Inventaris

ID: 148691 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Heks (Heers)
Dubbele bomenrij die is aangelegd met als doel een zichtas te creëren vanaf het kasteel van Heks naar het glooiende landschap in het zuidoosten. De bomen zijn lindes die gekandelaard zijn om het zicht te vrijwaren. De as eindigt in een klein bosje bovenop de "Kruisberg".

ID: 148693 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Heks (Heers)
Cluster van hoogstamboomgaarden gelegen tussen de bebouwing langs de Hekslaan en de weg richting Massenhoven. Reeds op de kabinetskaart van de Ferraris (1771-1778) worden op deze plek, dicht bij de bebouwing, boomgaarden weergegeven. De boomgaarden bestaan voornamelijk uit kersen en langs de weg naar het Manshovenhof is de boomgaard van de weg afgescheiden door een meidoornhaag. Dit betekent dat de boomgaarden begraasd werden/worden. Ook is er nog een ijzeren toegangshek aanwezig.

ID: 148694 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Heks (Heers)
Enkele percelen met hoogstamboomgaarden gelegen ten westen van Heks. Deze boomgaarden dateren uit het begin van de 20ste eeuw, de periode waarin boomgaarden in Haspengouw grote delen van het landschap zouden beslaan en een belangrijke rol speelden in de agrarische geschiedenis.

ID: 174106 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Heks (Heers)
De opgeleide Herkebeek leidt naar de watermolen van Heks, opgericht door de cisterciënzers van de abdij van Villers. De waterloop is op de valleirand op een hoog niveau gehouden en wordt bij de molen terug in de eigenlijke vallei gestort waardoor een groot verval het rad deed draaien. Op de hoogtekaart is de molenloop duidelijk zichtbaar. De molen was van het bovenslagtype; een ijzeren goot voerde het water aan vanuit de waterloop waarin het water waarschijnlijk kon worden gestuwd. De molen zorgde in latere tijden voor de waterbevoorrading van het hoger gelegen kasteel van Hex.

ID: 148692 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Vechmaal (Heers)
Deze solitaire populier is gelegen te midden van de velden, langs onverharde landweg die naar de groeves van Vechmaal leidt. Deze weg is reeds op de kaart van Vandermaelen (1846-1854) weergegeven. Het is een mooi ontwikkelde boom welke beeldbepalend is in dit open landschap.

ID: 174101 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Vechmaal (Heers)
De Patrijnenkuil is een amfitheatervormige depressie die deel uitmaakt van een complex steengroeven in Vechmaal. Hoewel dit bij de Patrijnenkuil in het huidige landschap minder uitgesproken is, vormen ze een relict van de winning van Maastrichtersteen, tauw en mergel, die vooral tijdens de 15de-16de eeuw plaats vond. De Patrijnenkuil is een hoefijzervormig talud met een hoogte van circa 10 meter, ze kent een hoge vegetatiekundige waarde.

ID: 174103 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Vechmaal (Heers)
De grotten van Henisdael vormen een relict van de winning van Maastrichtersteen, tauw en mergel, die vooral tijdens de 15de-16de eeuw plaats vond.

ID: 174109 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Vechmaal (Heers)
Deze holle wegen zijn gelegen in het gebied tussen de grotten van Henisdaal en de Patrijnenkuil. Het ontstaan van deze holle wegen hangt samen met de fysische gesteldheid van het terrein (erosiegevoeligheid en aanwezige relief) en de invloed van de mens. Holle wegen zijn ingesneden in de (zand)leembodems (en eventueel in het onderliggend geologisch substraat). Ze liggen meestal loodrecht op de hoogtelijnen en ze kunnen tot tien meter diep zijn. Door het eeuwenlange gebruik van wegen bleef de bovengrond onbegroeid en stond deze bloot aan erosie. Doordat telkens een laag sediment afstroomde bij hevige regenval, sneed de weg zich diep in, wat de erosie alleen maar versterkte. Langs weerszijden zijn meestal steile wanden te zien die spontaan begroeiden of beplant werden met bomen en struiken (vaak hakhout).

ID: 148690 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Brugstraat (Heers)
Afsluitingshaag van meidoorn gelegen op de perceelsgrens van het erf van een hoeve. Meidoorn is een typische soort die in deze streek zeer veel wordt toegepast in afsluitingshagen.

ID: 148698 | Vastgesteld landschappelijk erfgoed

Donkerstraat 28 (Heers)
Deze kersenboomgaard is gelegen in de rand van Horpmaal. Deze boomgaard wordt al afgebeeld op de kabinetskaart van de Ferraris (1771-1778). Op dat moment zijn overal tussen de dorpsbebouwing en langs de randen van het dorp, boomgaarden aanwezig.