Inventaris

Roesbrugge-Haringe, Watou (Poperinge)
De vallei van de Heidebeek langsheen de Frans-Belgische grens wordt gekenmerkt door een beek met een zeer natuurlijke sterk meanderende loop en een natuurlijk oeverprofiel. De valleiranden vormen de grens tussen de beekbegeleidende weilanden en de hoger gelegen akkerlanden. Op de hoger gelegen akkerlanden staan verspreide hoeves met erfbeplanting en weilanden met houtkanten. De gotische kerk van Watou, gelegen in de vallei van de Warandebeek, vormt ene blikvanger door de hogere ligging.

Baljuwstraat, Heuvellandseweg, Pastoorstraat, Reningelstplein, Zevekotestraat (Poperinge)
Reningelst heeft een gaaf bewaarde dorpskern met als belangrijkste bestanddelen het kruisvormig stratenpatroon, het langgerekte dorpsplein en de perceelsindeling, schaal, plaats en situering van de gebouwen.

Douvieweg, Kapelaanstraat, Kasteelstraat, Kerkhofstraat, Kleine Markt, Moenaardestraat, Steenvoordestraat, Vijfhoekstraat, Watouplein (Poperinge)
De dorpskom van Watou (Poperinge) wordt gekenmerkt door twee marktpleinen (Watouplein, Kleine Markt) van elkaar gescheiden door de Heidebeek (Ook Warandebeek genoemd), en gedomineerd door de centraal gelegen parochiekerk Sint-Bavo middenin een omhaagd kerkhof (Kerkhofplein).

Genoelselderen, Herderen, Membruggen, Millen (Riemst)
Genoelselderen is een straatdorpje in het brongebied van de Demer. De kasteelsite is onderdeel van een gaaf landschappelijk dorpsbeeld met onder meer ook de Sint-Martinuskerk met omliggende begraafplaats. Verder bevat de dorpskern nog enkele waardevolle boerderijen. Rond het kasteel ligt het park met oa. een geometrische tuin. Ten noorden van het kasteel staat de kasteelhoeve, één van de fraaiste vierkantshoeven van de regio. Tegenover het kasteel loopt een dreef naar een tumulus. Op de plateaugronden rondom de landelijke dorpskom primeert de openheid van de traditionele akkerbouw, afgewisseld met het Grootbos en enkele boomgaarden en houtkanten.

Kanne, Vroenhoven (Riemst)
Kanne is gelegen aan de benedenloop van de Jeker, die enkele kilometers verder in de Maas uitmondt. Het Jekerdal, evenals het in 1930-34 aangelegde Albertkanaal, is er diep in het substraat ingesneden, waardoor zeer steile hellingen voorkomen. Tussen de Jekervallei en de Maasvallei is de Sint-Pietersberg gelegen waarvan het landschappelijk meest gave deel het plateau van Caestert is.

Millen, Valmeer, Zichen-Zussen-Bolder (Riemst)
De van oudsher geconcentreerde hoopdorpen, bestaande uit woningen en boerderijen rond de kerk, groeiden hier aaneen tot de straatdorpen Val-Meer en Zichen-Zussen-Bolder. In elke dorpskom bevinden zich vierkanthoeven, waarvan de gevels - zoals ook van vele andere gebouwen - geheel of gedeeltelijk in streekeigen mergelzandsteen zijn opgetrokken. Zij benadrukken het landelijke en streekeigen karakter van het dorpsbeeld, traditioneel bepaald door landbouw en mergelwinning. Achter de boerderijen liggen de weilanden, vaak ingenomen door boomgaarden. Daarrond ontplooit zich een glooiend openfield-landschap, gekenmerkt door akkerbouw. De mergelgroeven situeren zich vooral in Val, Zichen en Zussen en gaan terug tot de Gallo-Romeinse tijd. Nu vormen het ingewikkelde gangenstelsels die zich ver onder de grond uitstrekken.

Generaal de Fariaustraat, Heidestraat, Kristus Koninglaan, Pastoor Cuylitsweg, Reigersbaan, Rombautstraat, Schilder Evenepoelstraat, Strijtemplein (Roosdaal)
De open structuur van de dorpskern van Strijtem wordt verklaard door de aanwezigheid van het dorpskasteel en kasteeldomein dat aan de basis lag van de ontwikkeling en structurele uitbouw van deze nog overwegend landelijke kern in het Pajottenland.

Aarschotsesteenweg, Holsbeeksebaan, Kerkstraat, Langestraat, Rigessel, Sint-Jobsweg, Steenweg op Nieuwrode (Rotselaar)
De kern van Wezemaal wordt gevormd door de bebouwing langs het begin van de steenweg op Nieuwrode en de Kerkstraat, die in richting van de kerk breder wordt, de Aarschotsesteenweg en Holsbeeksebaan.

A. Rodenbachstraat, Aalterstraat, G. Gezellelaan, Kasteelstraat, Markt, Nieuwstraat (Ruiselede)
De dorpskern van Ruiselede omvat onder meer de Onze-Lieve-Vrouwkerk, het gemeentehuis, het omgevend gemeentepark met hoogstammig groen en de onmiddellijke omgeving met laat-18de-eeuwse en 19de-eeuwse bebouwing.

Dijk, Dorp, Pastoriestraat, Schuurweg, Stationsstraat (Scherpenheuvel-Zichem)
De dorpskern van Testelt wordt bepaald door een aantal monumenten samen met een typische vrij ongeschonden, goed geïntegreerde bebouwing uit de 19de eeuw. De Demer bepaalt het karakter van het dorp in combinatie met de dorpsbebouwing.