Inventaris

Eernegemsestraat 13 (Zedelgem)
Vrijstaande, beeldbepalende lage woning op het kruispunt met de Steenstraat en de Engelstraat. Genoemd naar de familie Bruynooghe die het bewoont tussen 1841 en 1940. De familie baat het uit als atelier voor houtbewerking en houtsnijkunst en vestigt er ook een kruidenierszaak.

Emmaüsdreef 6, Kasteeldreef 14, Rolleweg (Zedelgem)
Kasteelsite Emmaüs, oorspronkelijk met opperhof-neerhofstructuur. Het landhuis is een volume op rechthoekige plattegrond, van twee bouwlagen onder schilddak, met een uitzicht hoofdzakelijk van circa 1869 en 1957, maar eventueel in kern opklimmend tot de vroegste 17de of 18de-eeuwse bouwfase. Domein toegankelijk via de Emmaüsdreef, een dubbele eikendreef tot aan de toegang tussen hardstenen pijlers. Het landhuis is gelegen binnen een ruim park, gekenmerkt door twee waterpartijen met daarrond enkele markante bomen, open graslanden afgezoomd door een parkbos en een ijskelder. Het domein omvat eveneens een Lourdesgrot en kapel, oranjerie, ommuurde moestuin, hoeve en koetshuis.

Eninkstraat 50 (Zedelgem)
Boerenarbeiderswoning met geïncorporeerde stalling, gerenoveerd. Staat nog niet op het primitief kadaster (circa 1830) maar wel op de Atlas der Buurtwegen (1845). Witbeschilderde, verankerde baksteenbouw boven een gepekte plint en onder zadeldak (Vlaamse pannen). Rechthoekige muuropeningen, beluikte vensters met kleine roedeverdeling naar oud model.

Faliestraat 98 (Zedelgem)
Pachthoeve volgens zegsman een 'moerashuisje', horend bij het kasteel "Litterveld". Staat nog niet op de Ferrariskaart (1770-1778). Op het primitief kadaster (circa 1830) is bebouwing te zien. De eerste schets van 1847 en legger maken gewag van de bouw van een huis in 1838. In 1847 wordt de schuur bijgebouwd, in 1933 woning vergroot. Huisje en schuur gelegen in een bosrijke omgeving palend aan het kasteeldomein en met deels begraasd erf. Dubbelhuis met vroeg 19de-eeuws uitzicht. Witbeschilderde, verankerde baksteenbouw van anderhalve verdieping boven een gepekte plint en onder zadeldak (blauwe Vlaamse pannen). Schuur met geïncorporeerde stalling ten zuiden van het erf. Verankerde, deels witbeschilderde baksteenbouw onder zadeldak (blauwe Vlaamse pannen).

Groenestraat 29 (Zedelgem)
Opgericht in 1905 in een bestaand omgebouwd notarishuis van circa 1840 en een in 1905 aangebouwde vleugel met achteraan een dwarsvleugel. De linkervleugel (oorspronkelijk notarishuis) aan de straatzijde heeft op de begane grond de indeling van circa 1840 met zeven traveeën en de deur in de derde travee bewaard. Zadeldak met links het dakschild van het oorspronkelijke dak (mechanische, zwarte pannen). De verdieping heeft slechts vijf traveeën. Rechtervleugel van 1905 in bruine, verankerde baksteen. De straatgevel is geritmeerd door geprofileerde traveenissen onder korfboog, zeven traveeën.

Heidelbergstraat 29, 29A, Zeedijkweg 11 (Zedelgem)
Kasteeldomein met laatclassicistisch landhuis van 1848, mogelijk met oudere kern (late 18 eeuw). Park ontstaan in het begin van de 19de eeuw en heraangelegd in landschappelijke stijl vanaf circa 1848 met gazons, padennetwerk, solitaire bomen, bomengroepen en een parkbos. In de grote vijver ligt een eiland met een kunstmatige grot en aanmeerplaats, bereikbaar via een houten tuinbrug. In het park staat een klein kapelletje en enkele sokkels voor beelden. Het kasteel heeft rechthoekige plattegrond en drie bouwlagen, verhoogde begane grond boven een kelderverdieping en onder schilddak (leien). Bepleisterde en witbeschilderde gevels met rechthoekige muuropeningen. Ten westen ligt het vroegere washuis, ten oosten een grote ovalen ommuurde moestuin waarvan de ingang door bakstenen pijlers bekroond met siervazen geflankeerd wordt. Rond bakstenen kippenhok binnen ommuurde kippenren met poel. De monumentale stalling werd omgebouwd tot woning.

Ieperweg 87 (Zedelgem)
Hoeve met losse bestanddelen rond een geasfalteerd erf, aan de noordwestkant begrensd door de spoorlijn Brugge-Kortrijk (sedert 1846), aan de noordoostkant door de autosnelweg E40/A10. De oudst gekende vermelding dateert van 1719. Tussen 1828 en 1832 worden de gebouwen vergroot en verbetered. De bijgebouwen krijgen een grondige aanpassing onder meer met een verstening van de houten schuur en aanzienlijke uitbreidingen in de tweede helft van de 20ste eeuw. Langgestrekte boerenwoning met 18de-eeuwse kern terug te vinden in het middelste deel (bewaarde vlechtingen in de vroegere rechterzijgevel), geflankeerd door 19de-eeuwse uitbreidingen. Huidig uitzicht van circa 1830 wanneer de lage woning (onder mansardedak) met een halve verdieping wordt verhoogd getypeerd door de halfronde vensters en onder zadeldak (Vlaamse pannen) gebracht. Verankerde baksteenbouw met witbeschilderde erfgevel boven een gepekte plint.

Kapellestraat (Zedelgem)
Op de hoek met de Ieperweg. Opgetrokken in 1846 als processiekapel voor de processie met het Heilig Sacrament die in de 19de eeuw langs de Ieperweg verloopt. Herstelled en van een nieuw dak voorzien in 1895. Nogmaals hersteld in 1979. Bruine baksteenbouw boven een gecementeerde plint en onder hoog, overkragend zadeldak (leien), aan de voorkant steunend op houten consoles en bekroond door een smeedijzeren kruis. Dubbele houten en gedeeltelijk betraliede toegangsdeur.

Kerkplein 5 (Zedelgem)
Driebeukig neoclassicistisch bedehuis met 14de-eeuwse westtoren. Toren en kerk met roerende goederen beschermd, en gelegen binnen een gaaf bewaarde kerkomgeving. De kerk is als puntrelict opgenomen in de Landschapsatlas.

Koornemoezen 8 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve bereikbaar via een lange, bochtige grindweg. Het kadaster registreert in 1849 de bouw van een kleine woning. Circa 1911 wordt er tegenover een nieuwe woning opgericht. Boerenhuis met aangebouwde stalling, verankerde baksteenbouw onder zadeldaken (Vlaamse pannen). Het huis heeft witbepleisterde muren met imitatievoegen, de stalling werd in de loop van de 20ste eeuw verbouwd.