Inventaris

Bruggenhoek, Rekegemstraat (Zwalm)
In een weiland langs de Zwalm staan nog de oude restanten van knotwilgenrijen. Het zijn perceelsrandbegroeiingen langs drainagegrachten geplant met een regelmatige plantafstand van 3 à 4 meter, de zwaarste stam werd gemeten en bedroeg 380 cm. De bomen zijn op traditionele wijze geknot in functie van brandhoutopbrengst.

Bruggenhoek 28 (Zwalm)
Op de zuidwestkant bij de kopse blinde muur van een schuur en aan de overkant van de aanpalende losweg staat een hoog geknotte wilg. De inplanting ten opzichte van de schuur doet vermoeden dat deze boom als schermboom is aangeplant. Tevens is het mogelijks een kraakwilg (voor een juiste determinatie waren we er niet in het juiste seizoen) waarvan de twijgen benut werden voor het maken of voor herstellen van manden.

Fonteinstraat (Zwalm)
Langs een landbouwweg en bij een weide is een bomenrij geplant van schietwilg. De rij bestaat nog uit negen exemplaren en is uitgevoerd met regelmatige plantafstanden. Het bomen werden periodiek geknot voor het oogsten van brandhout en geriefhout.

Franskouter 2 (Zwalm)
Aan de straatzijde en in de scherpe hoek van het kadastraal perceel horende tot het erf Franskouter 2 is een hoekboom aangeplant die als knotboom wordt beheerd. Hierdoor functioneerde de boom niet alleen als waker bij de perceelsgrens maar produceerde hij ook nog brand- en geriefhout.

Hembeke 5 (Zwalm)
Op het talud van de holle weg staat een geknotte eik als onderdeel van een houtkant. De houtkant en de knotbomen werden traditioneel beheerd door ze periodiek te kappen.

Herpelstraat 27 (Zwalm)
Aan de straatzijde, op het talud, staan drie knotessen als restant uit een kaphaag, een landschapselement dat hier in de streek werd geplant in functie van het produceren van brandhout, geriefhout en loofvoedering en als afsluiting. Een nieuwe afsluitingshaag is aangeplant achter de kaphaagrestanten.

Heuvelgem 23 (Zwalm)
De hoeve Heuvelgem 23 is gebouwd boven op een talud. Om te voorkomen dat de gebouwen verzakken is er in een houtkant voorzien. Ook het wortelgestel van een oude knotlinde fixeert het en voorkomt erosie op het talud. Het betreft een hoog geknotte Hollandse linde met en stamomtrek van 314 cm.

Heuvelgem 50 (Zwalm)
De toegang tot het erf wordt aan de rechterkant geflankeerd door een geknotte welkomstboom. Dit is een zéér oud gebruik waarbij men geloofde dat door de zuiverende werking van de lindebomen de bewoners op het erf beschermd werden van kwade invloeden. De straatzijde van het erf is op het zuiden gelegen zodat de boom ook als schermbeplanting functioneert. Ook het ingespannen paard kon onder de linden bescherming vinden tegen de zomerse zonnestralen.

Hundelgemsebaan 104, Kerkstraat (Zwalm)
In de haag langs de Kerkstraat staat een geknotte linde. Volgens ter plaatse ingewonnen informatie betreft het hier een hoekboom. Op de huidige kadastrale situatie zien we geen verband met de boom, doch vermoeden we dat de linde een inmiddels verdwenen situatie markeert. De boom is nog de enige getuige hiervan.

Huttegemstraat (Zwalm)
Driehoekig perceeltje van ongeveer 17 are met knotwilgen en enkele hakhoutstoven van wilg en es. De oppervlakte van het bosje is in de naoorlogse periode gehalveerd. Het betreft hier een geriefbosje, maar gezien de soortensamenstelling een wilgenbosje dat gebruikt werd voor het maken of herstellen van wissenmanden. Het bosje is eigendom geweest van het kasteel en de pachter van het neerhof kwam kappen en opkuisen. Dit verhaal werd verteld door een bewoner in de straat. De reden waarom de wissen op stam werden gekweekt heeft vermoedelijk iets te maken met het medegebruik als weide en zo werden de wissen niet gegeten.