Het 'Hof Kleinenberg' is vandaag de enige bewaarde historische hoeve van Sint-Stevens-Woluwe; ze ligt bovendien in één van de schaarse, min of meer landelijk gebleven zones van de gemeente, dicht bij de grens met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Door haar ligging op een heuvelrug domineert ze de omgeving.

Historiek

De oudste vermelding van de hoeve klimt op tot 1497 bij een rente-overdracht; het hof werd na een brand heropgebouwd in 1651, jaartal dat voortgaande op oude foto’s voorheen vermeld werd in de oostgevel van de woning en in de zuidgevel van de stal. In 1709, bij de overdracht aan Charles Boot, heer van Veltem, Oppem en Sombeke en zijn broer Florent Boot, omvatte de hoeve volgens F. Maes en J. Lauwers "stenen en arduinen huizingen, bedekt met schaliën, alsook een grote schuur, stallen, borreput, 'appaerte retraect camers oft somer quartier' en een boomgaard".

Op de Ferrariskaart van 1771-1777 wordt de hoeve aangeduid als 'c(en)se Kleynenbergh' en bestaat ze uit drie onderscheiden volumes: een langgerekt volume ten oosten een kleiner ten westen en een ruim complex volume ten noorden. Baron J.B. de Spoelberg, rentenier te Brussel, wordt als eigenaar vermeld in 1836.

Op de Poppkaart is de hoeve, in tegenstelling tot de Ferrariskaart, aangeduid als een gesloten geheel; de gesloten structuur moet dus tot stand de gekomen zijn in de loop van het laatste kwart van de 18de en de eerste helft van de 19de eeuw.

Vandaag is de hoeve volledig gerenoveerd en aangepast aan de nieuwe functie als Internationale Montessorischool. Diverse muuropeningen werden nieuw ingebracht of aangepast, maar het algemene volume bleef volledig bewaard.

Beschrijving

De op een heuvelrug gelegen Kleinenberghoeve is een monumentale gesloten hoeve met overluifelde toegangspoort in de zuidwestelijke hoek, gevat tussen woning en stal; de nieuw gekasseide binnenplaats is omgeven door het L-vormige woonhuis ten zuiden, de schuur ten noordoosten en de stallen ten westen. Ten zuiden van het gesloten complex bleef nog een overdekte waterput met pomp bewaard.

De vandaag volledig witgeschilderde gebouwen op zwart geschilderde plint zijn deels opgetrokken uit zandsteen deels uit baksteen en zijn afgedekt door volledig vernieuwde pannen zadeldaken; ook de dakvensters en dakkapellen werden volledig vernieuwd en/of toegevoegd in functie van bijkomende lichtinval voor de inrichting als schoolgebouw.

Eenvoudig poortgebouw met pannen zadeldakje boven een rechthoekige houten poort met houten latei; op de poort zit er een metalen plaatje met opschrift 'Jozef Cornelis/ Kleinebergstr./ St-Stevens-Woluwe/ Brabant'.

De oost- en westvleugels die oorspronkelijk de boerenwoning en stallen omvatten, hebben vandaag overwegend, al dan niet nieuwe, rechthoekige muuropeningen ten dele met houten lateien en deels bewaarde zandstenen omlijstingen; aan binnenplaatszijde bleven enkele rondboogdeurtjes in een zandstenen omlijsting bewaard. De stal (oostvleugel) telt zes traveeën en heeft aan de straatzijde een gesloten karakter, terwijl de boerenwoning ook aan de buitenzijde voorzien is van muuropeningen, rechthoekige of steekbogige. De noordwestelijke gevel van het woonhuis behield een aandak, vlechtingen en schouderstukken.

De tweebeukige schuur telt vijf traveeën en behield haar aandaken, vlechtingen en schouderstukken. Beide kopgevels vertonen diverse lichtgleuven. De rechthoekige muuropeningen zijn overwegend voorzien van houten lateien. In de westzijde zijn nog een houten latei en zandstenen hoekblokken van een gedichte poort zichtbaar.

In twee verdeelde gesloten hoeve met geplaveide binnenplaats, opklimmend tot de 17de eeuw met aanpassingen uit de tweede helft van de 18de eeuw en recentere verbouwingen, en ingeplant op een heuvelrug die de Woluwevallei beheerst.

Ten zuiden, overluifelde inrijpoort onder houten latei. In de zuidoosthoek, L-vormig boerenhuis deels van bak- deels van breuksteen, onder zadeldak (pannen); in de oostgevel van breuksteen, jaartal Anno/ 1651 op afzonderlijke stenen aan weerszij van een getralied smal zandstenen venster; in dezelfde gevel, recente rechthoekige muuropeningen, en een getralied steekboogvenster van zandsteen uit de tweede helft van de 18de eeuw. Haaks gedeelte van baksteen uit diezelfde periode, voorzien van eenzelfde venster en in de erfgevel, een rondboogdeur onder een glazen afdak; zijpuntgevel afgewerkt met schouderstukken en bakstenen vlechtingen en voorzien van een zandstenen topvenster.

Op de oostzijde, in het verlengde van de woning, breukstenen stal onder zadeldak (pannen), eveneens opklimmend tot de 17de eeuw; de erfgevel bewaart twee vlak omlijste rondboogdeuren van zandsteen. Ten westen, dienstvleugel onder zadeldak (pannen); oorspronkelijk breuksteenbouw naderhand hersteld met baksteen; een rondboogdeur met uitstekende imposten aan de erfzijde; anno 1651 geschilderd op de witgekalkte bakstenen top.

Noordzijde afgebakend door de manke voormalige langsschuur onder zadeldak (pannen); baksteenbouw op breukstenen sokkel en dichtgemetselde oorspronkelijke schuurpoorten; toegevoegde poort in de langsgevel. Zijpuntgevels met vlechtingen, top- en schouderstukken en voorzien van rechthoekige uilengaten.

Alleenstaand vervallen dienstgebouw en bakhuis, laatst genoemde met vlechtingen.