Beschermd monument

Geknotte zwarte populier in Dijlevallei

Beschermd monument van tot heden

ID
14951
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/14951

Besluiten

Geknotte zwarte populier
definitieve beschermingsbesluiten: 22-12-2016  ID: 14376

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de geknotte zwarte populier (wortels, stam en kroon) in de Dijlevallei, met inbegrip van een zone met straal van 19 meter rond de stam.



Waarden

De zwarte populier in de Dijlevallei is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

wetenschappelijke waarde

De zwarte populier (Populus nigra L.) is de meest zeldzame en bedreigde inheemse boomsoort in Vlaanderen. Het exemplaar in Muizen is de meest vitale van de enige twee gekende zwarte populieren in de DijlevalleL Het betreft een inheemse zwarte populier met genetisch uniek materiaal en is vermoedelijk een zeldzaam mannelijk exemplaar. Door het verdwijnen van hun natuurlijk ecosysteem (ooibossen), hun verspreide en geïsoleerde ligging, het beperkt aantal mannelijke exemplaren en concurrentie met cultuurpopulieren, is de natuurlijke verspreiding van zwarte populier quasi onmogelijk geworden en is de soort met uitsterven bedreigd. Het genetisch materiaal is van wetenschappelijke waarde voor het gebruik in veredelingsprogramma's van cultuurpopulieren. Oude inheemse soorten blijken immers vaak over unieke genetische eigenschappen te beschikken die waardevol kunnen zijn voor de economische teelt, zoals betere resistentie tegen ziekten of betere aanpassingen aan lokale bodemomstandigheden. Daarnaast kan dit materiaal ook gebruikt worden bij herintroductieprogramma's van de zwarte populier in het kader van natuurinrichtingsprojecten langs de grote rivieren.

historische waarde

De zwarte populier is een getuige van de perceelrandbegroeiing die in het agrarisch landschap werd aangeplant. In de riviervalleien waren zwarte populieren, die hier van nature voorkwamen, hiervoor geliefd omdat ze snel groeien en makkelijk vegetatief vermeerderen en vermoedelijk ook omwille van hun drainerend vermogen. Deze populier is een representatief voorbeeld van een hoekboom. Dit zijn bomen die traditioneel in de hoek van een perceel geplant werden om grensbetwisting te voorkomen. Dankzij deze functie werd de boom ook heel oud. De zwarte populier kent een traditioneel knotbeheer, waardoor hij zijn functie als grensafbakening combineerde met een functie als houtleverancier. Het knothout werd voornamelijk gebruikt als brandhout, rijshout of geriefhout.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Geknotte zwarte populier in de Dijlevallei

Rijmenamsesteenweg (Mechelen)
Deze geknotte zwarte populier staat in de Dijlevallei, langs de benedenloop van de Dijle. Hij staat op de hoek van vier percelen extensief grasland en is dus een hoekboom. De boom is geworteld in een gracht, die vermoedelijk een relict is van een oude Dijlemeander.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.