Inventaris

Zandhoven (Zandhoven), Halle, Zoersel (Zoersel)
De ankerplaats Zoerselbos en Hooidonkse beemden is een weerspiegeling van een oud agrarisch-economisch concept dat deels teruggaat tot de 18de eeuw en met het Hooidonkbos, het beemdensysteem en de landbouwexploitatie deels tot in de Middeleeuwen. Het compartimentenlandschap en de vele sporen van het oorspronkelijke landbouwgebruik geven het gebied een typisch karakter. De vroegste verwijzing naar het gebied gaat terug tot 1233, toen de Hertog van Brabant het bos Hoodonc aan de Abdij van Villers schonk. Later kwam het gebied in handen van de Sint-Bernardsabdij van Bornem. Kenmerkend voor het gebied is het vloeibeemdensysteem. Ook werden er enkele visvijvers aangelegd. Met het kasteel ‘Zoerselhof’, enkele oude hoeves en kapellen omvat de ankerplaats tevens heel wat bouwkundig erfgoed. Het Boshuisje was een bron van inspiratie voor ‘De Loteling’ van Hendrik Conscience.

Kasteelstraat 1 (Zandhoven)
Het huidig uitzicht van het kasteel gaat voornamelijk terug tot de 18de eeuw. Het kasteeldomein omvat naast het kasteel een park met vijver, prachtige dreven, akkers en weilanden. Het kasteel beschikt nog over een gedeeltelijke slotgracht.

Baesveld 2-4, Merkemveldweg 26-28 (Zedelgem)
Kasteeldomein met kasteel, hoeve, park met bijhorende oranjerie, fruitmuren. Domein met hoofdtoegang vanaf de Ruddervoordsestraat via een beukendreef die recht op het kasteel uitgeeft en via een dreef vanaf de Zeedijkweg, afgesloten door octagonale hekpijlers met begeleidende pijlerkapel. Park in een landschappelijke stijl met open graspartijen, vijver en padenstructuur, parkbos, solitaire bomen en bomengroepen. In het westelijke deel van de moestuin ingeplante "villa M". Kasteel opgericht door de familie van Outryve de Merckem aan het einde van de 18de eeuw. Tussen 1850 en 1852 wordt het bestaande huis verbouwd tot een kasteel. Vervolgens uitbreiding kasteel in 1867, tevens wordt de oranjerie met ommuurde moestuin opgetrokken. De kapel wordt voor het eerst vermeld in 1873. Nog eens uitbreiding in 1879, de noordwestelijke hoektoren wordt tegen het kasteel aangebouwd in 1894. Kasteel in een middeleeuwse stijl met gekanteelde muren, trapgevels en arkeltorentjes.

Kleempoelstraat 161 (Zemst)
Landschappelijk park van circa 20 hectare, met een vijver met een heuveleiland, aangelegd rond 1880 tussen een vandaag verdwenen pachthoeve en een eind 19de-eeuwse villa, overgaand in bos; aansluitend circa 25 hectare boomgaard opgesmukt met Italiaanse populieren en hangende zilverlinden; diverse bijgebouwen.

Tervuursesteenweg 505 (Zemst)
Verbouwde aanhorigheid van het kasteel Terborgt: éénlaagse baksteenbouw onder zadeldak uit de 17de eeuw; voormalig bijgebouw van landgoed, teruggaand op hoogmiddeleeuwse burchtmotte en 17de-eeuws 'huis van plaisantie', omgeven door park met 19de-eeuwse landschappelijke aanleg, oorspronkelijk circa 1 hectare 90 are; tijdens een recente sanering uitgebreid met een 'sterrenbos' van 60 are.

Beselare, Geluveld, Zonnebeke (Zonnebeke)
Dit gebied omvat het Polygoonbos met de nabijgelegen militaire begraafplaatsen, het weggehucht Reutel en de vallei met de bovenloop van de Reutelbeek met onder meer enkele restanten van het vroegere Reutelbos en het Vijverbos. Nabij de waterscheidingskam komen brongebieden voor. Het Polygoonbos of Doelbos heeft een lange geschiedenis als deel van een voormalig abdijbos en later staatsdomein met schietheuvel. Een groot deel van het gebied behoorde tot het frontgebied van de Eerste Wereldoorlog. Er komen meerdere oorlogsgedenktekens, militaire begraafplaatsen en bunkers voor. Het huidige bos is het resultaat van heraanplant met vooral naaldhout na de oorlogsvernieling. Vanop de heuvelrij zijn er talrijke vergezichten.

Passendale, Zonnebeke (Zonnebeke)
Dit gebied omvat een deel van het Slagveld van Passendale met het valleigebied van de Ravebeek en enkele grote militaire begraafplaatsen en gedenktekens in de nabijheid van Passendale. Ook een deel van de spoorwegbedding tussen Roeselare en Ieper is opgenomen. Nabij de waterscheidingskam komen brongebieden voor. Een groot deel van het gebied behoorde tot het frontgebied van de Eerste Wereldoorlog, meer bepaald de bloedige veldslag van het najaar 1917 waarbij de geallieerden de hoogten rond het dorp Passendale wilden innemen. Er komen meerdere oorlogsgedenktekens, militaire begraafplaatsen, bunkers en ondergrondse schuilplaatsen voor. Vanop de heuvelrij zijn er talrijke vergezichten.

Erwetegem, Sint-Goriks-Oudenhove (Zottegem)
De Steenbergse bossen liggen op de noordgrens van het Zuidvlaamse heuvelland. Het is een gemengd bos- en landbouwgebied dat zich uitstrekt langs de valleihellingen van de Erwetegemse beek en de Karnemelkbeek. De valleien zijn diep ingesneden en asymmetrisch met steile hellingen. De steilste flanken zijn bebost, de minder steile hellingen liggen onder weiland en op de heuveltoppen komt meer akkerland voor. Heel het gebied werd ontbost in de 19de eeuw maar als snel vond een herbebossing plaats. Het huidige bos heeft een duidelijke gelaagdheid. De hoogste boometage bestaat uit Canadapopulier, de lage boometage en de struiketage bestaan uit gemengd loofhout, dat hier en daar als hakhout wordt geëxploiteerd. Binnen het bos komen een aantal bronnen en kwelzones voor.

Kasteel van Leeuwergem 1 (Zottegem)
Waterkasteel in Lodewijk XV-stijl uit 1764, toegankelijk via een dreef, een bakstenen brug uit het interbellum en een erekoer met flankerende dienstgebouwen. Het kasteel is uitgewerkt als een sober en symmetrisch volume met rococo-inslag, heeft twee bouwlagen, en is opgebouwd uit negen traveeën bij voor- en achtergevel en zeven aan de zijgevels. Het is gelegen in een omringend park met een geometrische aanleg uit de tweede helft van de 18de eeuw, aangevuld met een vroeg-landschappelijk ‘Engels park’.

Parkstraat 1 (Zottegem)
Het kasteeldomein van Breivelde werd op het einde van de 19de eeuw in laat landschappelijke stijl aangelegd op een glooiend terrein. Water speelt een belangrijke rol in het ontwerp van dit park: tien vijvers, een cascade en een fontein bepalen sterk het karakter. Sinds 1970 is de gemeente eigenaar van het domein.