familie Clercx, bezitters van Grote Bibelen, een belangrijke landbouwwinning. In 1863 werd het huis bewoond door het echtpaar Josse Cuvelier en Antoinette Clercx die er begonnen met de uitbating van het "Hotel du Limbourg". Het pand werd in 1879 aangekocht door Jozef Rubens-Beckers die er de handelszaak van zijn ouders voortzette, meer bepaald een textielzaak. De familiezaak was vroeger gevestigd in de Brugstraat en werd "In den Sleutel" genoemd. De huisnaam werd meegenomen naar de nieuwe locatie in de Onze Lieve Vrouwstraat, getuige hiervan was de sleutel die boven de toegangsdeur hing (zie een foto van circa 1880-1890). Het jaartal 1849 dat vandaag nog op de zijgevel staat, herinnert aan het jaar waarin de ouders de handelsactiviteiten startten in de Brugstraat.

Het pand was op dat ogenblik een sober gebouw van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, rechthoekige muuropeningen met zware Maaskalkstenen dorpels (zie oude postkaart uit eind 19de eeuw). De vensters op de begane grond waren voorzien van luiken. Links van de voordeur bevond zich een houten winkelpui. In 1881 werd er op het kadaster een gedeeltelijke afbraak en vergroting geregistreerd. Op deze mutatieschets is zichtbaar dat de achterbouw grondig werd gewijzigd.

In 1903 werd het pand ingrijpend verbouwd. Het gebouw kreeg een mansardedak met vijf dakvensters en de gevel werd gecementeerd (zie een oude postkaart van circa 1915). Bij deze verbouwing bleef de gevelordonnantie behouden. Op een kadastrale mutatieschets uit 1903 werd de bijbouw met erker in de Korenstraat geregistreerd met hiernaast een groot magazijn (Korenstraat nummer 2).

De volgende generatie, in de persoon van Adolf Rubens-Verjans, liet in 1919 verdere verbouwingen uitvoeren aan de gelijkvloerse verdieping waardoor het gebouw zijn huidige uitzicht kreeg.

Beschrijving

Het pand bestaat uit vijf traveeën en twee bouwlagen onder een mansardedak. De gevels zijn gecementeerd en kregen een witte en grijze schildering. De begane grond met hardstenen sokkel bestaat uit drie grote, boogvormige gevelopeningen, waarvan de middelste de toegang tot de zaak is. De linkse is een etalage. De rechtse opening is nog eens onderverdeeld in twee kleinere bogen, gescheiden door een hardstenen pilaster. Op de afbeelding uit 1919 is uiterst rechts nog net te zien dat deze opening er van in het begin zo uitzag. Mogelijk bevonden zich hierachter de privé-vertrekken. De openingen bevatten alle houten schrijnwerk met gebogen bovenlicht, uitgewerkt in een stijl aansluitend bij de art deco. Mogelijk werd het schrijnwerk deels vervangen naar oud model.

De bovenbouw behield het neoclassicistische uitzicht van 1903, de vijf rechthoekige, oorspronkelijke raamopeningen die op dat moment gecementeerd werden. Boven de vensters is een soort van entablement uitgewerkt. Het gevelvlak is voorzien van imitatievoegwerk. De vijf dakvensters werden bij een renovatie vereenvoudigd ten opzichte van de originele dakvensters met een halfrond fronton en voluten. De kroonlijst bleef bewaard.

Op de hoek, ter hoogte van de verdieping bevindt zich een Mariabeeld in een halfronde nis. De rechterzijgevel heeft drie halfronde muuropeningen op de zolderverdieping, de overige muuropeningen zijn later ingebracht. Achter het gebouw in de Korenstraat is nog een aansluitend volume aanwezig dat duidelijk bij het handelspand hoort (kadastraal geregistreerd in 1903). Dit volume bestaat uit twee bouwlagen onder een plat dak en heeft eenzelfde cementering als het hoofdgebouw. Op de verdieping is er een driezijdige erker aanwezig. De muuropeningen op de begane grond zijn latere wijzigingen, waarschijnlijk was er hier een poortdoorgang (zie bewaarde ijzeren I-latei).