Paul Cauchie wordt in 1875 in Ath geboren. In 1887 ruilt het gezin Ath in voor Antwerpen. Vanaf 1891-92 volgt Cauchie er het middelbaar onderwijs aan de Koninklijke academie voor schone kunsten. Tijdens deze opleiding in de afdeling bouwkunst wordt Cauchie vooral gevormd als tekenaar en niet als architect zoals meestal wordt aangenomen.
In 1894 verhuist het gezin Cauchie naar het station van Terhulpen. In maart van datzelfde jaar wordt Cauchie toegelaten tot de École des arts décoratifs van de Académie royale des beaux-arts in Brussel, waar hij heel zijn verdere opleiding zal volgen. Al tijdens zijn studies, in 1896, richt hij zijn eigen atelier op. Cauchie specialiseert zich in de sgraffitokunst, maar is eveneens werkzaam als decorateur. Hij beoefent alle domeinen van de toegepaste kunst zoals affiches, prentkaarten, sgraffiti, textiel, glasramen, mozaïek en meubilair. Ook voor linoleum, lincrusta en behangpapier kan men bij hem terecht. Hij brengt tevens imitaties van hout, marmer en antiek brons aan.
De organisatie van het atelier Cauchie is door het verloren gaan van het bedrijfsarchief moeilijk te achterhalen. Door deelname aan wedstrijden en aan tentoonstellingen probeert hij zijn werk onder de aandacht te brengen. Hij produceert een gediversifieerd oeuvre in een vrij rationele art nouveau. Niettemin blijkt Cauchie enkele jaren later ook niet afkerig te zijn van werken in klassieke stijlen.
Hij maakt sgraffiti voor exterieurs en interieurs, zowel voor privépersonen als voor openbare instellingen. Hij verfraait woningen, gaande van arbeiderswoningen, over opbrengsteigendommen, vakantieverblijven, herenhuizen tot kastelen. Cauchie versiert ook winkelgevels. Overheidsgebouwen, het Museum voor schone kunsten in Gent en meerdere kerken worden door hem gedecoreerd. Volkshuizen, theaters en hotels behoren ook tot zijn cliënteel. Het atelier staat tevens in voor textieldecoraties van het interieur. Cauchie ontwerpt plafondschilderingen die hij vaak combineert met de decoratie van de traphal. Hij ontwerpt ook de volledige aankleding van ruimtes, meubilair inbegrepen.
De geografische verspreiding van zijn vooroorlogs werk omvat quasi heel België met een aantal opmerkelijke concentraties in het Brusselse - zijn atelier is immers in Etterbeek gevestigd - en in de provincie Antwerpen. Talrijke werken maakt hij in Wallonië. Ook buiten de grenzen krijgt hij opdrachten, bijvoorbeeld in Frankrijk.
Voor zover gekend ontwerpt Cauchie vier woonhuizen, waarvan drie zijn eigendom vormen en vóór de Eerste Wereldoorlog gebouwd werden. Paul Cauchie zal zijn architecturale kunde ook toepassen op paviljoenen of stands van de wereldtentoonstellingen in Brussel (1910) en in Gent (1913).
Eind 1914 vlucht het gezin Cauchie naar Engeland. Van 1916 tot 1918 gaat hij naar Den Haag waar hij schildert, tentoonstelt en demonteerbare houten noodwoningen ontwerpt. Na de Eerste Wereldoorlog legt hij zich vooral toe op de schilderkunst. Hij blijft zich ook bezighouden met de monumentale decoratieve kunsten. Hij ontwerpt nog steeds meubilair, maakt decoratieve panelen voor een paviljoen op de wereldtentoonstelling van 1935 in Brussel en ontwerpt een herdenkingsmonument in Fleurus. Daarnaast legt hij zich toe op het ontwerpen en vervaardigen van praalwagens.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog blijft Cauchie in België en stelt hij in de mate van het mogelijke nog tentoon. Ook daarna blijft hij -naast zijn schilderijen- nog grafische ontwerpen maken en zal hij nog twee praalwagens ontwerpen. Paul Cauchie overlijdt in 1952 in Etterbeek.
Cauchie ziet al tijdens zijn leven zijn oeuvre geleidelijk aan teloorgaan door oorlogsfeiten en rampen. Talrijke panden met Cauchies sgraffiti zijn gesloopt. Sgraffiti worden overschilderd of overpleisterd. Daarnaast is er de natuurlijke verwering van de sgraffiti. Het verval leidt tot definitief verlies van het oeuvre, of in het betere geval tot restauratie. Spijtig genoeg worden veel restauraties ondeskundig uitgevoerd.
Auteur: Catheline Metdepenninghen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Eglantierlaan 66-70, Varenlaan 3 (Antwerpen)
Hoekcomplex gevormd door een voormalig hotel-restaurant, een winkelpand en twee burgerhuizen in gematigde art-nouveaustijl, in 1911 ontworpen door architect Edmond Lauwens. Het complex werd in hetzelfde jaar opgetrokken voor rekening van Eduard Van Biesen en Edmond Coppens, beheerders van de Bouwmaatschappij "Berchem’s Toekomst".
Grotehondstraat 58 (Antwerpen)
Het opvallende complex met bureaus, stel- en werkplaats van de Compagnie Générale des Tramways d'Anvers werd in 1903 ontworpen door architect Jean-Laurent Hasse. In de gevels werden sgraffiti van de bekende art-nouveaukunstenaar Paul Cauchie verwerkt.
Mermansstraat 23 (Turnhout)
Art-nouveaugetint enkelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd circa 1909 naar ontwerp van J. Verschoren.
Markgravelei 94 (Antwerpen)
Burgerhuis in art-nouveaustijl gebouwd in opdracht van J. Van Roey, naar een ontwerp door de architect Arthur Vander Heyden uit 1910. De rijwoning met een gevelbreedte van drie traveeën, telt drie bouwlagen onder een zadeldak.
Haantjeslei 30 (Antwerpen)
Burgerhuis in art-nouveaustijl gebouwd on opdracht van de weduwe J. Petré, naar een ontwerp door Constant Lixon uit 1907. Het gebouw is representatief voor het vroege werk van de architect, zoon van de aannemer Frans Constant Lixon-Van Zurk, die actief was van eind jaren 1890, mogelijk tot de latere jaren 1940.
Kruishofstraat 207 (Antwerpen)
Burgerhuis in sobere art-nouveaustijl gebouwd in opdracht van Adolf Smet, naar een ontwerp door architect Edmond Lauwens uit 1912.
Kruishofstraat 247 (Antwerpen)
Burgerhuis in art-nouveaustijl gebouwd in opdracht van Eduard Van Biesen, naar een ontwerp door architect Guillaume Peeters uit 1912.
Juliaan Dillensstraat 64 (Antwerpen)
Burgerhuis in eclectische stijl, volgens de bouwaanvraag uit 1907 voor eigen rekening opgetrokken door Adriaan Brosens. Van deze aannemer zijn in Antwerpen bouwprojecten teruggevonden uit de periode 1898 tot 1932.
Kerkstraat 3 (Turnhout)
Enkelhuis in eclectische, art-nouveaugetinte stijl naar ontwerp van architect A. Vander Heyden, 1910.
Leeuwstraat 62 (Gent)
Burgerhuis van twee ongelijke traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, te dateren in 1912 en in de plint gesigneerd: E. Maes, architecte. Decoratieve afwerking van de gevel met sgraffito naar ontwerp van Paul Cauchie.
Renier Sniedersstraat 11 (Turnhout)
Woning, volgens bouwaanvraag van 1910, naar ontwerp van J. Verschoren in opdracht van G. Andelhof, in eclectische stijl met sterke art-nouveau-inslag.
Hertstraat 50 (Gent)
Burgerhuis volgens bouwaanvraag van 1906 gebouwd in opdracht van Fredericq Demoiselles, volgens de gevelsteen in de plint, naar ontwerp van architect Lucien Poelemans. Enkelhuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak, met een rood bakstenen gevel, horizontaal belijnd door natuurstenen gevelbanden.
de Merodelei 39-41 (Turnhout)
Twee huizen in spiegelbeeld op verhoogde begane grond, eclectische stijl, van 1909 naar ontwerp van architect J. Taeymans.
Graatakker 16-20 (Turnhout)
Groepsbebouwing van drie enkelhuizen met woon- en winkelfunctie, in art nouveau van 1911 naar ontwerp van architect J. Verschoren.
Kruishofstraat 229 (Antwerpen)
Burgerhuis in eclectische stijl, samen met het aanpalende hoekhuis gebouwd door Eduard Van Biesen, naar een ontwerp van architect Guillaume Peeters uit 1912.
Kruishofstraat 233 (Antwerpen)
Burgerhuis in eclectische stijl, gebouwd door Eduard Van Biesen, naar een ontwerp van architect Guillaume Peeters uit 1913.
Kruishofstraat 243 (Antwerpen)
Burgerhuis of meergezinswoning van drie traveeën en drie bouwlagen onder een pseudo-mansarde, gebouwd omstreeks 1912.
Eglantierlaan 124 (Antwerpen)
Burgerhuis of meergezinswoning in eclectische stijl, voor eigen rekening opgetrokken door de aannemer Eduard Van Biesen en kadastraal geregistreerd in 1913.
Mechelsestraat 53-73 (Lier)
Onderkelderde eenheidsbebouwing van elf woningen in repeterend schema, gebouwd in opdracht van provinciale raadsheer Ch. Cools; bouwaanvraag van 1905 naar ontwerp van. E. Careels.
Transvaalstraat 13-17 (Antwerpen)
Dit opvallende, eclectische ensemble, bestaande uit drie grote burgerhuizen, werd in 1906 ontworpen door Frans Van Dijk in opdracht van de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier.
Blindestraat 13 (Antwerpen)
Gesticht Arthur Van Den Nest, dispensarium ter bestrijding van tuberculose, naar ontwerp van architecten Ferdinand Dermond en Edmond J. Tyck uit 1906, opgetrokken in 1907-1908, met sgraffitopanelen door Paul Cauchie en beeldhouwwerk door Cesar Schroevens.
Bosmanslei 20 (Antwerpen)
Herenhuis in art-nouveaustijl gebouwd naar een ontwerp van de architecten Adolphe Van Coppernolle en Laurent Duvivier uit 1910. De opdrachtgever was Duvivier zelf, die vóór de Eerste Wereldoorlog meerdere panden voor eigen rekening liet optrekken in de wijk. De rijwoning in halfopen bebouwing beantwoordt aan het type van de stadsvilla.
Herentalsstraat 12 (Turnhout)
Herenhuis van twee traveeën en twee bouwlagen onder pseudo-mansardedak met omlijste dakkapellen, naar ontwerp van architect J. Verschoren van 1910.
Patersstraat 53-55 (Turnhout)
Monumentaal herenhuis met winkel, gebouwd in 1911 naar ontwerp van J. Verschoren, in eclectische stijl met sterke art-nouveau-inslag.
Paleisstraat 65-67 (Antwerpen)
Deze twee woningen werden rond 1902 gebouwd voor rekening van architect Albert Gondrexon, die een jaar later links ervan zijn eigen woning bouwde.
Kerkplein 1 (Turnhout)
Georiënteerde, vrijstaande neogotische kruisbasiliek naar ontwerp van architect P.J. Taeymans, gebouwd in 1903-1907.
Mermansstraat 25 (Turnhout)
Enkelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, in eclectische stijl uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.
Renier Sniedersstraat 73-75 (Turnhout)
Twee dubbelhuizen in spiegelbeeldschema, verglaasde bakstenen lijstgevels en dito afstekende lichtblauwe banden, van 1908.
Patersstraat 67-69 (Turnhout)
Twee enkelhuizen van elk twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd circa 1911 naar ontwerp van A. Vander Heyden in eclectische stijl met art-nouveau-inslag.
Gentsesteenweg 28 (Eeklo)
Villa, voorheen genaamd Dageraad, sedert 1988 Hotel Shamon, met omringende tuin, aan de straat gedeeltelijk bewaarde afsluiting in siersmeedwerk in art-nouveaustijl.
Duinbergenlaan 72-74 (Knokke-Heist)
Gekoppelde villa van twee woningen in cottagestijl met zowel kenmerken van de art-nouveau- als de art-decostijl.
Molenstraat 29 (Turnhout)
Winkelhuis van twee traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd circa 1910 naar ontwerp van A. Vander Heyden.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Cauchie [online], https://id.erfgoed.net/personen/6089 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.