Groepsbebouwing van drie enkelhuizen met woon- en winkelfunctie, samen zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (mechanische pannen), in art nouveau van 1911 naar ontwerp van architect J. Verschoren.
Bakstenen lijstgevels met hoge plint, muurbanden, onderdorpels en op de begane grond hanenkambogen van arduin. Fraaie gevelafsluiting met houten kroonlijst op gegroefde modillons en gekoppelde consoles, in het fries verrijkt met kransen en festoenen in sgraffito.
Getoogde muuropeningen, op de begane grond met blind boogveld, eveneens ingevuld met sgraffito. Nummers 16 en 18 met gekoppelde deuren; alleen op nummer 18 bleef de originele deur van hout, glas en smeedwerk bewaard. Nummer 20 met zeer mooie, houten winkelpui; deur en vitrine met sierlijk roedepatroon, gevat in entablement met licht gebogen kroonlijst.
DE BONT Y. 1995: 100 jaar wonen in Turnhout, Architectuur van 1895 tot 1995, Zellik, 27, 112.
Bron: DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 1997: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Turnhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n1, Brussel - Turnhout. Auteurs: Plomteux, Greet; De Sadeleer, Sibylle Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
De woningen werden gebouwd in opdracht van handelaar Henri Fleerackers-Proost. Uit archiefonderzoek is gebleken dat de polychrome sgraffito-decoraties in art-nouveaustijl ontworpen zijn door de Brusselse decorateur-entrepreneur Paul Cauchie en werden uitgevoerd door zijn atelier. In de publiciteitsbrochures van Atelier Paul Cauchie, uitgegeven vóór de Eerste Wereldoorlog staat vermeld “18-20-22, Graatakker”.
De sgraffitofriezen op het hoofdgestel van het winkelhuis en van de twee woningen bestaan telkens uit drie cassettes, één op elke travee, van elkaar gescheiden door klossen. Op de onderste bouwlaag van het winkelhuis bevindt zich één paneel boven het venster links van de winkelpui. Op de onderste bouwlaag van de twee woningen bevinden de panelen zich boven de inkomdeuren en de vensters.
De lijntekeningen van de sgraffiti zijn symmetrisch opgebouwd met gestileerde florale motieven en arabesken. Op de friezen zijn vooral kransen en festoenen te zien. Op de panelen op de onderste bouwlagen zijn dan weer guirlandes, pastilles en gestileerde florale en circulaire motieven weergegeven zoals de gestileerde roos, typische elementen van ontwerper Paul Cauchie. Anno 2020 zijn de decoraties op de gevel van het winkelhuis overschilderd; de lijntekeningen bleven zichtbaar.
Archief Cauchiehuis Brussel, Publiciteitsfolder van Paul Cauchie, s.d.
Stadsarchief Turnhout, Bouwdossiers, #1911/4809.
ARIJS H. 2016: De Cauchie-stijl: een kunsthistorische analyse van de Brusselse sgraffiti van het Cauchie-atelier, Bulletin van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, 34/2013-2015, Brussel, 227-272.
ARIJS H. 2011: Paul Cauchie (1875-1952): tussen feit en fictie, onuitgegeven masterproef, Vrije Universiteit Brussel, bijlage 4: prospectus, 14-25.
VAN RAVESTYN A. 2018: Decoratieve elementen in Turnhoutse gevels, 1890-1940, tegeltableaus en sgraffiti in bebouwd erfgoed tijdens de Art nouveau en het Interbellum, onuitgegeven masterproef, Universiteit Antwerpen, 105-112.
SEGERS F. 2004: Art nouveau in Turnhout, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Drie stadswoningen naar ontwerp van Jos Verschoren [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12002 (geraadpleegd op ).
