Inventaris

Barisdamstraat 24 (Kortemark)
Gaaf bewaarde hoevesite gelegen binnen een uitzonderlijke weideomgeving, in de Handzamevallei. Door de specifieke beplanting is de hoeve sterk oriënterend aanwezig in het open landschap van de Handzamevallei. De omwalde motte (opperhof) met boerenhuis is achterin gelegen tegenover de straat. Het neerhof met schuur en stalling is ten noordoosten daarvan gelegen. Het microreliëf ten westen van het boerenhuis verwijst naar de vroegere site met opper- en neerhof binnen een achtvormige omwalling.

Barisdamstraat 51 (Kortemark)
Als site met twee losse bestanddelen als dusdanig reeds aangeduid op de Ferrariskaart van 1770-1778 en op de Atlas der Buurtwegen van circa 1845. Oud boerenhuis met een kern van 1764 ten noorden van het erf, met ten oosten aangebouwd huisvolume uit het begin van de 20ste eeuw.

Calfoortstraat 7 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve opklimmend tot de 18de eeuw. Bestaande uit een vrijstaand boerenhuis, stal, schuur en recente nutsgebouwen rond een onverhard erf, toegankelijk via lange, onverharde erfoprit. De Ferrariskaart (1770-1778) toont twee gebouwen in elkaars verlengde op het einde van een dreef tussen de Calfoortstraat en de Handzamevaart. Op het primitief kadasterplan (circa 1827) zijn het boerenhuis en de schuur opgetekend als eigendom van de Diksmuidse heelmeester Woets. Volgens het kadaster wordt het boerenhuis in 1838 uitgebreid aan de achterzijde en zou de stalling dateren van 1856. Gelijkaardige weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1845) (zie illustratie). Het kadaster registreert de vergroting van de schuur en stalling in 1958.

Edewallestraat 24 (Kortemark)
18de-eeuws renteniershuis gelegen midden in de dorpskom. Woning beschermd als monument en omgeving met onder meer voortuin, gietijzeren hek en bakstenen pijlers aan de straatzijde, de cichorei-ast, de Mariagrot, de oudere beplanting met onder meer buxushagen als dorpsgezicht. Boerenburgershuis midden een grote siertuin, waarin onder meer buxushagen en grote bolvormige buxusstruiken. Aan straatzijde afgezet door middel van gietijzeren hek boven laag bakstenen muurtje. Erftoegang tussen vierkante bakstenen pijler. Links voor de woning een Mariagrot opgebouwd uit restanten van Duitse bunkers opgeblazen na de Eerste Wereldoorlog.

Groenestraat 7 (Kortemark)
Boerenhuis van vroegere molenaarshoeve bij de site van de verdwenen "Abeelemolen". Als dusdanig reeds aangeduid als aan de straat gelegen site met L-vormige opstelling ten noorden van de staakmolen, op het primitief kadasterplan (circa 1829) (zie illustratie) en op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844).

Hogestraat 37 (Kortemark)
Achteringelegen, in kern 18de-eeuwse hoeve, heden enkel bewaard boerenhuis met geïncorporeerde stal. Boerenhuis en recente bedrijfsgebouwen rond een onverhard erf toegankelijk via een onverharde erfoprit met twee lindes en een kapel aan de straatzijde. De hoeve is omgeven door weiden en een veedrinkpoel links van het boerenhuis.

Hogestraat 82 (Kortemark)
Hoeve opklimmend tot de 18de eeuw; boerenhuis gedateerd "1765" in moerbalk. Hoeve bestaande uit losse bestanddelen (boerenhuis, schuur met geïncorporeerd wagenhuis en stal) rondom een begraasd erf met onverharde erfoprit. Op de Ferrariskaart (1770-1778) is reeds het boerenhuis met de parallelle stal afgebeeld met links een ruime moestuin. De schuur met geïncorporeerd wagenhuis wordt voor het eerst opgetekend op het primitief kadasterplan (circa 1827). Gelijkaardige weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1845). Volgens het kadaster wordt in 1921 het boerenhuis achteraan uitgebreid, wordt de stal opmerkelijk vergroot en wordt het achterliggende nutsgebouwtje gebouwd. Circa 1948 worden de schuur en het achterliggende nutsgebouw vergroot en wordt naast de woning een nieuw bedrijfsgebouw opgetrokken.

Kaaistraat 1 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve opklimmend tot de late 18de of vroege 19de eeuw. Bewaard boerenhuis met rechts aansluitend een stal en aan de achterzijde een parallelle voederkeuken/ varkensstal. Hoeve georganiseerd rond een onverhard erf toegankelijk via onverharde weg, aan de weg gemarkeerd door oude perenboom. De schuur is recent afgebroken. Perceel omhaagd door deels bewaarde gemengde haag (meidoorn, hulst, vlier).

Koutermolenstraat 5A (Kortemark)
De Koutermolen is een standaardmolen op torenkot, gelegen op een molenberg. De windmolen was vroeger een olie- en korenmolen, maar doet heden enkel nog dienst als korenmolen. Bij de molen behoort ook een voormalige maalderij.

Markt 16 (Kortemark)
De herberg vormt een beeldbepalend geheel samen met de "brouwerij Louwaege". De beide gebouwen zijn ook historisch verbonden.