Thans Klooster Onze-Lieve-Vrouw met bijhorende scholen en internaat.

Historiek

In 1643 wordt besloten tot de stichting van een klooster in Borgloon. Twee brigittijnen uit het bisdom Ieper vestigen zich in de stad, in een huis aan de Abbeelplaats. In 1646 krijgen zij huizen en gronden toegewezen in de Kroonstraat en het achterliggende Nieuwland. Bouw van het klooster van 1650-1663 met kerk toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand. De goederen worden in 1799 tijdens de Franse bezetting geconfisqueerd en verkocht aan B. Vercoven, brigittijn, voor hem en vier medebroeders. Nog tijdens hun leven wordt het klooster verhuurd. In 1837 openbaar verkocht en in 1846 gekocht door monseigneur Zwysen, aartsbisschop van Utrecht, als refugiehuis voor de religieuzen van de door hem gestichte orde der zusters van Liefde van het Huis van Toevlucht uit Tilburg. In 1849 betrekken de religieuzen het gebouw en brengen er de meisjesschool met kostschool in onder, die zich voordien bij het bejaardentehuis aan de Graethempoort bevond. Later wordt er een normaalschool aan toegevoegd. De oorspronkelijke kapel wordt in 1857 vervangen door een nieuwe, die reeds in 1868 vervangen wordt door de huidige, grotere kapel. Op twee boomgaarden, die bij het klooster behoorden, worden in 1880 het rectoraat en in 1912 de schoolgebouwen achter de kapel opgetrokken. Tot 1982 wordt voortdurend vergroot en bijgebouwd aan weerszijden van en achter de oorspronkelijke kloostergebouwen.

Beschrijving

U-vormige kern, thans aan alle zijden door recentere gebouwen omringd. Het complex is volledig ommuurd en neemt het grootste gedeelte van het noordoostelijk stadskwartier (Nieuwland) in.

Oude kern gedateerd 1663 en opgetrokken in sobere barokstijl. De drie vleugels zijn gegroepeerd rondom een rechthoekige binnenplaats, afgesloten door een hek. Kapel in de zuidoostelijke vleugel, tegen de noordhoek een vierkante toren. Kloostergang op benedenverdieping van de verschillende vleugels. Bakstenen gebouwen op een gecementeerde plint, en verankerd door middel van smeedijzeren, S-vormige ankers. Zadeldaken (leien) met afgewolfde dakkapellen. Houten kroonlijst met eronder een lijst met dropmotief en muizentandfries. Op de eerste bouwlaag, korfboogvensters in een geprofileerde, bakstenen omlijsting met op regelmatige afstanden geplaatste, mergelstenen negblokken; licht inspringende, mergelstenen onderdorpels; glas-in-loodramen. Korfboogvormige bovenvensters, niet geprofileerd, doch voorts op dezelfde manier afgewerkt als de benedenvensters; lekdrempels.

De centrale noordoostelijke vleugel telt zes traveeën en twee bouwlagen. De middentravee gemarkeerd door een breed dakvenster met in- en uitgezwenkte top; gevelsteen met datering 1663 en afwerking van mergelsteen voor de imposten en waterlijst. Op de eerste bouwlaag, over de middentravee, een recente voorbouw in de stijl van de rest van het gebouw; op het dak ervan, een recente beeldengroep. Gelijkaardige achtergevel. De zijgevel aan straatzijde is afgewerkt met een in- en uitgezwenkte geveltop, afgewerkt met mergelstenen lijsten.

De zuidoostelijke vleugel telt twee bouwlagen en acht traveeën, waarvan zeven traveeën worden ingenomen door de Onze-Lieve-Vrouwekapel. Dakruiter boven de derde travee. Korfboogdeur in een vlakke, hardstenen omlijsting met neuten, inspringend tegenover de bakstenen omlijsting die afgewerkt is met op regelmatige afstanden geplaatste mergelstenen negblokken; geprofileerde tussendorpel, waarboven een nis met recent Onze-Lieve-Vrouwebeeld.

De noordwestelijke vleugel telt acht traveeën; afwerking als de zuidoostelijke vleugel. Deur met oorspronkelijk houtwerk. Zijgevel aan straatzijde, zie supra.

De noordelijke toren telt één travee en drie bouwlagen onder ingesnoerd tentdak (leien) met peerspits; smeedijzeren windvaan. Mergelstenen hoekstenen. Verankerde vensters, afgewerkt met mergelstenen negblokken. Het interieur werd grondig gewijzigd.

Onze-Lieve-Vrouwekapel: neogotische zaalkerk van 1868, van zeven traveeën met een driezijdige koorsluiting. Neogotisch, bepleisterd interieur. Kruisribgewelf met spitsbooggordelbogen op versierde sokkels. Het koor is voorzien van een straalgewelf.

Mobilair: processiemadonna Onze-Lieve-Vrouw van Barmhartigheid; orgel van A. Clerinx, Sint-Truiden (tweede helft 19de eeuw).