De neoclassicistische pastorie van de Sint-Martinusparochie werd opgericht in 1803 en uitgebreid in 1863 en 1892. De tuin werd aangelegd in 1863 en vormt met zijn landschappelijke aanleg een integraal onderdeel van de pastorie.

Historiek

De parochie behoorde oorspronkelijk (1117) tot het patronaatsrecht van de Onze-Lieve-Vrouwabdij van Vorst. De eerste vermelding van een pastorie dateert uit 1567. Een nieuwe pastorie zou er pas komen in de eerste helft van de 17de eeuw, een derde in 1680, de vierde anno 1780 en de huidige in 1803 als gevolg van het Concordaat van 1801. Het bleek om een éénlaags gebouw te gaan want in 1863 werd ze met één verdieping verhoogd! Een 'Engelse Hof', de rotsering van de gevel en het plaatsen van een hek en een nieuwe plankenvloer in de eetzaal werden in 1869 door en op kosten van pastoor Mannaert uitgevoerd.

Vanaf 1892 begonnen de grote onderhouds- en restauratiewerken. In 1892 knapten de gebroeders Bauwens uit Letterhoutem de pastorie langs binnen en buiten op. Hetzelfde jaar werden de annexen gebouwd. Vijf jaar later (1897) werd het dak vervangen door De Bruyn uit Ledeberg. In 1909 volgde er dan nogmaals een grote renovatie.

Beschrijving

Pastorie in neoclassicistsiche stijl uit het begin van de 19de eeuw met ommuurde voortuin. In 1904 werd een bestaand bijgebouw vervangen door een nieuw aanbouwsel, momenteel garage.

Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak met klokkenruitertje. Het bepleisterde bakstenen gebouw steunt op een arduinen plint. De lijstgevel en de gelijkvloerse verdieping zijn afgelijnd door imitatieblokken. De vierkante beluikte vensters zijn voorzien van een versierde bovendorpel en een trapezoïdale sleutel onder een driehoekig fronton. De deur heeft een klassiek geïnspireerde hardstenen omlijsting en het bovenlicht is voorzien van een metalen roedeverdeling.

De voor- en achtergevel waren identiek doch de ramen op de gelijkvloerse verdieping werden vergroot. De achtergevel is vlak gepleisterd. Beide zijgevels zijn beraapt. Links en rechts werd een bijgebouw gezet van één travee en één bouwlaag onder een lessenaarsdak. Deze werden op het moment van de bescherming (2003) gebruikt als keuken, nutsruimten en garage.

De indeling van de pastorie is zeer traditioneel. De twee linkersalons werden in de 20ste eeuw samengevoegd tot één groot salon. De toegang van de gang naar de traphal gebeurt met een grote open boog met 19de-eeuwse vormgeving. Het binnenschrijnwerk (deuren en kwartdraaitrap) bleef intact bewaard. De twee resterende salons en de slaapkamers zijn allen voorzien van een marmeren 19de-eeuwse schoorsteenmantel. Deze op de verdieping zijn eenvoudig van vormgeving. Het stucwerk bleef beperkt tot plafondlijsten en ornamenteel uitgewerkte lichtpunten.

De pastorietuin herbergt enkele sporen van de oorspronkelijk 19de-eeuwse aanleg met een beboste zone, slingerpaden en rustpunten en vijvers (restand van slingerpad langsheen het grasveld, vijver met bomen). Mogelijk verwijst het grasveld naar een oudere 18de-eeuwse fase.

Pastorie met ommuurd voortuintje. Dubbelhuis met twee bouwlagen van vijf traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien) met klokkenruiter, uit de 19de eeuw. Bepleisterd en geschilderd bakstenen gebouw op hoge arduinen plint. Lijstgevel afgelijnd door imitatieblokken; imitatiebanden op begane grond. Rechthoekige beluikte vensters met versierde bovendorpel en trapezoïdale sleutel. Benedenvensters met arduinen lekdrempels; bovenvensters met doorlopende onderdorpels. Rechthoekige deur, ingeschreven in naar boven toe versmallende arduinen lijst met oren en trapezoïdale sleutel onder een driehoekig fronton. Achtergevel met zelfde ordonnantie als voorgevel, verbouwde benedenvensters. Links en rechts beraapte zijgevels. Links, zeszijdig bakstenen tuinhuisje onder spits (leien) afgelijnd door bakstenen fries met drupmotief.