Inventaris

Avelgemstraat 180-182 (Zwevegem)
Historische kasteelsite met twee behouden hoeves, de Kasteelhoeve nr. 182 en het Neerhof van het kasteel nr. 180. De dichtgeslibte omwalling is nog herkenbaar in het reliëf. De oudste vermeldingen gaan terug tot 12de eeuw. Het landboek van Zwevegem circa 1790 beeldt de twee hoeves en het omwalde opperhof af, het kasteel is al verdwenen. Nr. 180: De oudste vermelding dateert van 1740. Verankerde bakstenen bestanddelen onder pannen zadeldaken gegroepeerd rondom een gekasseid erf. Nr. 182: oudste vermelding terug gaat tot 1502. In de periode 1740-1750 worden er aan de gebouwen heel wat herstellingswerken uitgevoerd. De huidige hoeve heeft losse bakstenen bestanddelen gegroepeerd rondom een deels gekasseid en deels gekiezeld erf. Ten oosten van het erf boerenhuis en toegangspoort, ten zuidoosten voormalig koetshuis van het kasteel, ten zuiden dwarsschuur en ten westen stalvleugel. Erf gemarkeerd door imposant poortgebouw in renaissancestijl, al duidelijk herkenbaar bij Sanderus 1641.

Avelgemstraat 21 (Zwevegem)
Taverne Sachsen, 19de-eeuwse herberg inspringend ten opzichte van de rooilijn en aan de straat afgezet door arduinen muurtje met ijzeren hek. Eenvoudige bepleisterde en beschilderde lijstgevel van vier + één poorttravee en twee bouwlagen. Rechthoekige muuropeningen op de benedenverdieping met entablement. Vernieuwd schrijnwerk.

Avelgemstraat 24 (Zwevegem)
Beeldbepalend herenhuis met bepleisterd en geschilderd neoclassicistisch gevelparement op arduinen plint uit de tweede helft van de 19de eeuw. Vanaf 1931 gemeentehuis, na de Tweede Wereldoorlog postkantoor, en latere vestigingsplaats van brandweer en gemeentelijke milieudiensten. Bepleisterd en beschilderd neoclassicistisch gevelparement op arduinen plint. Horizontale gevelbelijning door de muurbanden, houten kroonlijst en doorgetrokken onderdorpels. Kroonlijst rustend op decoratief uitgewerkte stenen console.

Avelgemstraat 30 (Zwevegem)
Deels onderkelderde 19de-eeuwse burgerwoning met opvallende vingerberaping en lijstgevel van zes traveeën en twee bouwlagen op gecementeerde plint, onder pannen zadeldak. Horizontale gevelaccentuering door het druiplijstje en de doorgetrokken onderdorpels van de rechthoekige bovenvensters in geprofileerde witgeschilderde omlijsting. Benedenvensters in geriemde omlijsting.

Avelgemstraat 36 (Zwevegem)
Eenvoudig winkel-woonhuis, vermoedelijk opgetrokken in de 19de eeuw. Bepleisterde en beschilderde verankerde lijstgevel met waterlijstje van vier traveeën en twee bouwlagen; gecementeerde plint. Rechthoekige vensteropeningen, op de bovenverdieping in geprofileerde omlijsting.

Avelgemstraat 60 (Zwevegem)
De Stenen Molen of Klockemolen werd in 1798 – het bouwjaar is in sierlijke baksteen aangebracht op de kuip – gebouwd aan het uiteinde van de toenmalige dorpskom. De meest gangbare benaming Ste(n)en Molen is reeds aangeduid op de Vandermaelenkaart. De windvang vormde een probleem voor de bakstenen grondzeiler, en vermoedelijk rond 1890 werd hij verhoogd tot een stellingmolen met een bakstenen molenomgang met sierlijk portaal rondom de benedenverdieping van de romp. De uitzonderlijke typologie met klokvorm die zo ontstond, wordt vermoedelijk weerspiegeld in de volkse benaming Klockemolen. Op het onbebouwde, omhaagde perceel rond de molen loopt de gekasseide molenweg naar de molenpoort. De Stenen Molen vormt samen met de Houten of Mortiersmolen nog de enige getuige van het tiental windmolens dat Zwevegem ooit telde.

Banhout 1-4 (Zwevegem)
Parkbos en oud bosrelict van circa 25 ha, met resterende afsluitende haag, omgeven door dreven met ten noorden, kasteel nummer 2, voormalige hoeve met koetshuis nummer 1, recente woning met duiventoren en afhankelijkheden nummer 4, gelegen langs een dreef loodrecht aangesloten op de Vierkeerstraat en ten zuiden Boswachterswoning nummer 3. Historisch, ecologisch en landschappelijk waardevol bos, dat vermoedelijk sinds het midden van de 15de eeuw permanent bebost was. Relict van een uitgestrekt bossencomplex dat zich tot in de 12de eeuw uitstrekte tussen de alluviale vlakte van de Leie en de Schelde. Het kasteel wordt volgens de literatuur opgetrokken in 1854, de kadastrale legger vermeldt 1865. Neoclassicistisch kasteel, bepleisterd en beschilderd volume onder leien schilddak. Voorgevel van vijf traveeën en twee bouwlagen. Koetshuis, van 1853-1854, opgetrokken in natuursteen en getypeerd door lisenen. Aansluitend meermaals verbouwde hoeve, in kern teruggaand tot tweede helft 19de eeuw.

Bavegemstraat 3 (Zwevegem)
Hoeve met laat 19de-eeuws uitzicht bestaande uit losstaande bestanddelen van rode baksteen onder pannen zadeldaken, L-vormige opstelling. Erfoprit gemarkeerd door pijler, woonhuis met aansluitend nutsgebouw, schuur.

Beekstraat 36 (Zwevegem)
Eén van de belangrijkste hoeves van de gemeente Zwevegem. Gelegen aan de voet van een noord-zuid gerichte heuvelrug. Een aftakking van de noordelijk lopende Keibeek loopt ten westen van de hoeve en voedde voorheen de omwalling. Oudste vermelding in 1547, destijds centrum van de gelijknamige heerlijkheid. De Ferrariskaart (1770-1778) toont een woonhuis op motte binnen een cirkelvormige omwalling en een neerhof met nutsgebouwen met U-vormige opstelling. Neerhof: Verankerde bakstenen nutsgebouwen met U-vormige opstelling rondom deels verhard en deels bekiezeld erf. Erf toegankelijk via imposant witgekaleid poortgebouw. Aansluitend, sterk verbouwde stalvleugel. Ten zuiden dubbele dwarsschuur met witgekalkte gevel op gepikte plint; asemgaten. Opperhof: boerenhuis met 19de-eeuws uitzicht maar met oudere, vermoedelijk 17de-eeuwse kern zie sporen van vlechtingen in de zijpuntgevel. Zeven traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak.

Beekstraat 40 (Zwevegem)
Hoevetje met U-vormige opstelling. Site al weergegeven op Atlas der Buurtwegen circa 1846 met grosso modo gelijke opstelling. Ten noorden van het bekiezelde erf boerenhuis naar verluidt van 1908. Verankerde bakstenen lijstgevel van vier traveeën en één staltravee. Getoogde muuropeningen met behouden schrijnwerk zie schuiframen en luiken. Rechts, lager aanpalende stalvleugel. Ten oosten stalletje gedateerd door gevelsteen 1898.